Κοντά 60 χρόνια από την επιβολή της επτάχρονης δικτατορίας, εξακολουθούν να περνούν στους πολίτες ψέματα για συγκάλυψη της μεγάλης εκείνης πολιτικής συμφοράς.
Μακάρι να αφορούσαν ένα γεγονός περασμένο-ξεχασμένο. Δεν είναι, δυστυχώς, παρά η κορυφή του παγόβουνου που κρατεί τη χώρα σε σταθερή απαξίωση. Η άποψη ότι έγινε για αποτροπή κινδύνου κομμουνιστικής επικράτησης, είχε διαψευσθεί γρήγορα. Ούτε όπλα βρέθηκαν ποτέ για ένοπλη εξέγερση, ούτε το ΚΚΕ σχεδίαζε να αλλάξει το κυρίαρχο σκηνικό στη χώρα. Αντίθετα:
Η Αυγή, όργανο τότε της ΕΔΑ, εγχώριου προσώπου του εξόριστου ΚΚΕ, τυπώθηκε την 21/4/1967 με κύριο άρθρο τιτλοφορούμενο, «Να γιατί δεν θα γίνει δικτατορία». Μέλος της ηγεσίας της ΕΔΑ ο αρθρογράφος, με σειρά άρθρων που ξεκινούσε η δημοσίευση, υποστήριζε ότι τα μεγάλα τότε αστικά κόμματα, Κέντρου και ΕΡΕ έκλεισαν συμφωνία, κομβική για την αποτροπή ενός κινδύνου δικτατορίας.
Ότι τα δυο κόμματα συμφώνησαν να εκτονωθεί με τις εκλογές η ένταση που υπήρχε και για την εξομάλυνση, ήταν δεδομένο. Στη συμφωνία είχαν συμπράξει τα δημοσιογραφικά όργανα των δυο πολιτικών χώρων και η ανώτατη στρατιωτική ηγεσία. Αποτέλεσμα ήταν η Κυβέρνηση Παρασκευόπουλου από το 1966, και η ανάληψη της ευθύνης διενέργειας των εκλογών από υπηρεσιακή κυβέρνηση της ΕΡΕ υπό τον Κανελλόπουλο.
Η σύμπραξη για όλα αυτά, χωρίς λαϊκές αντιδράσεις, ήταν απόλυτη επιβεβαίωση της συμφωνημένης πορείας για αποκατάσταση της ομαλότητας στη χώρα. Άλλη μια φορά, οι κυριότερες πολιτικές δυνάμεις συμφωνούσαν για μια ακηδεμόνευτη πορεία χωρίς ανατροπή του γεωπολιτικού προσανατολισμού της Ελλάδας. Η προηγούμενη, με πρωτοβουλία του Κωνσταντίνου Καραμανλή, πρόβλεπε ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ, με την προοπτική απεξάρτησης από τη θέση προτεκτοράτου, που προκαλεί φαύλο κύκλο στην ομαλή μας μετεξέλιξη.
Τις παραπάνω επιδιώξεις στόχευσε να ακυρώσει το πραξικόπημα των συνταγματαρχών. Ότι σχεδιαζόταν άλλο πραξικόπημα από την ανώτατη στρατιωτική ηγεσία είναι ένα άλλο χιλιοειπωμένο ψέμα. Στα απομνημονεύματα του Παττακού φαίνεται καθαρά πως η στρατιωτική ηγεσία που προσέγγιζε να συμπράξει μαζί του, δήλωνε προσήλωση στη νομιμότητα.
