Πρωινές ώρες. Ήμασταν μια παρέα. Πέντε άτομα. Καθόμασταν στο σαλόνι του σπιτιού του φίλου μας του Νίκου, επιστήμονα γεωργού στη Μεσαρά, και συζητούσαμε πίνοντας τσάι για να ζεσταθούμε. Έκανε ψύχρα. Είχε αρχίσει να χειμωνιάζει. Ξαφνικά άνοιξε η πόρτα και εμφανίστηκε ο Αρίστος που, χωρίς να μας χαιρετήσει, μπήκε βιαστικός στην τουαλέτα. Μόλις είχε φτάσει από Ηράκλειο. Υποθέσαμε ότι στον δρόμο θα τον είχε πιάσει κανένα κόψιμο. Όταν βγήκε, μας εξήγησε ότι το καινούργιο αυτοκίνητο, που είχε αγοράσει πριν από δύο μέρες, διέθετε σύστημα θέρμανσης καθισμάτων.
Στην διαδρομή, χωρίς να το θέλει, πάτησε κάποιο κουμπί και το κάθισμά του άρχισε να θερμαίνεται. Δεν ήξερε πώς να το κλείσει και, όπως μας εκμυστηρεύτηκε, κάηκε ο πισινός του. Και παρακάλεσε τον Νίκο να βγουν έξω για να τον βοηθήσει να βρουν πώς σταματά η θέρμανση των καθισμάτων. Όταν έλυσαν το πρόβλημα και επέστρεψαν, η οικοδέσποινα ρώτησε τον Αρίστο αν ήθελε και εκείνος ένα ζεστό τσάι. Αρνήθηκε ευγενικά. Ψιθυριστά μας εξήγησε ότι το τσάι τού έφερνε συχνουρία.
Συνεχίσαμε τη συζήτησή μας, που με την άφιξη του Αρίστου είχε διακοπεί.
– Στη ζωή, Νίκο, συχνά ο ένας ζωντανός οργανισμός, το ένα ον, για να επιζήσει, τρώει το άλλο.
– Κι εγώ, μας απάντησε, σκέφτομαι μερικές φορές πόσο άγρια είναι η ζωή στον πλανήτη μας, πόσο ανελέητα είναι, ας πούμε, τα σαρκοφάγα ζώα, αν εννοείς κάτι τέτοιο. Βλέπω σε ντοκιμαντέρ στην τηλεόραση λιοντάρια να κατασπαράζουν αθώα π.χ. χορτοφάγα ελάφια. Τα βλέπω να σκίζουν τις σάρκες των ελαφιών, ενώ εκείνα είναι ακόμη ζωντανά, και ανατριχιάζω.
Πόσο θα πονούν, πόσο θα υποφέρουν! Το ίδιο κάνουν και οι τίγρεις, οι λύκοι, οι αρκούδες… Τα πουλιά τρώνε σπόρους αλλά και σκουληκάκια και έντομα (ζωή έχουν κι αυτά). Υπάρχουν βέβαια και πτηνά που είναι καθαρώς σαρκοφάγα, για παράδειγμα το γεράκι. Τα μεγάλα ψάρια τρώνε τα μικρά και ούτω καθ’ εξής.
Ο άνθρωπος τρέφεται βέβαια με καρπούς και φυτά, τρώει όμως και ζώα χορτοφάγα. Είναι ζώο παμφάγο, άπονο και αιμοβόρο. Εκατομμύρια ζώα σφάζονται καθημερινώς για χάρη μας, για να τραφεί η ανθρωπότητα. Για να ζήσει ο άνθρωπος! Σε μερικά μάλιστα ζώα δείχνομε απίστευτη σκληρότητα: τα καβούρια, τα μύδια, τους αστακούς, τα σαλιγκάρια… τα βράζομε ζωντανά.
