Ολόκληρος ο ελληνικός λαός –όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό– θρηνεί για τον άδικο χαμό 57 συνανθρώπων μας και τον τραυματισμό δεκάδων στη μετωπική σύγκρουση των δύο τρένων στα Τέμπη.
Ο αρμόδιος υπουργός παραιτήθηκε χωρίς όμως να περιοριστεί στην ανάληψη της δικής του ευθύνης δηλώνοντας:
«Είναι αυτό που νιώθω καθήκον μου να πράξω ως ελάχιστη ένδειξη σεβασμού στη μνήμη των ανθρώπων που έφυγαν τόσο άδικα και αναλαμβάνοντας την ευθύνη για τα διαχρονικά λάθη του ελληνικού κράτους και του πολιτικού συστήματος».
Και ο πρωθυπουργός-χωρίς να αναφερθεί στην πρώτη δήλωση του περί «προσωπικού λάθους» (του σταθμάρχη)-στο ίδιο «μοτίβο» με τον παραιτηθέντα Υπουργό του-δήλωσε:
«Οφείλω σε όλους, αλλά πάνω από όλα στους συγγενείς των θυμάτων, μια μεγάλη ΣΥΓΓΝΩΜΗ. Τόσο προσωπική, όσο και στο όνομα όλων όσοι κυβέρνησαν τη χώρα εδώ και χρόνια».
Με τη δήλωσή του αυτή ο πρωθυπουργός προσπάθησε να μειώσει τη δική του ευθύνη εντάσσοντας την στις ευθύνες των προκατόχων του. Αλλά γεννάται το ερώτημα: Ποιος του έδωσε το δικαίωμα να ζητά συγγνώμη για τα άλλα κόμματα που κυβέρνησαν τη χώρα, όταν τα κόμματα αυτά είναι παρόντα και οι Αρχηγοί τους μπορούν να κάνουν οι ίδιοι την αυτοκριτική τους, όχι για τη συγκεκριμένη τραγωδία, αλλά για την πολιτική που εφάρμοσαν στον τομέα των σιδηροδρόμων.
«Ξέρεις πως εσύ, όχι η μοίρα, όχι η τύχη, μήτε οι άνθρωποι γύρω σου,
εσύ μονάχα έχεις, ό,τι και αν κάμεις, ό,τι και αν γίνεις, ακέραιη την ευθύνη»
Νίκος Καζαντζάκης
Λίγες μέρες αργότερα γενικεύοντας ακόμα περισσότερο τη διάχυση των ευθυνών του ο πρωθυπουργός δήλωσε:
Στην προηγούμενη, όμως, δήλωσή του ο ίδιος είχε προσθέσει ότι η μετωπική σύγκρουση των δύο τρένων και τα θύματα από αυτή, βρήκαν τον ίδιο «στο τιμόνι», δηλαδή να είναι εκείνος που διόρισε τον παραιτηθέντα υπουργό και όσους Υπουργούς ευθύνονται για τις συμβάσεις και τα έργα στο σιδηροδρομικό δίκτυο.
Στην περίπτωση της τραγωδίας των Τεμπών, όπως φαίνεται από όσα αποκαλύπτονται καθημερινά, υπήρχαν έγκαιρα γραπτές προειδοποιήσεις και επισημάνσεις για τα προβλήματα που υπήρχαν στο σιδηροδρομικό δίκτυο, για τις ελλείψεις σε προσωπικό, για την ανεπαρκή εκπαίδευσή του και άλλα.
Κατά συνέπεια δεν μπορεί ο παραιτηθείς Υπουργός και όσοι άλλοι αρμόδιοι Υπουργοί και ο ίδιος ο πρωθυπουργός να παριστάνουν ότι δεν τα γνώριζαν. Γνώριζαν και δεν έκαναν τίποτε.
Από όσα προαναφέρθηκαν ο ίδιος ο Πρωθυπουργός και η Κυβέρνησή του φέρουν ακέραιη την ευθύνη για τις πράξεις και, κυρίως για τις παραλείψεις τους στη διάρκεια των τεσσάρων χρόνων που κυβερνούν, όπως κυβερνούν τη χώρα, πράξεις και παραλείψεις που προκάλεσαν την τραγωδία των Τεμπών.
Την ακέραιη δική του ευθύνη και τις ευθύνες συνολικά της κυβέρνησής του, και ΜΟΝΟ, γι’ αυτές όφειλε να αναλάβει από την πρώτη στιγμή ο πρωθυπουργός και να ζητήσει συγγνώμη. Δεν το έκανε. Γιατί;
Η ατολμία αυτή του πρωθυπουργού να το πράξει οφείλεται στο φόβο του ότι μια τέτοια ευθεία και ειλικρινής δήλωση θα είχε ως συνέπεια τη μείωση, αν όχι το μηδενισμό της πιθανότητας να κερδίσει το κόμμα του τις επερχόμενες εκλογές και να συνεχίσει τη διακυβέρνηση της χώρα για μια δεύτερη τετραετία.
Παρ’ όλα αυτά, όμως –όπως δείχνουν οι πρώτες δημοσκοπήσεις μετά το δυστύχημα στα Τέμπη– η ελπίδα του Πρωθυπουργού να αποσπάσει στη δεύτερη εκλογική αναμέτρηση το ποσοστό των ψήφων που απαιτείται με το δικό του εκλογικό σύστημα για να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, είναι ισχνή και δεν πρόκειται να αλλάξει αν υπάρξει τρίτη εκλογική αναμέτρηση.
Παραφράζοντας το στίχο της Ωδής «Εις Σάμον» του Ανδρέα Κάλβου: «θέλει αρετήν και τόλμην η ανάληψη ακέραιης της ευθύνης».
*Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην: Αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