Αλλά και έμπρακτα αποδεικνύεται, αφού οι αξιωματικοί που ακολούθησαν τον Κωνσταντίνο το Δεκέμβρη 1967 στο αντιπραξικόπημα, βρήκαν το μηχανισμό του πεζικού κλειδωμένο από τις ΗΠΑ, τότε όπως και τώρα ελεγχόμενο από τις υπηρεσίες τους. Η χούντα άλλωστε, έχασε από πολύ νωρίς τον έλεγχο στις δυνάμεις καταστολής:
Όταν το καλοκαίρι 1969 πιάστηκε στην Αθήνα ηγετικό κλιμάκιο της Δημοκρατικής Άμυνας, μόνο ένας Ελληνογάλλος είχε συλληφθεί με υπόδειξη της ΚΥΠ. Η στρατιωτική αστυνομία του Ιωαννίδη έκαμε τις περισσότερες συλλήψεις. Δε διέθετε ο ίδιος μηχανισμό πληροφοριών. Αλλά υποστηριζόταν από υπηρεσία μικρής χώρας στην οποία τότε, όπως και τώρα, παραχωρεί ο προστάτης τέτοια δικαιώματα για διευκόλυνσή του. Η διείσδυση εκείνη συνεχίστηκε φτάνοντας σήμερα μέχρι το ελληνικό Πεντάγωνο.
Η εγκατάλειψη από τις ΗΠΑ και των τελευταίων κατάλοιπων της χούντας συνδυάστηκε, μετά το 1970, δυστυχώς, με μια μεγάλη τραγωδία του Ελληνισμού. Την παράδοση της βόρειας Κύπρου στους Τούρκους. Αποτέλεσε βήμα στη μακρόχρονη μεθόδευση της Αγγλίας, που την υιοθέτησαν οι ΗΠΑ, για αλλοίωση της μακραίωνης ελληνικότητας του νησιού.
Ως την περίοδο των συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου, δεν υπήρχαν στην Κύπρο πολίτες τουρκικής εθνότητας. Το ενδιαφέρον του τουρκικού κράτους γι’ αυτούς ισοδυναμεί με του αμερικάνικου για τους ιθαγενείς της Αμερικής. Φυσικά, η πραγματικότητα δεν εμπόδισε ούτε τις ΗΠΑ να ασκούν κριτική για τη συμπεριφορά των Δανών στους ιθαγενείς της Γροιλανδίας.
Κάνοντας αρχή με την Κύπρο, οι διεκδικήσεις των Τούρκων είναι κατά κανόνα εκβιαστικοί προς τον επικυρίαρχο της Ελλάδας. Ώστε για κάθε σύμπραξη προς τα δικά του συμφέροντα να εξασφαλίζει ανταλλάγματα σε βάρος μας. Η μοίρα της Ελλάδας σαν προτεκτοράτου, είναι να τροφοδοτεί από τις σάρκες της το τουρκικό μεγαλείο. Στάση που υιοθετήθηκε απέναντι στην άφωνη ελληνική ηγεσία και προς τη Συρία και το Ιράκ.
Είναι να απορεί κανείς που συμπατριώτες μας δικαιολογούν καταστροφικές επιλογές τους, όπως των δικτατόρων, ότι προέρχονται από αισθήματα αγάπης για τη χώρα. Αλλά έχουμε ζήσει οι Έλληνες πολλούς αιώνες κάτω από ξένο ζυγό, και μια μερίδα έχει διαπαιδαγωγηθεί να εφαρμόζει σαν φυσιολογικές συχνά διαστροφικές στάσεις.
Κοτζαμπάσηδες κάθε λογής δεν έλειψαν δυστυχώς στον τόπο μας. Αλλά η μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων βιώνει καθημερινά το πρόβλημα, ακόμη και αν δεν έχει ευκαιρίες να σκύψει πάνω στις πραγματικές αιτίες και να κάμει τις αναγκαίες επιλογές πορείας. Στο νέο διεθνές σκηνικό που έχει διαμορφωθεί, η ανάγκη για επαναξιολόγηση των δεδομένων και την αναζήτηση μιας ασφαλέστερης και πιο ελπιδοφόρας πορείας είναι επίκαιρη όσο ποτέ.
Ο Νίκος Λεβεντάκης είναι μηχανικός