Ξεφυλλίζοντας το αρχείο της Χριστιανικής Ορφανικής Τράπεζας του τμήματος Ηρακλείου, κατόπιν υποδείξεως του καλού μου συναδέλφου Στέφανου Ι. Γρατσέα, υπευθύνου του τμήματος των αρχείων της Βικελαίας Βιβλιοθήκης, ήρθαν στο μυαλό μου τούτες οι μέρες, οι παραμονές, όπως λέγονται, του Θείου Πάσχα, οι οποίες συνοδεύονταν εκείνο τον καιρό από κάποιους αγαθοεργούς σκοπούς, κυρίως όταν έρχονται οι μεγάλες γιορτές της Χριστιανοσύνης. Τέτοιες μέρες λοιπόν, 13η Απριλίου του 1878.
Η Χριστιανική Δημογεροντία με πρόεδρό της τον Μητροπολίτη Κρήτης Μελέτιο και με τους δημογέροντες Μιχαήλ Μαλεβυζιώτη, Γεώργιο Βολανάκη και τον γραμματέα Σταύρο Μαρκόπουλο, αποφασίσει κάποια μοναστήρια του νομού Ηρακλείου, όπως συνεισφέρουν ορισμένα ποσά για θεοφιλή και θεάρεστο σκοπό, σε ανθρώπους που έχουν πραγματική ανάγκη, αυτές τις μέρες, περιμένοντας και βιώνοντας το θείο Δράμα, αλλά και την Ανάσταση του Χριστού!
Τα μοναστήρια λοιπόν του τμήματος Ηρακλείου συγκέντρωσαν συνολικό ποσό δύο χιλιάδων γροσίων και αναφέρονται στη συνέχεια:
I.Μ Αγίου Γεωργίου Επανωσήφη 450 γρόσια
I.Μ Μονή Αγκαράθου350 γρόσια
I.Μ Μονή Οδηγητρίας 300 γρόσια
I.Μ Μονή Απεζανών 260 γρόσια
I.Μ Μονή Σαββαθιανών 200 γρόσια
I.Μ Μονή Αγ. Γεωργίου Γοργολαΐνι 90 γρόσια
I.Μ Μονή Ανωπόλεως 200 γρόσια
I.Μ Καρδιωτίσσης 150 γρόσια
Ακολουθεί η απόφαση της Χριστιανικής Δημογεροντίας, την οποία πήρε η προαναφερόμενη Επιτροπή μία ημέρα πιο μπροστά, στις 12 Απριλίου, την οποία και σας παρουσιάζουμε:
“Aπόφασις περί συνομολογήσεως δανείου.
Η Χριστιανική Δημογεροντία του τμήματος Ηρακλείου.
Συγκειμένη από τον Πρόεδρον αυτής Σεβασμιώτατον Μητροπολίτην Κρήτης κύριον Μελέτιον, από τους Δημογέροντες Μιχαήλ Γ. Μαλεβυζιώτην και Γεώργιον Ν. Βολανάκην και από τον Γραμματέα Σταύρον Μαρκόπουλον.
Συνελθούσα εν τακτική συνεδριάσει σήμερον τη δωδεκάτη του μηνός Απριλίου του xιλιοστού οκτακοσιοστού εβδομηκοστούν ογδόου έτους, ημέρα τετάρτη μεσημβρινή, εν του εν Ηρακλείω Κρήτης καταστήματι αυτής.
Λαβούσα υπόψιν, την, υπό καθαράς φιλανθρωπίας, καθιερωθείσαν από μακρού χρόνου συνήθειαν της συλλογής ελιών κατά της παραμονάς του Θείου Πάσχα και της διανομής αυτών εις τε τους εν τη πόλει ταύτη διαμένοντας και τους εκ των περίξ χωρίων προσερχομένους χάριν βοηθείας απόρους χριστιανούς.
Επιθυμούσα να εκπληρώσει την χριστιανικήν και φιλάνθρωπον ταύτην συνήθειαν, προς μικράν ανακούφισιν των υπ’ αφορήτων στερήσεων κατατριχομένων ενδεών, ων ο αριθμός κατά το ενεστώς έτος εδιπλασιάσθη, ένεκα ου μόνον της εις τον τόπον ενσκηψάσης, αλλά και των πρότινος χρόνου αναφυησών εν αυτώ ανωμάλων περιστάσεων, συνεπεία των οποίων τινές εκ των εν τοις περιχώροις οικούντων χριστιανών προσφυγόντες εις την πόλιν ταύτην και μη ευρίσκοντες εργασίαν, εξ ης να πορισθώσι τα προς το ζην αναγκαία πάσχουσιν υπό πραγματικής απορίας.
