Αντίο, σύντροφε

Αποχαιρετισμός στον Θανάση Τσούρα, πρ. Υπουργό του ΠΑΣΟΚ

Επίκαιροι είναι οι στίχοι του ποιητή Νίκου Καρούζου:

Δεσμοφύλακες είν’ οι λέξεις

τραυματίες τα γάργαρα σώψυχα

ψηφιδωτό σε ηλιόλουστη σιγή.

Και αλήθεια, με ποια λόγια να σε αποχαιρετήσω, για το αιώνιο ταξίδι σου, φίλε και σύντροφε Θανάση, πώς να περιγράψω την αγωνιστικότητα και το ήθος σου στην Ιατρική Επιστήμη και την Πολιτική.

Στα κοινά φοιτητικά μας, προδικτατορικά χρόνια, εσύ σπούδαζες Ιατρική και από τότε είχες ως αρχή και αξίωμά σου, όπως λέει, επίσης, ο ποιητής Καρούζος: “Δημοκρατία είν’ η μάνα της πολιτικής”. Και ήσουν γνήσιος δημοκράτης, ανιδιοτελής, εργατικός, αγωνιστής.

Οι δρόμοι μας συνέπεσαν την περίοδο 1965-67, μια δύσκολη εποχή για τη χώρα και κρίσιμη για τη δημοκρατία, με τις αλλεπάλληλες βασιλικές αποστασίες εξαγορασμένων πολιτικών κι ένα λαό στους δρόμους, που ζητούσε αποκατάσταση του ομαλού πολιτικού βίου.

Μέλη και οι δυο μας της κεντροαριστερής, σοσιαλδημοκρατικής νεολαίας της ΕΔΗΝ Γκύζη και Πολυγώνου-Αμπελοκήπων. Γραμματέας ο αξέχαστος Νίκος Γιαννόπουλος, καθοδηγητής μας ο Πέτρος Ρεμούνδος, υπεύθυνος της διαφώτισης και κινητοποίησης ο γράφων. Ανάμεσα στα μέλη, εσύ, οι σύντροφοί μας Στέφανος Σιγάλας, στη μεταπολίτευση Γραμματέας του Υπουργείου Εσωτερικών, ο φίλος και σύντροφος Μιχάλης Τρούλλης κ.ά.

Ήταν χρόνια που ως νεολαίοι ξεκινούσαμε με το σύνθημα “Η Ελλάδα στους Έλληνες” και “Αλλαγή” του Ανδρέα Παπανδρέου, για να μην περάσει ο φασισμός.

Ευτυχήσαμε, φίλε Θανάση, μαζί με το Γραμματέα Νίκο Γιαννόπουλο, εσένα, τον Στέφανο Σιγάλα να αποτελέσουμε μέλη της εξαμελούς ομάδας περιφρούρησης του Ανδρέα, την ίδια περίοδο, με επικεφαλής τον Αντώνη Λιβάνη, στις προδικτατορικές εξορμήσεις  και συγκεντρώσεις του Ανδρέα.

Τότε, που άρχιζε ο μεγάλος ενθουσιασμός και η έξαρση, όταν ο κόσμος ζητούσε με πάθος να σηκώσει στα χέρια και στους ώμους τον Ανδρέα, με το σύνθημα “Εμπρός Ανδρέα, για μια Ελλάδα νέα!”. Από τότε, μαζί του και μαζί μας, μεταξύ των άλλων, ο καπετάν “Ερμής” (Βασίλης Πριόβολος, 1918-2018), καπετάνιος του ΕΑΜ -ΕΛΑΣ και του Δ.Σ.Ε.

Ύστερα, ήρθαν τα δύσκολα. Με τον ερχομό της Χούντας των Συνταγματαρχών, εσύ υπεύθυνος της παράνομης νεολαίας Εσωτερικού του ΠΑΚ, προσωπικά ήμουν απλό μέλος και συνεργάτης του αγωνιστή παπα-Γιώργη Πυρουνάκη. Πρωτοστάτησες στα γεγονότα του Πολυτεχνείου, μπήκες στην παρανομία για καιρό, συνελήφθηκες από το καθεστώς και βασανίστηκες στο ΕΑΤ-ΕΣΑ. Στη μεταπολίτευση, άλλαξαν οι κοινωνικοί δρόμοι μας, όχι όμως οι πολιτικοί.

