Εκατό χρόνια πριν… Το Ηράκλειο γιορτάζει και ζει τις μέρες της Αποκριάς, του Τριωδίου, του γλεντιού και της χαράς. Η Πολιτεία του Μεγάλου Κάστρου αλλάζει ριζικά όψη και το γλέντι, ενώ ξεκινά δειλά δειλά τις πρώτες μέρες του Τριωδίου δυναμώνει την Τσικνοπέμπτη και ύστερα, όπως θέλετε να το πείτε, παίρνει τον ανήφορο ή και τον κατήφορο φθάνοντας την τελευταία εβδομάδα στο αποκορύφωμά του, μεταβάλλοντας την πόλη μας σ’ ένα απέραντο κέντρο διασκέδασης, βγάζοντάς το από τον λαβύρινθο των εμπορικών του ασχολιών. Παράλληλα βέβαια το ανεβάζει στους ουρανούς της ξεγνοιασιάς αλλά και της τέρψης.
Όπου βρεθεί και όπου σταθεί ο κάθε επισκέπτης βλέπει θνητούς, ντόπιους και ξένους να θυσιάζουν στο θεό Βάκχο, πίνοντας μαύρο κρητικό κρασί, ίσως κάποιοι να προτιμούν και μπύρα, πάντοτε κάτω από τους ήχους της μουσικής όπου κυριαρχεί ο γλυκός ήχος του βιολιού και του φλάουτου. Τέτοιες μέρες… της Αποκριάς. Ο Ηρακλειώτης έμπορος ξεχνάει ολότελα το «Δούναι και το Λαβείν», πετά μακριά του το ευρετήριο, καθώς και το καθολικό και γενικά κάθε λογιστικό του βιβλίο. Είναι η ώρα, τι και εάν είναι έμπορος, να απαρνηθεί τον Κερδώο Ερμή, να πάψει να ενδιαφέρεται για το συνάλλαγμα και ξένοιαστος πια να ριχθεί στο γλέντι. Αλλά και οι γυναίκες δεν πάνε πίσω.
Σίγουρα η σοβαρή και χαμηλοβλεπούσα Καστρινοπούλα, προσπαθεί κάτω από τη μάσκα να βγάλει όλο της το άχτι. Τυραννεί, παιδεύει και γιατί όχι προσπαθεί να εκδικηθεί το άσχημο φύλο βρίσκοντας την ευκαιρία να δοκιμάσει τον χαρακτήρα του διαλεκτού της, εκφράζοντας μπροστά στα μάτια των πολλών, καποιο κρυφό αίσθημά της, χορεύοντας να πατήσει ή και να την πατήσουν. Ωστόσο συνεχίζεται η εγκατάσταση των προσφύγων καθ’ ομάδας και όχι κατ’ άτομο. Οι ομάδες θα καταρτίζονται από μόνες τους, από πρόσφυγες του αυτού χωριού και η εγκατάστασή τους θα γίνεται στα μουσουλμανικά χωριά τα οποία είχαν εκκενωθεί. Η διανομή των κτημάτων θα γίνεται υπό των ομάδων δια κλήρου.
Τα παραχωρηθέντα κτήματα πρόκειται να παραμείνουν στα χέρια των κατόχων, εφόσον η έκταση δεν υπερβαίνει τις ανάγκες μιας γεωργικής οικογένειας. Όμως το πνεύμα της Αποκριάς καλά κρατεί με τους ακροβολισμούς του σερπαντέν και του αυγοπολέμου που αρχίζουν τέτοιες μέρες από του θέατρο του Πουλακάκη. Αλλά και σ’ όλη την Καστρινή Πολιτεία ετοιμάζονται διάφοροι χοροί και δεξιώσεις με τις κυρίες στο φόρτε τους. Πολλές είναι οι παραγγελίες που δίνονται προκειμένου να προπαρασκευασθούν ενδυμασίες του καρναβαλιού. Η κοσμική κίνηση δεν περιγράφεται. Ο κύριος Πουλακάκης έλαβε από την Αθήνα το παρακάτω τηλεγράφημα, πάνω στο ζόρι των εορταστικών εκδηλώσεων.
«Τρεις Ρωσίδες σερβιτόρες, εύμορφες, γνωρίζουσες την ελληνικήν με μισθόν 2.100 δραχμές εκάστη μηνιαίως προσφέρονται να υπηρετήσουν το θέατρον κατά τις αποκρέω. Τηλεγραφήσατε εμβάζοντες 5.000 χιλιάδες δραχμάς αναχωρήσουν Σάββατο». Μα και ο κινηματογράφος «Αγλαΐα» δεν πάει πίσω όπως φανερώνει και η καταχώρηση που ακολουθεί: «Απόψε στην Αγλαΐαν προμηνύεται γλέντι τρικούβερτο και χορός μεταμφιεσμένων και μη, που θα διαρκέσει μέχρι πρωίας. Η κίνηση θ’ αρχίσει μετά την παράστασιν του κινηματογράφου».
Ωστόσο οι οικογενειακοί χοροί συνεχίζονται στις ευρύχωρες αίθουσες του καφεστιατορίου Κνωσός. Μουσική αρτία, κουζίνα πλουσιωτάτη, περιποίηση και προθυμία εξαιρετική, καθώς και στο ζυθοπωλείο Μηναδάκη με τον «χορό των ανθέων», όπως και στο Καπρίς πρόκειται να γίνουν δύο χοροί, ένας απογευματινός και ένας βραδινός με μάσκες.
Υφάσματα ασημένια, μαλαματένια, απλάζι εξ Αμερικής αποκλειστικώς δια γοβάκια χορού στερεώτερα και των δερμάτων. Δέρματα ασήμι και μαλαματένια Δορκάδος, τίγρεως, μαρόν, γκρι μωβ κ.τλ.
Νέες φόρμες για φράκο και Μπον-Ζουρ. Όλα τα σχέδια της παρισινής σχολής υποδημάτων».
Έτσι περνούσαν τις μέρες αυτές, της Αποκριάς οι άνθρωποι του Μεγάλου Κάστρου, στα κατάμεστα κέντρα, όπου το γλέντι και ο χορός ήταν στο φόρτε του παντού! Και φυσικά αντίστοιχο και το κέφι λόγω των ημερών.