“Ο Αύγουστος επλάκωσεν, η άκρα του χειμώνα, βάζει ο ουρανός τα ρούχα του (σύννεφα) και τα δικά μας πούντα;”
Ένας μήνας πλούσιος, με τόσα αγαθά, με γνώσεις και νοστιμιές, μήνας διακοπών αλλά και σύσφιξης των ανθρωπίνων σχέσεων.
Ο μήνας που φέρνει τον καθένα μας στη γενέθλια γη του, για να δοθεί η ευκαιρία να ζήσει τα παιδιά του χρόνια, να θυμηθεί τις ανέμελες παιδικές του αναμνήσεις, να γιορτάσει με τους συγχωριανούς του την μεγάλη σκόλη του Δεκαπενταύγουστου, συμμετέχοντας στο πανηγύρι του χωριού του. Τον Αύγουστο περίμεναν οι κάτοικοι των σταφιδο-
περιοχών της Κρήτης τα παλιότερα χρόνια για να συλλέξουν τη σταφίδα που την ονόμαζαν “χρυσάφι”, η οποία ήταν η κινητήρια δύναμη στο να οικοδομήσουν, να αγοράσουν, να προικίσουν, να σπουδάσουν τα παιδιά τους και γενικά να κάνουν το κουμάντο τους. Τον Αύγουστο περίμενε πώς και πώς, το καταπιεσμένο χωριατόπουλο, από τις πάμπολλες αγροτικοκτηνοτροφικές εργασίες να έλθει εις “γάμου κοινωνίαν” με την αγαπημένη του:
“Πότε θα ΄ρθει ο Αύγουστος κι ο Άγιος Απόστολος
να τα πουλήσω τα ωζά, να παντρευτώ ντελόγο”.
Ο Αύγουστος φυσικά δεν άφησε ασυγκίνητο και τον ποιητή στο να δημιουργήσει στίχους… αφού τον παλιό καιρό, σπάνια το “ωραίο φύλο” επεδείκνυε τα κάλλη του και τις ομορφιές του. Τότε το ντύσιμο ήταν αυστηρό, δεν είχε τον σημερινό προκλητικό χαρακτήρα:
“Αύγουστος! με τα ντεκολτέ, τ’ άσπλαχνα θηλυκά μας,
μας δείχνουνε τα κάλλη τους…
Γουρλώνουμε τα μάτια μας, σε λίγο συμφορά μας
θα δούμε και το φάλι τους…”.
Ο μήνας αυτός αρχίζει με την νηστεία του δεκαπενταύγουστου, ένας εορταστικός κύκλος καθαρά ελληνικός και ορθόδοξος που κορυφώνεται στις εκκλησίες και στα μοναστήρια, σε πολλά ξωκκλήσια και προσκυνήματα, με ολονυκτίες της μεγάλης γιορτής της Παναγίας, που “Πάσχα του καλοκαιριού” την αποκαλούν.
Πράγματι μέσα σ’ αυτό τον τόσο παραγωγικό και καρποφόρο μήνα, τον Αύγουστο η γιορτή της Παναγίας μοιάζει με Πάσχα, ύστερα από τη δεκαπενθήμερη νηστεία της, αλλά και σαν κορωνίδα των γιορτών του καλοκαιριού, αφού σε λίγο μπαίνουμε στο φθινόπωρο. Ο μήνας που χρωστάει το όνομά του στον Ρωμαίο Οκταβιανό Αύγουστο, έναν αυτοκράτορα σπουδαίο για την ρωμαϊκή αυτοκρατορία που διαδέχτηκε επίσης ένα μεγάλο ηγεμόνα τον Ιούλιο Καίσαρα.
Οι Ρωμαίοι ήθελαν λοιπόν να τιμήσουν τους άρχοντές τους και έδωσαν τα ονόματά τους στους δύο μήνες, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Εδώ όμως κάτι έγινε αφού ο Ιούλιος είχε 31 ημέρες και ο Αύγουστος 30 σύμφωνα με το ρωμαϊκό ημερολόγιο. Άρχισαν λοιπόν οι γκρίνιες για την μοιρασιά. Γιατί ο ένας να έχει 31 ημέρες και ο άλλος 30; Έτσι έριχναν τον αυτοκράτορα Αύγουστο και θα έπρεπε να αποκαταστήσουν την αδικία αυτή.
Την πλήρωσε λοιπόν ο Φεβρουάριος ο οποίος είχε 20 ημέρες. Παίρνοντας του την μια μέρα, την οποία προσέθεσαν στον μήνα Αύγουστο. Έτσι ο Αύγουστος είχε 31 ημέρες, ενώ ο Φλεβάρης εσωκουτσάθηκε.
Κατά τον πατέρα της λαογραφίας Νικόλαο Πολίτη, ο Αύγουστος θεωρείται μήνας νοσοφόρος. Κανένας δεν είναι ασφαλής για την υγεία του, αν δεν διέλθει απρόσβλητος από αρρώστια αυτό το μήνα. Ο Νικόλαος Πολίτης αναφέρει στις “Παροιμίες” του, μια βυζαντινή παροιμία που λέει “Περί της υγείας σου, τον Αύγουστον ερώτα”.
Παραθέτει βέβαια για το λόγο αυτό ένα απόσπασμα από μια ιατρική εγκυκλοπαίδεια του 1884 που εξηγεί επιστημονικά γιατί τον Αύγουστο υπάρχει έξαρση των πυρετών. Ο λαός δεν μπορεί φυσικά να δώσει τέτοιου είδους εξηγήσεις επιστημονικού χαρακτήρα.
Για εκείνον, το κακό είτε είναι πυρετός, είτε είναι πείνα, οφείλεται σε κακές επιδράσεις, στην “κακιά ώρα”. Ο Αύγουστος είναι μήνας των πυρετών. Παρόλα αυτά ο λαός μας τον αναζητεί, τον περιμένει και εύχεται να είναι τρεις φορές το χρόνο. Ο Μήνας που τρέφει τους υπόλοιπους έντεκα, αφού επί των ημερών του υπάρχει αφθονία αγαθών που γεμίζουν το τραπέζι του καθενός μας.
Από τη στήλη μας ευχόμαστε καλό μήνα, γεμάτο υγεία και χαρά και καλή Παναγιά!