Το δημογραφικό είναι ίσως το πιο σημαντικό πρόβλημα, το οποίο αντιμετωπίζει σήμερα η χώρα μας και το οποίο μπορεί μακροχρόνια να αποδειχθεί μοιραίο. Σύμφωνα με όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, οι δείκτες γεννητικότητας στην Ελλάδα διολισθαίνουν επικίνδυνα, οι προβλέψεις για την πληθυσμιακή πορεία της χώρας στις ερχόμενες δεκαετίες είναι εξαιρετικά δυσοίωνες και η βόμβα του δημογραφικού ετοιμάζεται να εκραγεί.
Την ίδια στιγμή, το πολιτικό σύστημα, εν συνόλω, αναφέρεται σ’ αυτό, αλλά κανείς δεν το αντιμετωπίζει στη βάση της σπουδαιότητας του. Το δημογραφικό δεν είναι μονοσήμαντο γεγονός που επηρεάζει την πορεία της χώρας. Έχει πολλές προεκτάσεις και μετέχει ενεργά σε πλήθος πρωτοβουλιών της πολιτικής ανάπτυξης και του ισοζυγίου πληθυσμού.
Δεν μπορεί το σύνολο των μέτρων αντιμετώπισης του δημογραφικού προβλήματος να αναλυθεί σε ένα σημείωμα, χρειάζεται κλαδική μελέτη των μεταβλητών που διαχρονικά πρέπει να αναλυθούν κατά τομείς εξέλιξης του πληθυσμού και άλλων μεγεθών της οικονομίας.
Ενδεικτικά, όμως, θα αναφερθώ σε κρίσιμες όψεις του ζητήματος. Συγκεκριμένα: την τελευταία εξαετία 2011-2017, σημειώθηκαν περισσότεροι θάνατοι από γεννήσεις. Από τις 13 περιφέρειες της χώρας, μόνο η Κρήτη είχε 208 γεννήσεις περισσότερες από τους θανάτους και η Περιφέρεια Βορείου και Νοτίου Αιγαίου 329 γεννήσεις περισσότερες από τους θανάτους, ενώ από το 1921 πρώτη φορά οι γεννήσεις έπεσαν κάτω από τις 100.000.
Την ίδια στιγμή, σε αγροτικές περιοχές και σε οικισμούς κάτω των 2000 κατοίκων οι θάνατοι ήταν 22875 παραπάνω απ΄τις γεννήσεις και η πλειονότητα των κατοίκων ηλικιωμένοι. Η εθνική διάσταση του ζητήματος εντοπίζεται και στον αριθμό των στρατευσίμων σε ετήσια βάση, καθώς από ενενήντα χιλιάδες, οι στρατεύσιμοι πλέον περιορίζονται στους σαράντα χιλιάδες κάθε χρόνο.
Η σημασία του προβλήματος έχει πλέον ξεπεράσει τα εθνικά σύνορα, καθώς διεθνείς οργανισμοί και ινστιτούτα, αλλά και οι εγκυρότερες εφημερίδες του κόσμου, χαρακτηρίζουν το δημογραφικό «σαν την ωρολογιακή βόμβα της Ελλάδας».
Το Ινστιτούτου Ανθρωπιστικών Επιστημών Βιέννης επισημαίνει πως η Ελλάδα πρέπει να αρχίσει «να γεννά μωρά και πολύ σύντομα, αλλιώς θα βρεθεί αντιμέτωπη με τον οικονομικό και φυλετικό αφανισμό», ενώ σε έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου επισημαίνεται πως το χρέος στη χώρα μας επιδεινώνεται εξαιτίας των δημογραφικών δεικτών.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον από το 2010 και μετά έχουν καταργηθεί όλες οι ευνοϊκές και θεσμικές ρυθμίσεις προς όφελος των πολυτέκνων, εξαλείφοντας παντελώς τα όποια κίνητρα παρείχε η Ελληνική Πολιτεία για τη βελτίωση των δημογραφικών δεικτών.
Με την κατάργηση του επιδόματος γάμου, το αφορολόγητο των χρηματικών γονικών παροχών, την κατάργηση του επιδόματος ισόβιας σύνταξης της πολύτεκνης μάνας, την κατάργηση του δικαιώματος της μεταγραφής των φοιτητών, οι ελληνικές κυβερνήσεις δείχνουν να μην έχουν αντιληφθεί το βάθος και την κρισιμότητα του προβλήματος. Την ίδια ώρα, σε χώρες της Ε.Ε. αλλά και σε χώρες της Ασίας οι κυβερνήσεις εφαρμόζουν ευρύτατο πλαίσιο εθνικών πολιτικών για τη δημογραφική ανάπτυξη του πληθυσμού, μέσα από γενναία κίνητρα και αποτελεσματικά θεσμικά μέτρα.
Μια σύντομη μελέτη των ευρωπαϊκών χωρών μάς δίνει τις καλές πρακτικές οικογενειακής πολιτικής που ακολουθούν αναπτυγμένα κράτη, μέσα από την ελάχιστη φορολογία των πολύτεκνων οικογενειών, την επιδοματική πολιτική της πολύτεκνης μάνας, τα σημαντικά κίνητρα για τις γεννήσεις, τις ευνοϊκές ρυθμίσεις σε διάφορα επίπεδα, τη μείωση των φόρων σε είδη πρώτης ανάγκης πχ παιδικές τροφές.
Όσο πολύπλοκος και αν μοιάζει ένας ολοκληρωμένος, μακρόπνοος σχεδιασμός αντιμετώπισης του προβλήματος, ειδικά εν μέσω οικονομικής κρίσης, η Πολιτεία οφείλει τάχιστα να τον καταστρώσει. Η σκληρή πραγματικότητα που διαμορφώνεται στη χώρα μας, με τη γήρανση του πληθυσμού, δεν αφήνει κανένα περιθώριο εφησυχασμού. Απαιτείται άμεσα η συστράτευση και η αφύπνιση όλων των εμπλεκόμενων φορέων, προκειμένου να περιοριστεί ο δημογραφικός κατήφορος της χώρας
. Ο πολιτικός κόσμος οφείλει να συνειδητοποιήσει την καταστροφή που συντελείται από την επιδείνωση του δημογραφικού και να προχωρήσει σε πρωτοβουλίες και δράσεις που θα στοχεύουν στην ενίσχυση της γεννητικότητας, τη μεταβολή του δείκτη νέων ηλικιών, την αποκατάσταση του ισοζυγίου ενεργού πληθυσμού.
Μέτρα που πρωτίστως ενδυναμώνουν την οικογένεια, που διαχρονικά στην ελληνική πραγματικότητα συνιστά τον πιο ισχυρό υποστηρικτικό θεσμό του ατόμου, της κοινωνίας και της Ελλάδας.
* Ο Γιώργος Παρασύρης είναι πρόεδρος του Συλλόγου Πολυτέκνων Νομού Ηρακλείου