Σκέφτομαι μερικές φορές πώς εμείς θα αισθανόμασταν, αν υπήρχαν μεγαλύτερα νοήμονα όντα και μας έπιαναν εμάς τους ανθρώπους για να μας βράσουν ζωντανούς και να μας φάνε. Φρίκη! Ορθώς ο αρχαίος Σοφοκλής αναφωνεί «Πολλὰ τὰ δεινὰ κοὐδὲν ἀνθρώπου δεινότερον πέλει» (πολλά είναι τα φοβερά στον κόσμο, όμως τίποτε δεν είναι πιο φοβερό από τον άνθρωπο), μολονότι εκείνος αναφερόταν στην εφευρετικότητά του.
Τα φυτοφάγα ζώα είναι αθώα. Τρέφονται με φύλλα και καρπούς δέντρων ή και με φυτά, που δεν αισθάνονται τη φρίκη του θανάτου και δεν πονάνε, όταν τα θανατώνεις. Είναι όμως αυτό εντελώς βέβαιο; Ο θάνατος πάντοτε και για όλα τα έμβια όντα έρχεται με αγωνία και πόνο.
Από την άλλη μεριά πόσο αθώα είναι τα φυτά και τα δέντρα! Είναι ζωντανοί οργανισμοί, όμως δεν δολοφονούν άλλες ζωές για να τραφούν. Βέβαια, όπως διαβάζω, υπάρχουν και μερικά σαρκοφάγα φυτά: νηπενθές, διωναία, ουτρικουλάρια… όμως αυτά είναι σπανιότατα. Γενικώς τα φυτά τρέφονται με ανόργανη ύλη ή με οργανική ύλη, η οποία όμως βρίσκεται σε αποσύνθεση. Που δεν είναι ζωντανός οργανισμός. Ο άνθρωπος, νομίζω, το μόνο ανόργανο που τρώει είναι το αλάτι. Όλα τα άλλα είναι ζώα σφαγμένα και φυτά ξεριζωμένα. Να έτρωγε τουλάχιστον μόνο τους καρπούς αυτών…
Και, έτσι που πάμε, να σας πω τι προβλέπω εγώ. Εμείς βέβαια αυτό δεν θα προλάβομε να το δούμε. Θα έρθει εποχή που τα άγρια ζώα της ξηράς θα εξαφανιστούν από τον πλανήτη μας. Όλα.
Ή θα τα έχει εξοντώσει ο άνθρωπος ή θα έχουν εξοντωθεί εξαιτίας του ανθρώπου. Και δεν πρόκειται να τα σώσουν ούτε θεσμοί όπως natura και ζώνες ειδικής προστασίας. Ακόμη και τη θάλασσα μολύνομε. Μόνο σε φάρμες θα μεγαλώνουν μοσχαράκια, γουρουνόπουλα, κοτόπουλα… με προορισμό να τα εκμεταλλευτεί και στο τέλος να τα σφάξει και να τα καταβροχθίσει ο άνθρωπος ο άπληστος, ο αιμοβόρος.
Και δεν θα υπάρχει ούτε λαγός ούτε αλεπού ούτε λύκος ούτε αρκούδα…. Πόσο μόνος όμως θα αισθάνεται τότε! Για παράδειγμα αναφέρω τα λιοντάρια. Κατά την αρχαιότητα στα δάση του ελλαδικού χώρου πρέπει να υπήρχαν λιοντάρια. Αυτό το συμπεραίνομε από μύθους – π.χ. ο λέων της Νεμέας – από ζωγραφικές παραστάσεις λεόντων σε αγγεία, σε τοιχογραφίες, σε μωσαϊκά, από παραστάσεις σε γλυπτά, από αγάλματα λεόντων… Λιοντάρια όμως σήμερα δεν υπάρχουν πουθενά στην Ευρώπη. Τα εξόντωσε ο άνθρωπος.
– Νίκο, μας στενοχώρησες. Αισθανόμαστε τύψεις. Ας αλλάξομε συζήτηση… είπε ο Αρίστος.