Στις 18 του φετινού Μάρτη συμπληρώνονται 89 χρόνια από τη μέρα που πέθανε στο Παρίσι ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο πολιτικός που σημάδεψε περισσότερο απ’ οποιονδήποτε άλλον την ιστορία του τόπου μας στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα.
Ως αφιέρωμα στη μνήμη του, στο σημερινό μας σημείωμα, θα αναδημοσιεύσουμε αποσπάσματα από δημοσιεύματα των γνωστών αθηναϊκών εφημερίδων «ΕΘΝΟΣ», «ΕΜΠΡΟΣ», «ΕΣΤΙΑ», «ΚΑΙΡΟΙ», «ΠΑΤΡΙΣ» και «ΣΚΡΙΠ» τον Ιούνη του 1917, όταν ο Κρητικός πολίτης ξαναγύρισε στην πρωθυπουργία μετά το τέλος του Εθνικού Διχασμού.
Θα ξεκινήσουμε, λοιπόν, με το «Έθνος» της 15ης του Ιούνη στα 1917 (έτος τέταρτο, αριθμός φύλλου 1202).
Έτσι πρωτοσέλιδα, στο κύριο άρθρο της η εν λόγω εφημερίδα με τίτλο «Ο λόγος του» ασχολείται με το λόγο του Ελ. Βενιζέλου ως εκ νέου πρωθυπουργού στις 14.06.1917, όταν οι Αγγλογάλλοι της Αντάντ «απομάκρυναν» από την πρωθυπουργία τον Αλ. Ζαΐμη και έδωσαν τέλος στις φιλοβασιλικές κυβερνήσεις του «Εθνικού Διχασμού» αλλά και στη βασιλεία του Κωνσταντίνου του 1ου.
Ανάμεσα στα άλλα διαβάζουμε στο παραπάνω άρθρο, «[…] Ο χθεσινός λόγος του Ελευθερίου Βενιζέλου είνε η μεγάλη αφετηρία, αφ’ ης άρχεται η νέα ζωή της Ελλάδος. […]»
«[…] Η επί την Αρχήν άνοδος του κ. Βενιζέλου», γράφει η «Σκριπ» της 15ης Ιουνίου 1917 στον επίλογο του πρωτοσέλιδου άρθρου της «Η νέα εθνική περίοδος» (περίοδος Β, έτος Κ, αριθμός φύλλου 8202), «εγκαινιάζει νέαν περίοδον εθνικής ζωής».
Το δε «Εμπρός» ενώ περιγράφει πρωτοσέλιδα την ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης και σε εσωτερικές σελίδες παρουσιάζει το πολιτικό πρόγραμμα του Βενιζέλου ως επανακάμψαντος πρωθυπουργού στο επίσης πρωτοσέλιδο άρθρο του της ίδιας μέρας (έτος 21ο, αρ. φύλλου 7424) «Το καθήκον των Ελλήνων απέναντι της νέας καταστάσεως» σημειώνει, μεταξύ άλλων, και τούτα: «[…] Αλλά και ο κ. Βενιζέλος εφόσον φρονεί ότι η άνοδός του ισοδυναμεί με απόφασιν προς πόλεμον, πρέπει να λάβη από της πρώτης στιγμής όλα εκείνα τα μέτρα άτινα θεωρούνται απαραίτητα διά την διεξαγωγήν αυτού άνευ ενδοιασμού και αμφιταλαντεύσεων».
Από το πρωτοσέλιδο άρθρο των «Καιρών» (έτος 48ο, αριθμός φύλλου 76/9782) στις 15.06.1917 «Η πεποίθησις επανέρχεται» οι αναγνώστες διαβάζουν ανάμεσα στα άλλα και: «[…] Τώρα ο κυβερνήτης είνε ο άνθρωπος που γνωρίζει πώς να διευθύνει προς τους ευθείς δρόμους και πώς να επιβάλη την θέλησίν του[…].»
Επόμενη εφημερίδα που θα μας απασχολήσει είναι η «Πατρίς» (έτος 26ο, φύλλο 8293, περίοδος Β’) και μάλιστα το κύριο πρωτοσέλιδο άρθρο της «Ξημερώνει…!» που για τη μέρα εκείνη φέρει την υπογραφή του διευθυντή της Δημήτρη Λαμπράκη.
Διαλέξαμε, λοιπόν, τούτο το απόσπασμα με το οποίο ο δημοσιογράφος απευθύνεται στον Ελευθέριο Βενιζέλο: «Σ’ ακολουθούμεν πάντοτε. Πάρε μας τώρα κοντά Σου και ποδηγέτησέ μας, ωδήγησέ μας εις τον αληθινόν δρόμον που φέρει προς την εκπλήρωσιν του καθήκοντος. Είσαι ο Μεγάλος Πατέρας της Πατρίδος, το Φως που επεριμέναμεν να ιδούμε εις τον Εθνικόν μας Ορίζοντα».
Και θα κλείσουμε με το 8224ο φύλλο του ΚΓ έτους της «Εστίας» της ίδιας μέρας και όσα γράφει για την επάνοδο του Ελευθερίου Βενιζέλου.
Αφιερώνει δυο άρθρα στην πρώτη σελίδα. Από το πρώτο, το κύριο της εφημερίδας, που τιτλοφορείται «Ωμίλησεν ο …προδότης»!» επιλέγουμε τον επίλογό του, «Και ο λαός, ο συναγερθείς και πάλιν περί τον ακατάβλητον Κήρυκα και Εργάτην του Εθνικού Μεγαλείου, ανέζησεν εν στεναγμώ υπερτάτης ανακουφίσεως και περιμένει τώρα ασφαλής την νέαν Ελληνικήν ανατολήν, την οποία ευαγγελίζεται ο οιστρηλατών Θριαμβευτής».
Τέλος, από το δεύτερο δημοσίευμα, που φέρει την υπογραφή Κ.Ι.Π. και τίτλο «Ο Μάγος», διαλέγουμε πάλι τα τελευταία του λόγια: «Ο πατήρ του Έθνους ωμίλησε. Και η ομιλία του ευηγγελίσθη το μέλλον της πολυπαθούς Πατρίδος.
Από της στιγμής ταύτης δεν υπάρχει πλέον μοιραίον δι’ Αυτήν. Υπάρχει μόνον Εργασία και Πίστις. Είνε τα όπλα τα οποία μας δίδει ο Εθνάρχης ίνα δαμάσωμεν το Μοιραίον και φανώμεν ανώτεροι των προσβολών της Τύχης».