Ήταν πολύ δύσκολο να γράψω τα όσα ακολουθούν για την ανεκτίμητη συμβολή του αδελφικού μου φίλου Γρηγόρη Σηφάκη στα πρώτα καθοριστικά χρόνια για τη μελλοντική πετυχημένη και διεθνώς αναγνωρισμένη πορεία του Πανεπιστημίου Κρήτη, όταν, μάλιστα, δεν έχει γίνει ακόμα η κηδεία του. Ένοιωσα όμως την ανάγκη να τα γράψω διότι τα έζησα και τα περισσότερα δεν είναι γνωστά.
Με το Γρηγόρη Σηφάκη δεν μας συνδέει μόνο η επί 60 χρόνια αδελφική μας φιλία. Μας συνδέει και το γεγονός ότι είχαμε τον ίδιο νονό, τον αείμνηστο Γεώργιο Πλυμάκη, ένα άγιο και πρωτοποριακά δημιουργικό για την εποχή του άνθρωπο.
Όταν επέστρεψα από την Αγγλία και ανέλαβα τα καθήκοντά μου ως Καθηγητή στην Α.Σ.Ο.Ε.Ε., ο Γρηγόρης δίδασκε ήδη ως Καθηγητής στο Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης. Τόσο εκείνος όσο και ο αείμνηστος και αγαπητός μας φίλος Νίκος Παναγιωτάκης διοριστήκαμε από τον αείμνηστο, και πρόωρα εκλιπόντα, Καθηγητή τη Νομικής και Υφυπουργό Παιδείας Δημήτριο Ευρυγένη ως μέλη της πρώτης μεταδικτατορικής Διοικούσας Επιτροπής του Πανεπιστημίου Κρήτης. Εκεί ανέλαβε ο καθένας ορισμένα καθήκοντα. Μετά από λίγους μήνες εγώ παραιτήθηκα αλλά ο Γρηγόρης παρέμεινε.
Το 1977 εκλέχτηκα Βουλευτής Ηρακλείου και το 1981 επανεκλέχτηκα και αμέσως μετά, μετά από απόφαση του Πρωθυπουργού, ανέλαβα το Υπουργείο Οικονομικών.
Στο Υπουργικό Συμβούλιο έρχονται οι Υπουργικές Αποφάσεις και εγκρίνονται και υπογράφονται από τα μέλη του δια περιφοράς στη διάρκεια των συνεδριάσεών του. Σε μια από τις πρώτες συνεδριάσεις του ήρθε προς υπογραφή δια περιφοράς η απόφαση του αρμόδιου για την Ανώτατη Εκπαίδευση Υφυπουργού Παιδείας για τον Πρόεδρο της νέας Διοικούσας Επιτροπής του Πανεπιστημίου Κρήτης. Τον προτεινόμενο από τον Υφυπουργό τον γνώριζα και έκρινα ότι δεν ήταν κατάλληλος να διοριστεί στη θέση αυτή και αρνήθηκα να υπογράψω την απόφαση του.
Επικοινώνησα με το Γρηγόρη και με τη συναίνεσή του τον πρότεινα για Πρόεδρο της Διοικούσας Επιτροπής και η σχετική νέα απόφαση του Υφυπουργού εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο και αμέσως μετά ο Γρηγόρης ανέλαβε τα καθήκοντά του.
Ένα από τα πρώτα και σημαντικά θέματα που έπρεπε να αντιμετωπιστούν από τη νέα Διοικούσα Επιτροπή ήταν η εκλογή των νέων Καθηγητών του Πανεπιστημίου. Υποβλήθηκαν υποψηφιότητες, συγκροτήθηκε το εκλεκτορικό σώμα και συνήλθε για την εκλογή των Καθηγητών στο Ρέθυμνο. Κάποιοι, όμως, θερμόαιμοι, αντιδρούσαν και τότε κάποιοι τολμηροί ανέλαβαν την περιφρούρηση του κτηρίου στο οποίο συνεδρίαζε το εκλεκτορικό σώμα και, με σιωπηρή στήριξη του τότε Υπουργού Παιδείας αείμνηστου Λευτέρη Βερυβάκη και εμού, πραγματοποιήθηκε η εκλογή των πρώτων Καθηγητών του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Τα επόμενα χρόνια της θητείας του Γρηγόρη Σηφάκη, ως Προέδρου της Διοικούσας Επιτροπής του Πανεπιστημίου, έγινε απρόσκοπτα η εκλογή πολλών ακόμα εκλεκτών επιστημόνων ως Καθηγητών των διαφόρων Τμημάτων τα, ου Πανεπιστημίου.Ένα ακανθώδες πρόβλημα ήταν τα κτήρια του Πανεπιστημίου Κρήτης. Οι συμβάσεις για το κτήρια αυτά και για εκείνα των Πανεπιστημίου Πατρών και Ιωαννίνων είχαν υπογραφεί από την Κυβέρνηση της Ν.Δ. με μια γερμανική εταιρεία και, μάλιστα, ο τότε Υπουργός Παιδείας, πριν από τις εκλογές του 1981, ήλθε στο Ηράκλειο και έθεσε το θεμέλιο λίθο. Κατά τον έλεγχό των συμβάσεων αυτών, όμως, από την Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 1981-82 διαπιστώθηκαν πολλές και σοβαρές παρατυπίες (θυμάμαι ότι μια από αυτές αφορούσε τα ασανσέρ των οποίων η χωρητικότητα δεν ήταν εκείνη που χρειάζονται τα φορεία!).
