Πέρασαν ήδη 25 ολόκληρα χρόνια (14 Σεπτεμβρίου 1999) από το γεγονός της “πτώσης” του μοιραίου προεδρικού αεροπλάνου ΦΑΛΚΟΝ, σε φοβερές αναταράξεις, με αποτέλεσμα τον τραγικό θάνατο του αναπληρωτή Υπουργού Εξωτερικών Γιάννου Κρανιδιώτη, του μονάκριβου γιου του Νίκου και τεσσάρων ακόμα μελών της ελληνικής αποστολής στο Βουκουρέστι.
-Το αιωρούμενο ερώτημα της κοινής γνώμης είναι αν το προεδρικό αεροσκάφος είχε αυτό το τραγικό αποτέλεσμα από ελλιπή συντήρηση, από ανθρώπινο λάθος του πιλότου ή η πτώση του κατά 20.000 πόδια ήταν συνέπεια ενός φοβερού καθοδικού ρεύματος, που προκάλεσε η μεγάλη αστάθεια της ατμόσφαιρας.
Τα δύο μαύρα κουτιά του αεροπλάνου δόθηκαν στα χέρια έμπειρων εξεταστικών επιτροπών και το πόρισμά τους είδε το φως της δημοσιότητας.
Η Δικαιοσύνη με εντολή του Εισαγγελέα διεξήγαγε, τότε, εξονυχιστική προανάκριση.
Μέχρι τότε πολλά σενάρια εκτυλίσσονταν, γνώμες ειδικών και μη ακούγονταν και γράφονταν και τον ρόλο του εισαγγελέα είχαν αναλάβει γνωστοί και μη δημοσιογράφοι από τηλεοπτικά κανάλια, ραδιόφωνα, εφημερίδες δημιουργώντας γενική σύγχυση στην κοινή γνώμη.
Ακούγονταν οι πιο ακραίες απόψεις και δίδεται στην όλη υπόθεση χαρακτήρας θρίλερ και αστυνομικού μυθιστορήματος.
Είναι γεγονός ότι ο έμπειρος πιλότος Γιάννης Ανδρουλάκης μετά τα δραματικά 9 λεπτά που προηγήθηκαν με τις φοβερές αναταράξεις και την καθοδική πορεία και περιδίνηση του αεροσκάφους, κατάφερε να το σταθεροποιήσει και να το προσγειώσει ομαλά στο αεροδρόμιο του Βουκουρεστίου και κατά τραγική ειρωνεία στην ακριβή ώρα της προβλεπόμενης άφιξής του.
Το ΦΑΛΚΟΝ λοιπόν άντεξε στο σοκ και υπάκουσε την τελευταία στιγμή στις εντολές του πιλότου.
Αξιοσημείωτο πάντως είναι ότι ο φονευθείς μηχανικός του ΦΑΛΚΟΝ ήταν ένας από τους 6 διαπιστευμένους μηχανικούς για τη συντήρησή του, άρα γνώριζε καλύτερα από τον καθένα την τεχνική κατάσταση του προεδρικού αεροσκάφους και για να ταξιδεύει με αυτό σημαίνει ότι είχε εμπιστοσύνη στην ασφάλεια της πτήσης του.
Είναι δε γνωστό ότι, κατά τα στατιστικά στοιχεία 58 άνθρωποι τραυματίζονται ή σκοτώνονται το χρόνο, από “πτώση” αεροσκαφών σε κενά αέρος ή λόγω μεγάλων αναταράξεων.
Κοινό στοιχείο των θυμάτων αυτών όπως και εκείνων του ΦΑΛΚΟΝ είναι ένα:
Δεν είχαν προσδεθεί οι επιβάτες με τις ζώνες ασφαλείας.
Στο μοιραίο ΦΑΛΚΟΝ δεν έπαθαν τίποτα όσοι φορούσαν τις ζώνες τους, αντίθετα όσοι ήσαν καθήμενοι χωρίς ζώνη ή όρθιοι έχασαν τη ζωή τους.
Ένα πρώτο λοιπόν συμπέρασμα είναι ότι, όπως τώρα και μερικά χρόνια οι επιβατικές αερογραμμές καθ’ όλη τη διάρκεια της πτήσης έχουν αναμμένη την επιγραφή “μην καπνίζετε”, πρέπει να έχουν αναμμένη και την επιγραφή “προσδεθείτε”.
