Την 31.8.22 η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) έδωσε στη δημοσιότητα τα στοιχεία για τα τροχαία ατυχήματα τον Ιούνιο του 2022. Με βάση τα στοιχεία αυτά και τα αντίστοιχα στοιχεία για τους προηγούμενους μήνες του 2022 από τη βάση δεδομένων της ΕΛΣΤΑΤ καθώς τα στοιχεία για τα έτη 2015-2020 από τη βάση δεδομένων της Στατιστικής Υπηρεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (της Eurostat) για τα έτη 2015-2020 και της ΕΛΣΤΑΤ για τα προσωρινά στοιχεία του έτους 2021, θα εξετάσουμε στο άρθρο αυτό τους νεκρούς από τροχαία εγκλήματα στο Σύνολο Χώρας και στην Κρήτη.
Πριν προχωρήσουμε θα πρέπει να διευκρινίσουμε το λόγο για τον οποίο χαρακτηρίζουμε τα τροχαία ως εγκλήματα και όχι ατυχήματα, όπως τα χαρακτηρίζουν τόσο η ΕΛΣΤΑΤ όσο και Eurostat.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat οι θάνατοι από τροχαία ατυχήματα στη χώρα μας προκαλούνται κατά ποσοστό 80% από Ι.Χ., μοτοσυκλέτες («μηχανές»), φορτηγά αυτοκίνητα και ποδήλατα. Όλα, όμως, αυτά τα μέσα μεταφοράς τα οδηγούν άνδρες ή γυναίκες που (σε ορισμένες περιπτώσεις προκλητικά) δεν τηρούν τον Κώδικά Οδικής Κυκλοφορίας (οδηγούν με υπερβολική ταχύτητα, παραβιάζουν το «κόκκινο, δεν φορούν ζώνη ή κράνος, οδηγούν ενώ έχουν καταναλώσει μεγάλη ποσότητα οινοπνευματωδών, προσπερνούν αντικανονικά ή κάνουν επικίνδυνους ελιγμούς κλπ. –βλέπε και ρεπορτάζ στο φύλλο της εφημερίδας «Πατρίς» της 30.8.22). Κατά συνέπεια οι οδηγοί αυτοί είναι ένοχοι για τους θανάτους που προκαλούν και, δυστυχώς, σπάνια τιμωρούνται.
Στο Μέρος Ι του άρθρου εξετάζουμε τον αριθμό των νεκρών από τροχαία εγκλήματα και τον αριθμό τους ανά 1.000.000 κατοίκους στο Σύνολο Χώρας και στην Κρήτη τα έτη 2015-2021 και στο Μέρος ΙΙ το 1ο και 2ο εξάμηνο των ετών αυτών και το 1ο εξάμηνο το 2022. Τα στοιχεία που χρησιμοποιούμε είναι από τη βάση δεδομένων της ΕΛΣΤΑΤ και της Eurostat.
Ι. ΝΕΚΡΟΙ ΑΠΟ ΤΡΟΧΑΙΑ ΕΓΚΗΜΑΤΑ ΤΑ ΕΤΗ 2015-2021
Στην 1η στήλη του πρώτου τμήματος του Πίνακα 1 δίνονται οι νεκροί από τροχαία εγκλήματα στο Σύνολο Χώρας, τα έτη 2015-2021 στη 2η στην Κρήτη και στην 3η οι νεκροί από τροχαία εγκλήματα στην Κρήτη ως ποσοστό εκείνων στο Σύνολο Χώρας. Στην 1η και 2η στήλη του δεύτερου τμήματος του Πίνακα 1 δίνονται οι νεκροί από τροχαία εγκλήματα ανα 1.000.000 κατοίκους και στην 3η το ποσοστό κατά το οποίο οι νεκροί από τροχαία εγκλήματα στην Κρήτη διαφέρουν από εκείνους στο Σύνολο Χώρας.
Από το πρώτο τμήμα του Πίνακα 1 φαίνεται ότι οι μεταβολές στον αριθμό των νεκρών από τροχαία εγκλήματα στην Κρήτη διέφεραν από εκείνες στο Σύνολο Χώρας. Πιο συγκεκριμένα οι νεκροί από τροχαία:
– Το 2016 σε σχέση με το 2015 στο Σύνολο Χώρας αυξήθηκαν ενώ στην Κρήτη μειώθηκαν, αντίθετα
– Το 2018 σε σχέση με το 2017 στο Σύνολο Χώρας μειώθηκαν ενώ στην Κρήτη αυξήθηκαν.
