Ομιλούμε, συχνά, για την ανάγκη δρομολόγησης και λήψης όλων εκείνων των μέτρων,που θα οδηγήσουν άμεσα και μεσοπρόθεσμα στην προστασία από τις πυρκαγιές των πόλεων, των οικισμών, των πάσης φύσεως κτιριακών εγκαταστάσεων και αγροτικών εκμεταλλεύσεων, που βρίσκονται εντός ή πλησίον των δασικών εκτάσεων και γενικότερα του φυσικού περιβάλλοντος, στο πλαίσιο του πομπωδώς εξαγγελλόμενου περίφημου “Αντιπυρικού σχεδιασμού”…
Δυστυχώς, όμως, παρά την όποια κινητοποίηση των αρμόδιων Αρχών και την εξαγγελία λήψης των απαιτούμενων μέτρων, κάθε χρόνο γινόμαστε μάρτυρες των καταστροφικών συνεπειών αυτών των φαινομένων, θρηνούμε ανθρώπινες ζωές πάνω από τα αποκαϊδια, και βολικά τα αποδίδουμε στην “κλιματική αλλαγή” ή σε “εμπρηστές”, που βεβαίως μπορεί να έχουν τη δική τους συμβολή στην καταστροφή, αλλά πίσω από τα αίτια αυτά συχνά καλύπτεται η αβελτηρία και η ανεπάρκεια των αρμόδιων κρατικών και άλλων αρχών.
Διαπιστώνεται λοιπόν παρά τις όποιες εξαγγελίες:
- Μια συνεχής αύξηση του αριθμού των πυρκαγιών από τον μήνα Μάιο μέχρι τον Αύγουστο.
- Συνολικά οι καμένες εκτάσεις να ανέρχονται σε πολλές χιλιάδες στρέμματα, στα οποία περιλαμβάνονται δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις, καλάμια, γεωργικές καλλιέργειες, χώροι απορριμμάτων και διάφορες άλλες εκτάσεις γης.
Έχουν δε επισημανθεί τα προβλήματα και αδυναμίες που έπρεπε να αντιμετωπιστούν από τους υπεύθυνους φορείς και τα οποία περιληπτικά αφορούν:
– Ενίσχυση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας σε έμψυχο και άψυχο σύγχρονο υλικό, με αιχμή του δόρατος την αεροπυρόσβεση , σε συνεργασία με τον Οργανισμό Πολιτικής Προστασίας της Ε.Ε. (πρόγραμμα Rescue),αλλά και ικανή χρηματοδότηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, πρώτου και δευτέρου βαθμού, καθότι η μεταφορά αρμοδιοτήτων, σε αυτή, χωρις παράλληλη γενναία μεταφορά πόρων, τις οδηγεί σε αναποτελεσματικότητα, χρεώνονται τελικά την ευθύνη της αποτυχίας και δίδουν άλλοθι στην κρατική ανεπάρκεια.
- Αδιέξοδα στο υφιστάμενο δασικό οδικό δίκτυο. Για την ταχεία κίνηση και τον εύκολο ελιγμό των πυροσβεστικών οχημάτων πρέπει οι Δήμοι να προβούν στη διάνοιξη ή τη διεύρυνση του χώρου στα υφιστάμενα αδιέξοδα, προκειμένου να γίνεται ταχύτερη και ευκολότερη κίνηση & κυκλοφορία των πυροσβεστικών μέσων.
- Βελτίωση δασικού οδικού δικτύου, προκειμένου να καλυφθούν οι προδιαγραφές των σημερινών χρησιμοποιούμενων μέσων της Π.Υ. και όχι των UNIMUK που χρησιμοποιούντο παλαιότερα και με τις προδιαγραφές των οποίων έγινε το οδικό δασικό δίκτυο, χαρακτηριζόμενο 3ης κατηγορίας. Το πρόβλημα, βέβαια, έχει άμεση σχέση με το πρόγραμμα NATURA 2000, που επιβάλλει περιορισμούς και περιβαλλοντικές μελέτες πλέον του οικονομικού κόστους το οποίο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί από τις δασικές υπηρεσίες.
- Εθελοντικοί Πυροσβεστικοί Σταθμοί. Δημιουργία σε κάθε Δήμο και Δ.Δ. Εθελοντικού Πυροσβεστικού Σταθμού (ο θεσμός έχει θεσμοθετηθεί από το 1991).
- Υδροφόρα οχήματα Δήμων. Εξασφάλιση από τους Δήμους υδροφόρων οχημάτων ή η μετατροπή αγροτικών οχημάτων σε υδροφόρων με την προσθήκη πλαστικών ή μεταλλικών δεξαμενών νερών.
- Ατομικοί πυροσβεστήρες. Προμήθεια ατομικών πυροσβεστήρων για την ταχύτερη αλλά και άμεση επέμβαση για την κατάσβεση της πυρκαγιάς στα αρχικά στάδια από το προσωπικό των Δήμων.
- Χώροι υψηλού κινδύνου. Επισήμανση και πλήρης έλεγχος των χώρων υψηλού κινδύνου που καθορίζονται στην περιοχή των Δήμων από την Π.Υ.
- Υδροληψίες. Πρέπει να γίνει σωστή χωροθέτηση και τα μέσα που διαθέτουν (κρουνοί) πρέπει να είναι συμβατά με τα οχήματα της Π.Υ.
- Ευαισθητοποίηση των πολιτών μέσω των Μ.Μ.Ε. Σύνταξη τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών μηνυμάτων για την αντιπυρική προστασία για την ευαισθητοποίηση του κοινού στα θέματα της αντιπυρικής προστασίας.
- Ενημέρωση της Π.Υ. από τους Δήμους για τα διατιθέμενα απ’ αυτούς μέσα πυρόσβεσης.
Αραγε σε ποιο βαθμό υλοποιούνται τα παραπάνω;
Αν και η πρόβλεψη των πυρκαγιών δεν είναι εφικτή απόλυτα, είναι όμως δυνατή η σχεδίαση μέτρων και δράσεων για την πρόληψη και την αντιμετώπισή τους, με βάση τα στατιστικά στοιχεία του παρελθόντος, την εδαφική διαμόρφωση και τη βλάστηση, τις καιρικές συνθήκες και τον βαθμό επικινδυνότητας της περιοχής.
Η διαχείριση κάθε πυρκαγιάς έχει ως βασικό στοιχείο τη λήψη προληπτικών μέτρων, έτσι ώστε, όταν συμβεί το φαινόμενο, να μπορεί να εκτονωθεί μέσα από τα μέτρα και τις υποδομές του προκατασταλτικού σχεδιασμού και οι συνέπειες αλλά και η δυναμική του φαινομένου, να μην ξεπεράσουν τα όρια του μηχανισμού καταστολής. Μέτρα, λοιπόν, περισσότερο πρόληψης και λιγότερο καταστολής θα πρέπει να είναι το μήνυμα που θα στείλουμε σε αρμοδίους και μη.
Ας γίνουμε επιτέλους, κάποτε, Προμηθείς και όχι Επιμηθείς…