Ο διασωθείς δε δημοσιογράφος Αλφόνσος Βιτάλης, στις πρώτες δραματικές του δηλώσεις τόνισε, κατά τον πιο κατηγορηματικό τρόπο, ότι η ζώνη τον έσωσε.
Η περιπέτεια αυτή του ΦΑΛΚΟΝ δημιούργησε δικαιολογημένες απορίες, πολλά ερωτηματικά, αν και πολλές απαντήσεις έχουν δοθεί, από αρμόδιους ή μη, χωρίς όμως να είχαν πείσει απόλυτα την κοινή γνώμη.
Ο πολύ έμπειρος πραγματογνώμονας αεροπορικών ατυχημάτων Ακριβός Τσολάκης αργότερα έδωσε την λύση του «γρίφου».
-Για λόγους ασφάλειας των πτήσεων η κατασκευάστρια εταιρεία του αεροπλάνου, όταν η ταχύτητα του αεροπλάνου ξεπερνούσε ένα ανώτατο όριο, των 260 χιλιομέτρων την ώρα, με ειδικό μηχανισμό «σκλήρυνε» το τιμόνι πλοήγησης του αεροσκάφους, γιατί άν παρέμενε «χαλαρό», μια παρατιμονιά θα οδηγούσε το αεροπλάνο σε περιστροφική τροχιά, με ανεξέλεγκτες δυσμενείς συνέπειες.
-Για το λόγο αυτό, προβλέπεται στο καντράν του αεροπλάνου, στην περίπτωση αυτή να ανάβει ένα κόκκινο φωτάκι, το οποίο θα ειδοποιούσε τον πιλότο να μειώσει την ταχύτητα, άλλως δεν θα έχει την δυνατότητα να ελέγχει πλήρως το πηδάλιο.
Όπως τόνισε ο πραγματογνώμονας η κατασκευάστρια εταιρεία δεν ανέγραφε την σοβαρή αυτή παράμετρο στο εγχειρίδιο του αεροσκάφους και ο πιλότος το αγνοούσε.
Ετσι όταν το αεροσκάφος έπεσε σε αναταράξεις και είχε ταχύτητα άνω του ορίου ασφάλειας, ο πιλότος προσπάθησε να ελέγξει την κατάσταση όμως δεν τον υπάκουε το πηδάλιο και η κατάσταση για κάποια λίγα λεπτά, που φάνηκαν αιώνες, ήταν ανεξέλεγκτη.
Μειώνοντας όμως, ο πιλότος την ταχύτητα του αεροπλάνου, ενστικτωδώς, το πηδάλιο άρχισε να υπακούει ξανά τον χειριστή του, ο οποίος κατάφερε, με μεγάλη προσπάθεια να το προσγειώσει στο Βουκουρέστι, δυστυχώς όμως με κόστος 6 ανθρώπινες ζωές.
Το τελικό συμπέρασμα είναι ότι η τραγωδία αυτή θα είχε αποσοβηθεί, αν φορούσαν όλοι τις ζώνες ασφαλείας ή αν ο πιλότος είχε υπόψη του το τι σήμαινε το κόκκινο φωτάκι που άναβε ενώ δεν γνώριζε ότι τον ειδοποιούσε ότι έπρεπε να μειώσει την ταχύτητα του αεροπλάνου, διότι το εγχειρίδιο που είχε δεν το ανέφερε.
Για το πρώτο, λοιπόν, είχε τυπική ευθύνη ο πιλότος, αν και όταν οι επιβάτες είναι επίσημοι κυβερνητικοί παράγοντες είναι λίγο δύσκολο να τους επιβάλεις να δέσουν τις ζώνες τους, και για το δεύτερο η εταιρεία κατασκευής του Φάλκον.
Η τραγική περιπέτεια του ΦΑΛΚΟΝ, πέραν από τις τραγικές της συνέπειες, έθεσε επί τάπητος ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΠΤΗΣΕΩΝ.
Ουδέν κακόν αμιγές καλού.
Το Υπουργείο Μεταφορών και η Πολιτική Αεροπορία εφαρμόζει πλέον αυστηρότερους κανόνες στο κύκλωμα προμήθεια – συντήρηση – από εδάφους στήριξη των αεροσκαφών – εκπαίδευση προσωπικού πτήσεων κ.λπ, ώστε να μην συμβεί στο μέλλον παρόμοιο ή άλλου είδους επεισόδιο στον αέρα.