Εσύ γιατρός, ιδρυτικό μέλος του ΠΑΣΟΚ, κοντά στον Ανδρέα, από την πλευρά μου, λειτουργός στη Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, επιστημονικός εργάτης της Ιστορίας και Λογοτεχνίας.

Το 1974, ήσουν υπεύθυνος της νεολαίας του Κινήματος της Αλλαγής (1974-75). Ακολούθως, το 1979-81, Διευθυντής του Δημάρχου Αθηναίων, Δημήτρη Μπέη. Τον Οκτώβρη του 1981, μετά τις εκλογές, ο Ανδρέας σε διόρισε Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Εσωτερικών.

Από τη θέση αυτή, συμμετείχες στην εκπόνηση και εφαρμογή των νόμων για την αναγνώριση τής έως τότε θεωρούμενης παράνομης Εαμικής Αντίστασης, την άρση απαγόρευσης και την επιστροφή των πολιτικών προσφύγων του Εμφυλίου στην Ελλάδα.

Από τον Απρίλη του 1986, ως τον Φλεβάρη του 1987, τίμησες το αξίωμα του Υπουργού Εσωτερικών και από το Μάιο του 1989, ειδικός σύμβουλος στο Πολιτικό Γραφείο του Πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου.

 

Ήταν η περίοδος (1986-1988) κατά την οποία συνεργαστήκαμε για την αποκατάσταση και δικαίωση του μεγάλου αγωνιστή, σαμποτέρ και καθηγητή Κωστή Πετράκη, τη συνταξιοδότησή του.

Συλλέγοντας στοιχεία που είχαν χαθεί, λόγω των πολύχρονων διωγμών του Πετράκη, αποτάνθηκα σε σένα, κι όπως αναφέρω στον Πρόλογο της μαρτυρίας Κωστή Πετράκη, “…διά μέσου του μηχανισμού του κυβερνώντος, τότε κόμματος, του ΠΑΣΟΚ, ήρθα σε επαφή με τον Υπουργό Εσωτερικών, παλιό μου συναγωνιστή Θανάση Τσούρα, παρουσιάζοντας την κατάσταση του Πετράκη” (Σανουδάκης, Ιππότες του Ονείρου, Κνωσός 1988, σ. 14). Και τα καταφέραμε.

Με τις εκλογές του 1993, την ανάληψη εκ νέου από το ΠΑΣΟΚ της εξουσίας, διετέλεσες Υφυπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών (1993-94) και Υπουργός Επικοινωνιών (1994-95). Βουλευτής, ως το 2012, με πρωθυπουργούς τον Κώστα Σημίτη και Γιώργο Παπανδρέου.

Αποσύρθηκες, οικειοθελώς, από την ενεργό πολιτική το 2012, αξιοπρεπής και περήφανος, μένοντας σταθερός στις πολιτικές σου απόψεις, της Κεντροαριστεράς και της Σοσιαλδημοκρατίας, κόντρα στον λαϊκισμό που ακολούθησε από το 2012 και διαρκεί μέχρι σήμερα, σε αντίθεση με τους ριψάσπιδες και τους εγκαστρίμυθους, αστείους μίμους του Ανδρέα.

Υπηρέτησες ανιδιοτελώς τις αξίες του Κινήματος, τον πατριωτισμό, τη Δημοκρατία και την κοινωνική δικαιοσύνη. Δεν κάμφθηκες από σειρήνες του παρακμιακού και διχαστικού πολιτικού λόγου, όπως άλλοι. Μόνο η επάρατος σε λύγισε και φεύγεις, κατά τον ποιητή, “χαντακωμένος από θλίψη Αχερουσίας”.

Τώρα, βαδίζεις αξιοπρεπής και τιμημένος την οδόν της, για να συναντήσεις τον αξέχαστο Αρχηγό Ανδρέα, τον Γεννηματά, τη Μελίνα, αποχαιρετώντας τον πρόσκαιρο τούτο κόσμο. Θα σε θυμόμαστε, όμως, με αγάπη.

Καλό σου ταξίδι, φίλε και σύντροφε, Θανάση.

* Ο Αντώνης Σανουδάκης είναι καθηγητής Ιστορίας – συγγραφέας