Η ναζιστική Κατοχή στην Κρήτη κόστισε ακριβά στον λαό της που τιμωρήθηκε, γιατί τόλμησε να υψώσει το ανάστημά του και να αντισταθεί γενναία απέναντι στον κατακτητή.
Το 1945, ο πόλεμος είχε μόλις τελειώσει και οι μνήμες, που ήταν ακόμη νωπές, έπρεπε να καταγραφούν.
Μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες που γέννησε το νησί, ο Νίκος Καζαντζάκης, ανέλαβε αυτό το δύσκολο έργο.
Η «Κεντρική Επιτροπή Διαπιστώσεως Ωμοτητών εν Κρήτη», με επικεφαλής τον Νίκο Καζαντζάκη και συνοδοιπόρους τους διακεκριμένους καθηγητές του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιωάννη Καλλιτσουνάκη και Ιωάννη Κακριδή, γύρισαν το νησί, συντάσσοντας ένα πολύτιμο ιστορικό ντοκουμέντο για τη ναζιστική θηριωδία στην Κρήτη,
Την «Έκθεση Καζαντζάκη», όπως έμεινε να λέγεται.
Η φωτογραφία είναι από το Αμάρι, όπου ο Καζαντζάκης συζητά με κατοίκους.