Χρειάστηκε να γίνει επαναδιαπραγμάτευση των συμβάσεων και μόνο τότε ήρθαν στη Βουλή και ψηφίστηκαν. Με βάση αυτές τις αναθεωρημένες συμβάσεις άρχισε η ανοικοδόμηση των κτηρίων των τριών Πανεπιστημίων. Στη διάρκεια της θητείας του (1981-1987) ο Γρηγόρης Σηφάκης, ανάμεσα στα πολλά καθήκοντά του, είχε και την ευθύνη παρακολούθησης της εκτέλεσης των έργων ανοικοδόμησης των κτηρίων του Πανεπιστημίου Κρήτης και αντιμετώπισης και επίλυσης των όποιων προβλημάτων που ανέκυπταν.
Πριν κλείσω τη σύντομη αυτή αναφορά στην ανεκτίμητη συμβολή του Γρηγόρη Σηφάκη στα πρώτα χρόνια λειτουργίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, θα ήταν μεγάλη παράλειψη το γεγονός ότι οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης είναι δημιούργημά του.
Πιο συγκεκριμένα το 1984, όταν η Παγκρήτια Ένωση Αμερικής αποφάσισε να διαθέσει τους ετήσιους τόκους ενός αρχικού κεφαλαίου -που είχε σχηματισθεί από εθελοντικές εισφορές των μελών της Ενώσεως– ως δωρεά στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, ο Γρηγόρης Σηφάκης, ως Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής, τους πρότεινε να δοθούν για την ίδρυση ενός πανεπιστημιακού Εκδοτικού Οίκου κατά τα πρότυπα των αντίστοιχων εκδοτικών οίκων του μεγάλων Πανεπιστημίων της Αγγλίας και της Αμερικής (Oxford University Press, Cambridge University Press κλπ).
Το δέχτηκαν και έτσι ιδρύθηκαν οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου για να έχουν αυτονομία στη λειτουργία του. Η μέχρι σήμερα διεθνώς αναγνωρισμένη εκδοτική συνεισφορά των Πανεπιστημίων Εκδόσεων Κρήτης δείχνει πόσο επιτυχημένη ήταν εκείνη η πρόταση του Γρηγόρη Σηφάκη.
Για την συνεισφορά του Γρηγόρη Σηφάκη στην επιστήμη του άλλοι αρμόδιοι έχουν ήδη γράψει και θα συνεχίσουν να γράφουν και ασφαλώς θα εκδώσουν αργότερα ένα τιμητικό Τόμο γι’ αυτήν του τη συνεισφορά. Τόσο γι’ αυτήν όσο και για την ανεκτίμητη συμβολή του στα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του Πανεπιστημίου Κρήτης –στην οποία έγινε αναφορά στο σύντομο αυτό κείμενο–, η Σύγκλητος του Πανεπιστημίου Κρήτης μετά από εισήγηση του αρμόδιου Τμήματος, θα ήταν καλό να αποφασίσει την ίδρυση θέσης Καθηγητή πρώτης βαθμίδας (Έδρας) Γρηγόρη Σηφάκη.
Αδυνατώντας να παρeυρεθώ στην κηδεία σου αδελφικέ μου φίλε και αδελφέ Γρηγόρη, εύχομαι ο Θεός να αναπαύσει την ψυχή σου. Αιωνία η Μνήμη σου.
*Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην: Αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