Με αφορμή τις πρόσφατες ευρωεκλογές, γράφτηκαν και ακούστηκαν πολλά για την δημοσκοπική άνοδο της ακροδεξιάς στο χώρο της γηραιάς ηπείρου. Περισσότερο εστιάστηκαν στις ρατσιστικές απόψεις και ακραίες θέσεις των ευρωπαίων πολιτών που όπως φαίνεται κερδίζουν έδαφος σε πολλές περιοχές.
Για σεβαστό ποσοστό, η συγκεκριμένη άνοδος γεννά πολλαπλά ερωτήματα και αγωνίες για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και για τις αξίες που παραδοσιακά πρεσβεύει. Αν θέλαμε να εστιάσουμε και να προβληματισθούμε για τις αιτίες που προκαλείται αυτό το φαινόμενο, θα λέγαμε ευθύς εξ’ αρχής ότι ο κατάλογος αυτών περιλαμβάνει αρκετές και καθόλου αμελητέες για την πλειονότητα των πολιτών.
Μια είναι αναμφίβολα οι παράνομες μεταναστευτικές ροές προερχόμενες, κατά κύριο λόγο, από τη Μέση Ανατολή και την Βόρεια Αφρική, αλλά και από πολλές χώρες της ασιατικής ηπείρου μέσω των προηγούμενων περιοχών. Το φαινόμενο γίνεται ολοένα και πιο κρίσιμο στην κεντρική Ευρώπη, αλλά και στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία.
Τελευταία παρακολουθήσαμε πορείες, διαδηλώσεις και συγκρούσεις με τις τοπικές αστυνομικές δυνάμεις, τις οποίες οι κυβερνήσεις αρνούνται να σχολιάσουν και να προβληματισθούν σοβαρά αφήνοντας το φαινόμενο με την πάροδο του χρόνου να εξελίσσεται και να διογκώνεται. Όμως, είναι ηλίου φαεινότερο ότι σταδιακά η κατάσταση θα εκτραχύνεται με πληθώρα έντονων κοινωνικών συγκρούσεων.
Οι εικόνες μουσουλμανικών πληθυσμών σε πόλεις της Γερμανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, τελευταία, απαιτώντας επιτακτικά την εφαρμογή της σαρίας και περισσότερα δικαιώματα από εκείνα που είχαν στην πατρίδα τους, αρνούμενοι ταυτόχρονα να προσαρμοστούν και να ακολουθήσουν τους νόμους της χώρας που τους φιλοξενεί, είναι άκρως αποκαλυπτικές για το τί μέλει γενέσθαι του λοιπού.
Μέσα σε όλα αυτά που διαδραματίζονται, το έδαφος για την ανάδειξη ακροδεξιάς πολιτικής είναι φυσικά πρόσφορο, με διάφορους εκπροσώπους τους να υπόσχονται αυστηρότερους νόμους και όρους στο μεταναστευτικό ζήτημα.
Την ίδια στιγμή, δεν περνά απαρατήρητο το γεγονός αρκετοί πολίτες της Ε.Ε. να πιέζονται οικονομικά, λόγω της οικονομικής κρίσης του 2008. Η μακροχρόνια λιτότητα, η οικονομική αβεβαιότητα για το μέλλον, η ανεργία, οι έντονες κοινωνικές ανισότητες, οδηγούν σε θυμό, οργή και ακραίες επιλογές μεγάλη μερίδα πολιτών, οι οποίοι στρέφουν τις πολιτικές τους προτιμήσεις σε ακροδεξιές επιλογές, σε μια προσπάθεια αναζήτησης άλλων εναλλακτικών απαντήσεων για τα προβλήματά τους.
Αυτή η διαπίστωση έρχεται παράλληλα και είναι προφανώς στερεά συνυφασμένη με την αδυναμία εξεύρεσης λύσεων από το υπάρχον πολιτικό κατεστημένο. Όσα παρατηρούνται σήμερα στις κοινωνίες τους με την έννοια της όποιας αλλαγής του τρόπου ζωής που θίγει μακροχρόνια εγκαταστημένες πτυχές της εθνικής ταυτότητας, δίνουν γένεση σε εθνικιστικές, ξενόφοβες και ακραίες συνάμα επιλογές.
Όμως, για άλλη μια ομάδα πολιτών, όλες οι ακραίες επιλογές θα προκαλέσουν σημαντικές αλλαγές, θα έχουν δραματικές συνέπειες και θα ενέχουν κινδύνους στην πολιτική σκηνή της Ευρώπης και μακροχρόνια στην ενότητα της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θα ενισχυθεί ο ευρωσκεπτικισμός, θα καθυστερήσει η επιθυμητή ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, θα έρθει στο προσκήνιο εκ νέου η επιστροφή αρκετών εξουσιών στα εθνικά κράτη, και όλα αυτά εν μέσω αυξανόμενων εντάσεων και περαιτέρω δυσκολιών στη λήψη αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως για παράδειγμα η τόσο απαραίτητη κοινή ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική και άμυνα.
Σε πολλές χώρες της Ε.Ε. ήδη αναλογίζονται τα παραπάνω σε μια προσπάθεια να αντιμετωπισθεί ή έστω να λειανθούν κάποιες οξύαιχμες γωνίες του φαινομένου που αναφερόμαστε.
Οι περισσότεροι καταλήγουν σε μέτρα όπως η μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων, η οικονομική ανάπτυξη, η σωστότερη ενημέρωση των πολιτών σε συγκεκριμένα αντικείμενα, και πολλά άλλα. Αυτό ίσως ισχύει για τις περισσότερες χώρες, αλλά κάποια προβλήματα σε συγκεκριμένες χώρες απαιτούν δραστικότερες λύσεις.
Και εδώ έρχεται πάλι μπροστά το μεταναστευτικό ζήτημα το οποίο ταλανίζει και τη χώρα μας, όσο και να μην ομολογείται, χωρίς ακόμα να γίνει και εδώ η κατάσταση ανεξέλεγκτη!