Οι τελευταίοι πόλεμοι που δυστυχώς ακόμη βρίσκονται σε εξέλιξη, στο μέτωπο της Ουκρανίας και στην περιοχή της Γάζας, φέρνουν τους δύο κόσμους, ξανά αντιμέτωπους. Με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, είχαν αναδυθεί κάποιες ελπίδες στο διεθνές σκηνικό ότι οι κόσμοι εκείνοι που ήταν απέναντι τόσες δεκαετίες, θα έρχονταν σταδιακά κοντύτερα ο ένας στον άλλο. Ότι όλη εκείνη η περίοδος που σημάδεψε δυσμενώς τον εικοστό αιώνα, θα μπορούσε να γίνει μακρινό, επιτέλους, παρελθόν.
Αναδρομικά και αποστασιοποιημένα αν δει κανείς και αξιολογήσει την κατάσταση, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο αποκρουστικός Ψυχρός Πόλεμος, όπως τον είχαμε γνωρίσει οι παλιότεροι ανάμεσα σε ανατολή και δύση, συνεχίζεται σήμερα με άλλη βεβαίως μορφή. Οι ιστορικοί θα κρίνουν στο μέλλον τις ενέργειες που έκαναν ή δεν έκαναν αμφότερες οι πλευρές και δεν κατάφεραν να φτάσουν σε ένα καλό αποτέλεσμα που να εξυπηρετούσε αμφότερες και φυσικά ολόκληρο τον πλανήτη.
Θυμόμαστε τις προσπάθειες τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και των ΗΠΑ να ενσωματώσουν και να εντάξουν τη Ρωσία στο ενιαίο οικοδόμημα της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής με απώτερο σκοπό κάποιες αλλαγές στο εσωτερικό της αχανούς χώρας, η κοινωνία της οποίας ήταν και συνεχίζει να είναι εθισμένη σε έναν μάλλον διαφορετικό τρόπο αντίληψης των θεσμών και της δημοκρατίας.
Στις αρχές της χιλιετίας, είχαν μάλιστα γίνει δηλώσεις για κάποιου είδους προσέγγιση και από τον νυν πρόεδρο Πούτιν ο οποίος συγκεκριμένα δήλωνε ότι η Ευρώπη ήταν ο σημαντικότερος εταίρος της Ρωσίας, εποχή κατά την οποία ιδρύθηκε το Συμβούλιο ΝΑΤΟ–Ρωσίας για την προώθηση του σχετικού διαλόγου και της συνεργασίας αμφοτέρων των πλευρών για θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος.
Όμως, δυστυχώς όλες οι ελπίδες κατέρρευσαν, και μάλιστα εκκωφαντικά! Η συμπεριφορά του καθεστώτος Πούτιν στη διεθνή σκηνή και κυρίως η αυξανόμενη επιθετικότητα στις χώρες με τις οποίες συνορεύει, άρχισαν να θυμίζουν άλλες εποχές, με πολλές αμφιβολίες να επανακάμπτουν στο προσκήνιο. Και παρά την προσπάθεια εξευμενισμού και κατευνασμού, η κατάσταση οδηγήθηκε στη χειρότερη εκδοχή, ενώ άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους φωνές δυναμικής αντιμετώπισης της δημιουργηθείσας κατάστασης.
Το 2014, η κατάσταση εκτραχύνθηκε με την προσάρτηση της Κριμαίας και φάνηκε ξεκάθαρα ότι το επαχθές και επώδυνο “διαζύγιο” ήταν προ των πυλών. Η Ρωσία πλέον απομακρυνόταν, για άλλη μια φορά, από τη Δύση. Η εισβολή στην Ουκρανία η οποία ακολούθησε, στις 24 Φεβρουαρίου του 2021, έθεσε τέρμα στις όποιες φρούδες ελπίδες. Οι δύο κόσμοι ήρθαν πάλι αντιμέτωποι.
Και τότε άρχισαν οι εν πολλοίς αναμενόμενες ‘προσεγγίσεις’ ορισμένων χωρών στο ένα ή το άλλο στρατόπεδο, με την έννοια δηλώσεων στήριξης, την επιπόλαια συμπεριφορά μερικών, ειδικά στο επίμαχο ζήτημα της νατοϊκής διεύρυνσης και όλα όσα γνωρίσαμε τον τελευταίο καιρό. Για τον δυτικό κόσμο, το ΝΑΤΟ είναι ο αμυντικός οργανισμός που υπερασπίζεται την φιλελεύθερη δημοκρατία απέναντι στον αυταρχισμό, αλλά όχι και στον λαϊκισμό. Με την σημερινή ηγεσία στο Λευκό Οίκο ο δυτικός κόσμος, δηλαδή η Ευρώπη και η Αμερική, παρουσιάζεται σταθερός στις απόψεις του και σε μεγάλο βαθμό ομογενοποιημένος.
Όμως, ετούτο το γεγονός δεν συνεπάγεται ότι θα έχει και μελλοντική εφαρμογή. Τον επόμενο χρόνο θα υπάρξουν εκλογές στην Αμερική και τότε μάλλον θα αλλάξουν πολλά, με δεδομένο τις έως τώρα γενόμενες δημοσκοπήσεις.
Έτσι, η ενίσχυση της κοινής ευρωπαϊκής άμυνας όπως και η κοινή ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική αποτελούν μονόδρομο για τους Ευρωπαίους ηγέτες, και πιο σωστά, επείγουσα ανάγκη. Εδώ υπεισέρχεται και η θέση της Τουρκίας σε όλο αυτό το οικοδόμημα, με δεδομένη την αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά της, δεξιά και αριστερά.
Απέναντι στο ΝΑΤΟ, όπως φυσικά και στην Ε.Ε. Για πολλούς αναλυτές ήδη έχει στρέψει την κατεύθυνσή της εκτός των δυτικών θεσμών ανεπιστρεπτί και απλώς οι δυτικοί δείχνουν ακόμα πως αγνοούν το γεγονός. Όμως το επόμενο χρονικό διάστημα πολλά θα αλλάξουν και τότε θα κληθεί και η συμμαχική μας στο ΝΑΤΟ χώρα να απαντήσει σε σκληρές ερωτήσεις και να λάβει τις αποφάσεις της.
* Ο Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης είναι δ/ντής Χειρουργικής-συγγραφέας