Ιδούσα τας προηγουμένας αποφάσεις αυτής, δι ων κατ’ έτος προς τον φιλάνθρωπον τούτον σκοπόν χορηγήται παρά των εν τω τμήματι Ηρακλείου κειμένων ιερών Μοναστηρίων, το ποσόν γροσίων δύο χιλιάδων και έχουσα υπόψιν, ότι δεν δύναται άλλως να εκπληρώσει την οίαν ανέλαβον, διά των αποφάσεων τούτων, υποχρέωσιν οι ειρημέναι ιεραί μοναί προκειμένου περί τοιούτου αγαθοεργού σκοπού, ει μη διά δανείου, καθόσον ένεκα των ανωμάλων πριστάσεων του τόπου αδύνατος καθίσταται η είσπραξις χρημάτων παρά των εκμισθωτούντων. Τα ακίνητα κτήματα αυτών και ότι προσηνέχθη φιλοτίμως να συνομολογήσει το εκ δροσίων δύο χιλιάδων δάνειον τούτο ο ενταύθα κ. Ανδρέας Σταματάκης υπό τον όρον του να πληρωθεί αυτό τούτο ατόκως μετά εξ μήνας από σήμερον εκ των πρώτων εισπράξεων των δεδουλευμένων ενοικίων των εν λόγω κτημάτων.
Αποφασίζει παμψηφεί
Ίνα ενεργηθεί το εκ γροσίων δύο χιλιάδων δάνειον τούτο, όπως χορηγηθεί δια τους απόρους χριστιανούς ως βοήθειαν εκ μέρους των εν τω τμήματι Ηρακλείου κειμένων ιερών μονών, όπερ προσηνέχθη να συνομολογήσει μετά της ενταύθα Χριστιανικής Ορφανικής Τραπέζης ο κ. Ανδρέας Σταματάκης ατόκως και όπερ θέλει αποεσθεί εν τη λήξει της ορισθείσης εξαμήνου προθεσμίας εκ των πρώτων εισπράξεων των δεδουλευμένων ενοικίων των ακινήτων αυτών κτημάτων, πληρωθεί δε εις αυτόν τόκος δώδεκα τοις εκατόν επί του κεφαλαίου των δύο χιλιάδων γροσίων, εάν παρελθούσης τυχόν της προθεσμίας ένεκαν απροόπτων περιστάσεων, δεν ήθελεν αποσβεσθεί η τα ιερά ταύτα σκηνώματα επιβαρύνουσα οφειλή αύτη μέχρι εντελούς εξοφλήσεως.
Προσκαλώ δε την διεύθυνσιν της ενταύθα Χριστιανικής Ορφανικής Τραπέζης, ίνα συμμορφουμένη με την παρούσαν απόφασιν, ης αντίγραφον θέλει κοινοποιηθεί επισήμως, συνομολογήσει το ανωτέρω ορισθέν δάνειον και επιμεληθεί ν’ αποσβέσει αυτό εκ των πρώτων εισπράξεων των καθυστερουμένων Μοναστηριακών ενοικίων, όπου οίον το ταχύτερον.
Ο πρόεδρος οι δημογέροντες
Ο Κρήτης Μελέτιος Μιχ. Γ. Μαλεβυζιώτης
Γεωργ. Ν. Βολανάκης
Ο Γραμματεύς
Στ. Μαρκόπουλος»
Τέτοιες μέρες λοιπόν… Και τότε και σήμερα το μυαλό μας πηγαίνει και πρέπει να πηγαίνει στους ενδεείς συνανθρώπους μας, σ’ όσους έχουν πραγματική ανάγκη, σ’ αυτούς που πρέπει να νιώσουν και να βιώσουν την χαρά της Αναστάσεως του Κυρίου.
Έχουν όλοι αυτό το δικαίωμα της χαράς, αλλά και της ελπίδας για κάτι το καλύτερο. Για ένα αύριο πιο λαμπρό και πιο ελπιδοφόρο, που σίγουρα δεν θ’ αργήσει να ‘ρθεί! Από τη στήλη μας αυτή σας ευχόμαστε ολόψυχα “χρόνια πολλά, γεμάτα υγεία, χαρά και ευτυχία”!