Το άρθρο 26 του χάρτη των Θεμελιωδών Κοινωνικών Δικαιωμάτων μάς υπαγορεύει ρητά και κατηγορηματικά τα δικαιώματα των ΑμεΑ και τις δικές μας υποχρεώσεις; «Κάθε ανάπηρο άτομο, ανεξάρτητα από την προέλευση και τη φύση της αναπηρίας του, πρέπει να απολαμβάνει συγκεκριμένων πρόσθετων ευεργετημάτων, με σκοπό να ευνοηθεί η επαγγελματική και κοινωνική ένταξή του. Τα ευεργετήματα αυτά πρέπει να αφορούν, ανάλογα με τις ικανότητες των ενδιαφερομένων, την επαγγελματική εκπαίδευση, την εργονομία, τη δυνατότητα πρόσβασης, την κινητικότητα, τα μεταφορικά μέσα και την κατοικία».
Αφιερωμένη στην Παγκόσμια ημέρα για Άτομα με Αναπηρία, όπως έχει καθιερωθεί παγκόσμια η 3η Δεκεμβρίου. Ημέρα που είναι, στην πράξη, μια μέρα συμμετοχής, προώθησης των ανθρωπίνων και κοινωνικών δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία και άσκησης κοινωνικού ελέγχου. Τα άτομα αυτά ζητούν ίσες ευκαιρίες, δεν αποδέχονται ότι είναι «κοινωνικά εμποδιζόμενοι», έχουν την αίσθηση της προσωπικής αξίας και τη δύναμη να βοηθήσουν τον εαυτό τους.
Η 3η Δεκεμβρίου, ημέρα αφιερωμένη στα Άτομα με Αναπηρία, είναι ημέρα προβληματισμού και ανάδειξης των δικαιωμάτων τους, είναι ημέρα προώθησης της ισότητας, της καταπολέμησης των διακρίσεων, αλλά και ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού για ένα σύνολο 37 περίπου εκατομμυρίων Ευρωπαίων πολιτών που ανήκουν στην κατηγορία των Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες.
Ο σεβασμός των δικαιωμάτων του «διαφέρειν» και της μη διάκρισης για τις κατηγορίες των ατόμων αυτών είναι υποχρέωση κάθε οργανωμένης και δημοκρατικής κοινωνίας, που πρέπει να θέσει στόχο να ξεπεραστούν εμπόδια και αποκλεισμοί ατόμων, όχι μόνο απλά φυσικά εμπόδια, αλλά εμπόδια στην πληροφορική ενημέρωση, στην αγορά εργασίας, στην εκπαίδευση, στην επιμόρφωση, στη λήψη αποφάσεων.
Βασικό μέλημα κάθε σύγχρονης δημοκρατικής κοινωνίας πρέπει να είναι η ισότιμη μεταχείριση και κοινωνική ενσωμάτωση όλων των πολιτών, που τη συγκροτούν, χωρίς διακρίσεις.
Στη σύγχρονη εποχή, η χρήση υποστηρικτικών τεχνολογιών, ηλεκτρονικών υπολογιστών, τηλεπικοινωνιών του διαδικτύου και της ρομποτικής μπορεί να εξασφαλίσει στα άτομα με αναπηρία μεγάλες δυνατότητες συμμετοχής σε όλες τις πτυχές της ζωής. Η πλήρης αξιοποίηση, άλλωστε, των νέων τεχνολογιών αποτελεί υποχρέωση κράτους και της κοινωνίας. Στη χώρα μας δεν μπορούμε να πούμε ότι έχουμε κάνει αρκετά για τα άτομα με Αναπηρία. Διακρίσεις, φραγμοί και δημοκρατικά ελλείμματα υπάρχουν σε βάρος συμπολιτών μας που εντάσσονται στις κατηγορίες των Ατόμων με Αναπηρία.
Ο κοινωνικός αποκλεισμός, οι προκαταλήψεις και οι ανυπέρβλητες δυσκολίες στην επαγγελματική, εκπαίδευση, διακίνηση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, στέγαση και στη σχέση τους με τις κρατικές υπηρεσίες δυσχεραίνουν αφάνταστα τη ζωή τους. Δίκαια, απλά και κατανοητά αιτήματα των Ατόμων με Αναπηρία, που μπορούμε και πρέπει, ως αρχές, να προωθήσουμε και να στηρίξουμε:
– Για να γίνουν σεβαστά τα στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματά τους.
– Για να βοηθήσουμε να ενσωματωθούν στο εργατικό δυναμικό της κοινωνίας μας.
– Για να ευαισθητοποιήσουμε τα Μ.Μ.Ε. να προβάλλουν ένα θετικό μήνυμα για τα ευαίσθητα αυτά κοινωνικά άτομα.
– Για να ακούγεται αυθεντική η φωνή τους.
– Για να είναι πιο ορατή η ύπαρξη και η ενεργός συμμετοχή τους σε όλους τους τομείς. Στηρίζοντας τα Άτομα με Αναπηρία, εδραιώνουμε την κοινωνική συνοχή και εμπεδώνουμε στην πράξη το κράτος δικαίου. Βελτιώνουμε την ποιότητα ζωής και την κάνουμε πιο ανθρώπινη. Στόχος δύσκολος, αλλά όχι ανέφικτος.
Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, πως ο τρόπος με τον οποίο μια κοινωνία αντιμετωπίζει τα Άτομα με Αναπηρία είναι δείκτης του πραγματικού επιπέδου πολιτιστικής ανάπτυξης και ευαισθησίας της και πως ακόμη η κοινωνική συμμετοχή μας, ως ενεργοί πολίτες, είναι υπόθεση όλων μας.
* Ο Δημ. Κων. Σαρρής είναι π. υφυπουργός, ΓΓΑ, νομάρχης Ηρακλείου