Στις 25 Μαρτίου στις 20.30 η WWF Ελλάς, η διεθνής αυτή υπερδραστήρια περιβαλλοντική οργάνωση, μας κάλεσε και φέτος να σβήσουμε τα φώτα, για μια ώρα, με στόχο την ευαισθητοποίηση μας και τον προβληματισμό μας για το μέλλον του πλανήτη μας, από την με ραγδαίο ρυθμό επερχόμενη κλιματική αλλαγή, σε μια συμβολική πράξη εξοικονόμησης ενέργειας καλώντας μας να μετατρέψουμε τον συμβολισμό σε πράξη…
Το φάσμα της κλιματικής αλλαγής, που απειλεί τον κόσμο ολόκληρο, άρα και την Μεσόγειο, την Ελλάδα και την Κρήτη, αποτελεί την δυσάρεστη συνέπεια της αύξησης των ατμοσφαιρικών ρύπων εξαιτίας αλόγιστων ανθρώπινων δραστηριοτήτων, όπως η κατασπατάληση των διαθέσιμων στη φύση υγρών και στερεών καυσίμων, με αποτέλεσμα την διόγκωση του φαινόμενου του θερμοκηπίου, για αυτό και η οργάνωση μας απευθύνει έκκληση για μαζική δράση με στόχο την ουσιαστική εξοικονόμηση ενέργειας, άρα την μακροπρόθεσμη σωτηρία του πλανήτη μας…
Η φετινή επέτειος της Ώρας της Γης συμπίπτει με την συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία και την Παλαιστίνη, τις αθρόες ροές των προσφύγων και μεταναστών κλπ, που δοκιμάζει την ευρωπαϊκή συνοχή, την έξαρση των τρομοκρατικών ενεργειών του ISIS, αλλά και κάποιων μεμονωμένων μοναχικών «λύκων», που έχουν σκορπίσει τον φόβο και την ανασφάλεια, που θέτουν σε κίνδυνο την παγκόσμια ειρήνη και το μέλλον του πλανήτη Γη. Γεγονότα που καταδεικνύουν αφενός ότι ο κίνδυνος από τα πάσης φύσεως αυτά φαινόμενα κάθε άλλο παρά θεωρητικός και μακρινός είναι, άρα απαιτείται επαγρύπνηση και αφετέρου ότι η κοινή γνώμη ευαισθητοποιείται και αντιδρά φοβικά και συντηρητικοποιείται…
Είναι ένα ηχηρό μήνυμα επίσης προς τα παραδοσιακά κόμματα να αναπροσανατολίσουν τα προγράμματα τους προς μια κοινωνία με περισσότερη Δημοκρατία με κοινωνική αλληλεγγύη, καταπολέμηση της ακραίας λιτότητας, αν επιθυμούν να έχουν ρόλο στο πολιτικό γίγνεσθαι στο εγγύς μέλλον… Τα συχνά πλημμυρικά φαινόμενα, σεισμοί και άλλες φυσικές καταστροφές καταδεικνύουν την επιπρόσθετη ανάγκη για στροφή προς την οικολογία.
Η Κρήτη μας, ευλογημένος τόπος από τους θεούς, με το θαυμάσιο εύκρατο και υγιεινό κλίμα και την ανεκτίμητη χλωρίδα και πανίδα, με βάση έρευνες που έχουν διενεργηθεί απειλείται δυστυχώς από την κλιματική αλλαγή στους τομείς της θερμοκρασίας (αύξηση) και των βροχοπτώσεων (μείωση). Συγκεκριμένα για το έτος 2030 προβλέπεται αύξηση της θερμοκρασίας έως και 1.44 βαθμούς Κελσίου και άνοδος της στάθμης της θάλασσας κατά 18 εκατοστά. Για δε το έτος 2100 προβλέπεται ότι η αύξηση της θερμοκρασίας θα φθάσει τους 2,4 βαθμούς Κελσίου, η δε άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα φθάσει τα 50 εκατοστά. Τους χειμώνες, λένε οι ειδικοί, προβλέπεται να έχουμε μείωση των βροχοπτώσεων, ενώ θα αυξηθούν οι φθινοπωρινές βροχοπτώσεις μας, με κίνδυνο για πλημμυρικά επεισόδια.
Οι επιπτώσεις στους τομείς της οικονομίας, της γεωργίας και του τουρισμού, προβλέπονται άκρως ανησυχητικές. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στους 2 βασικούς πυλώνες της κρητικής οικονομίας θα οδηγήσει σε μείωση της αγροτικής παραγωγής με κίνδυνο την μακροπρόθεσμη εγκατάλειψη των καλλιεργειών. Η αύξηση δε των ημερών του καύσωνα το καλοκαίρι θα πλήξει τον τουρισμό την περίοδο της αιχμής του και η άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα μεταβάλει το τοπίο των παράκτιων περιοχών, λόγω της διάβρωσης των ακτών.
Είναι αυτονόητο ότι θα επηρεασθεί η βιωσιμότητα της Κρήτης από οικιστική, περιβαλλοντική και κοινωνική διάσταση. Απαιτείται η Πολιτεία να εντείνει τις προσπάθειες της, να απαντήσει στην επερχόμενη καταστροφική κλιματική αλλαγή με το να αναγάγει την Κρήτη σε νέο πιλοτικό μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης, εγκαταλείποντας το χρεοκοπημένο παλαιό μοντέλο που μας οδήγησε σε οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική κρίση… Το νέο αυτό μοντέλο πρέπει να συνεκτιμά, εκτός το θεμιτό κέρδος και τους παράγοντες της προστασίας του περιβάλλοντος και της κοινωνικής προστασίας…
Ένας τέτοιος προγραμματισμός, που προσβλέπει στη βιώσιμη ανάπτυξη, πρέπει να θέτει προτεραιότητες: -Την ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας και την σταδιακή απεξάρτηση από το πετρέλαιο. -Την ολοκλήρωση των αναγκαίων υποδομών με περιβαλλοντική ευαισθησία. -Τη μετάβαση στη βιολογική γεωργία, με έμφαση στην ποιότητα. -Την προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς αλλά και των περιοχών υψίστου φυσικού κάλλους. -Την ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων ως δημόσιο αγαθό. -Την διαχείριση των υγρών και στερεών αποβλήτων με σεβασμό στο περιβάλλον.
Η επιτυχία ενός τέτοιου μοντέλου προϋποθέτει αφενός την θεσμική κατοχύρωση, από πλευράς της πολιτείας και της περιφερειακής αρχής, με παράλληλη καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και αφετέρου κοινωνική ευθύνη. Το θεσμικό πλαίσιο είναι σχετικά ευνοϊκό. Αυτό που απομένει λοιπόν είναι η ενεργοποίηση της Κοινωνίας των Πολιτών για την απόκτηση από όλους της απαραίτητης περιβαλλοντικής συνείδησης, που αποτελεί ικανή και αναγκαία συνθήκη για την εκούσια ανάληψη της κοινωνικής ευθύνης που αναλογεί στον καθένα από εμάς.
*Ο Δημήτρης Κων. Σαρρής είναι πρώην υφυπουργός, γγα, νομάρχης Ηρακλείου