– Το 2017 σε σχέση με το 2016, το 2019 σε σχέση με το 2018 και το 2020 σε σχέση με το 2019 μειώθηκαν τόσο στο Σύνολο Χώρας όσο και στην Κρήτη. Η μείωση το 2020 σε σχέση με το 2019 ήταν πολύ μεγάλη και οφείλεται στα περιοριστικά μέτρα που είχαν επιβληθεί λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.
– Το 2021, σε αντίθεση με ότι συνέβη το 2020, σημειώθηκε μεγάλη αύξηση των νεκρών από τροχαία εγκλήματα και η αύξησή τους στην Κρήτη ήταν 15 φορές μεγαλύτερη από εκείνη στο Σύνολο Χώρας. Η μεγάλη αυτή αύξηση οφείλεται στη μεγάλη χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων που προαναφέρθηκαν.
Εξαιτίας των παραπάνω διαφορών στη μεταβολή των νεκρών από τροχαία εγκλήματα, όπως φαίνεται από το δεύτερο τμήμα του Πίνακα 1, οι νεκροί ανά 1.000.000 κατοίκους στην Κρήτη, με την εξαίρεση του του 2020, ήταν περισσότεροι απ’ ό,τι στο Σύνολο Χώρας κατά ποσοστό από 13,9% το 2017 έως 42,6 το 2015.
ΙΙ. ΝΕΚΡΟΙ ΑΠΟ ΤΡΟΧΑΙΑ ΕΓΚΛΗΜΑΓΑ ΤΟ Α’ ΚΑΙ ΤΟ Β’ ΕΞΑΜΗΝΟ ΤΩΝ ΕΤΩΝ 2015-2021 ΚΑΙ ΤΟ Α΄ΕΞΑΜΗΝΟ ΤΟΥ 2022
Στην 1η στήλη του πρώτου τμήματος του Πίνακα 2 δίνονται οι νεκροί από τροχαία εγκλήματα στο Σύνολο Χώρας το πρώτο εξάμηνο των ετών 2015-2022, στη 2η το δεύτερο εξάμηνο των ετών 2015-2021, στην 3η το ποσοστό κατά το οποίο τα στοιχεία του δεύτερου εξαμήνου διαφέρουν από εκείνα του πρώτου.
Στο δεύτερο τμήμα του Πίνακα 2 δίνονται τα αντίστοιχα στοιχεία στην Κρήτη.
Από την 3η στήλη του Πίνακα 2 φαίνεται ότι οι θάνατοι από τροχαία εγκλήματα το δεύτερο εξάμηνο:
– Στο Σύνολο Χώρας όλα τα έτη της περιόδου 2015-2021 ήταν περισσότεροι απ’ ό, τι το πρώτο κατά ποσοστό που κυμαινόταν από 12,4% το 2016 μέχρι 44,6% το 2021.
– Στην Κρήτη τα έτη 2016 και 2019 ήταν λιγότεροι από πρώτο εξάμηνο και υπόλοιπα έτη περισσότεροι κατά ποσοστό που κυμαινόταν 22,7% το 2017 μέχρι 106,3% το 2021 (το δεύτερο εξάμηνο του έτους ήταν υπερδιπλάσιοι του πρώτου).
Αν οι θάνατοι το δεύτερο εξάμηνο του 2022 σε σχέση με εκείνους του πρώτου εξαμήνου αυξηθούν με τους ρυθμούς που αυξήθηκαν το δεύτερο εξάμηνο των ετών 2020 και 2021, οι θάνατοι από τροχαία εγκλήματα το 2022 είναι πιθανόν να ανέλθουν:
– Στο Σύνολο Χώρας από 390 έως 408 το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και από 672 μέχρι 690 στο σύνολο του έτους.
– Στην Κρήτη από 29 έως 43 το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και από 50 έως 64 στο σύνολο του έτους.
Αν οι εκτιμήσεις αυτές για το 2022 επαληθευτούν, η κατάσταση σε ό,τι αφορά τους θανάτους από τροχαία εγκλήματα τόσο στο Σύνολο Χώρας όσο και στην Κρήτη το 2022 θα είναι χειρότερη από τα δύο-τρία προηγούμενα χρόνια, μια εξέλιξη εξαιρετικά δυσοίωνη.
Είναι αυτονόητο ότι όλοι απευχόμαστε να επαληθευτούν οι εκτιμήσεις αυτές. Για να συμβεί, όμως, αυτό θα πρέπει να ενταθούν οι έλεγχοι της αστυνομίας για την αυστηρή εφαρμογή του Κ.Ο.Κ. και στους παραβάτες να επιβάλλονται οι ποινές τους οποίους προβλέπουν οι νόμοι.
*Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