Η Δημοκρατία από την πρώτη της εμφάνιση ταυτίζεται με τη δημιουργία των πολιτικών κομμάτων. Είναι ο πρώτος θεσμός που αναστέλλεται, όταν καταργηθεί το δημοκρατικό πολίτευμα. Ακυρώνεται όμως και σε καθεστώτα, όπου υπάρχει ο ηγέτης με απλή αναφορά στο λαό, που εννοείται ως μια μάζα, που απλώς χειροκροτεί και επευφημεί τον χαρισματικό ηγέτη. Στις σύγχρονες σύνθετες κοινωνίες μια παρόμοια αντίληψη είναι και επικίνδυνη και παραπλανητική.
Γι’ αυτό άλλωστε στα δημοψηφίσματα καταφεύγουν καθεστώτα με ολοκληρωτικές αντιλήψεις που εξαπατούν τους πολίτες. Το τελευταίο δημοψήφισμα που έγινε στη χώρα μας πέρα από την ασάφεια του ερωτήματος δείχνει καθαρά πόσο παραπλανητικό ήταν.
Τα πολιτικά κόμματα είναι το νευρικό σύστημα που δίνει ζωή και επιτρέπει τη συλλογική δράση μιας κοινωνίας, όπου και ο ηγέτης και οι απλοί πολίτες δρουν και συμμετέχουν στις κρίσιμες αποφάσεις, που καθορίζουν την πορεία προς την πρόοδο και την ανάπτυξη.
Υπάρχει επομένως το ερώτημα, γιατί και στη χώρα μας και σε πολλές άλλες τα πολιτικά κόμματα έχουν απαξιωθεί. Πολλοί δηλώνουν ότι είναι πολιτικοποιημένοι, αλλά δεν είναι κομματικοποιημένοι. Απορρίπτουν τα κόμματα σαν να είναι κάτι κακό, αποποιούνται την προσωπική τους ευθύνη για τις επιλογές τους και σαν τον ανεμοδείχτη στρέφονται, όπου φυσά ο άνεμος.
Είναι αλήθεια ότι στην Ελλάδα η ιστορία των κομμάτων δείχνει ότι ήταν προσωποκετρικά και συχνά λειτούργησαν ως μηχανισμοί κοινωνικής ανέλιξης, ρουσφετολογίας και εξυπηρετήσεων. Όποιος πολιτικός δεν έκανε ρουσφέτια ήταν καταδικασμένος να μην επανεκλεγεί.
Με την τηλεόραση και τα σύγχρονα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επίσης οι πολιτικοί έχουν χάσει την αίγλη τους και όποιος δεν είναι αναγνωρίσιμος δεν εκλέγεται.
Αν, όμως, θελήσουμε να προχωρήσουμε μπροστά, αν θέλουμε αναβάθμιση της δημοκρατίας, αν θέλουμε να βελτιώσουμε την ποιότητα της καθημερινής μας ζωής, πρέπει ως πολίτες να σκεφτούμε και να κρίνουμε με επίγνωση και ανάληψη της ευθύνης μας ότι για να αλλάξουμε τον κόσμο πρέπει να αλλάξουμε τη δική μας νοοτροπία. Να αλλάξουμε τα κριτήρια με τα οποία επιλέγουμε εκείνους που θα μας εκπροσωπήσουν.
Να αντισταθούμε στα μεγάλα λόγια και στις ουτοπικές υποσχέσεις. Στο χέρι μας είναι να δημιουργήσουμε θεσμούς που να απαντούν στις σημερινές ανάγκες. Η δικαιοσύνη, η αξιοκρατία, η αξιολόγηση, η ιεράρχηση των προβλημάτων, οι ρεαλιστικές προτάσεις και η αξιοπιστία είναι μερικές από τις αξίες που οφείλουμε να υπερασπιστούμε.
Θεμέλιο της δημοκρατίας είναι η διάκριση των εξουσιών, ο διάλογος, η ανταλλαγή απόψεων, ο σεβασμός των δικαιωμάτων της μειοψηφίας και κυρίως η εσωκομματική δημοκρατία.
Ζούμε σε κρίσιμες στιγμές. Η ανθρώπινη κοινωνία αλλάζει σχεδόν κάθε πέντε χρόνια. Νέα προβλήματα δημιουργούνται, άλλες ανάγκες παρουσιάζονται. Αντί να αναθεματίζουμε τα κόμματα, αξίζει να συμβάλουμε ενεργά στη βελτίωσή τους. Η έκπληξη μπορεί να προκύψει. Δεν θα είναι όμως από θεϊκή φώτιση. Εκείνος μας έδωσε το μυαλό. Ας το χρησιμοποιήσουμε.