Η έκταση της Πελοποννήσου είναι 21.439 km2 και ο πληθυσμός της, σύμφωνα με την απογραφή του 2021, ανέρχεται σε 996.106 κατοίκους. Η Κρήτη είναι περίπου το 39% της έκτασης της Πελοποννήσου, με μόνιμο πληθυσμό 624.408 κατοίκων, δηλαδή σχεδόν το 62,70%, αλλά υπερ-πολλαπλάσιους τουρίστες και με σημαντική συμβολή στην οικονομία της χώρας (Αγγελάκης, 2024).
Η Πελοπόννησος έχει 38 δήμους και η Κρήτη 24, δηλαδή το 64% των δήμων της. Η Πελοπόννησος κατοικείται από τα προϊστορικά χρόνια και αποτελεί ιστορική κοιτίδα του ελληνισμού. Εκεί αναπτύχθηκε ο Μυκηναϊκός Πολιτισμός (ca 1600-1100 π.Χ.) και κατοίκησαν τα τρία κυριότερα ελληνικά φύλα, οι Αχαιοί, οι Ίωνες και οι Δωριείς, ενώ εκεί βρίσκονται ορισμένες από τις σπουδαιότερες ελληνικές πόλεις-κράτη, όπως η Σπάρτη, η Κόρινθος και το Άργος.
Αντίστοιχα η Κρήτη, όπως έχει αναφερθεί κατ’ επανάληψη, έχει λαμπρά ιστορία και αποτελεί σημαντικό κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας, διατηρώντας τα δικά της πολιτισμικά στοιχεία. Στην Κρήτη άκμασε κυρίως ο Μινωικός πολιτισμός (ca 3200-1100 π.Χ.), πολύ νωρίτερα του Μυκηναϊκού, ο αρχαιότερος πολιτισμός όχι μόνο της Ελλάδας αλλά ολόκληρης της Ευρώπης, με κυριότερα κέντρα την Κνωσό, τη Φαιστό, τα Μάλια, την Ζάκρο, αλλά και την Σαντορίνη (Αγγελάκης, 2024).
Η σύγκριση των αυτοκινητοδρόμων Πελοποννήσου vs Κρήτης εύλογα προκαλεί καλοπροαίρετο προβληματισμό. Το οδικό δίκτυο της Πελοποννήσου υπερτερεί δραματικά αυτού της παραμελημένης Κρήτης. Μετά τον εθνικό δρόμο Αθήνα-Κόρινθος, ολοκληρώνεται σχεδόν η Ολυμπία οδός, Κόρινθος-Πάτρα, που συνεχίζεται προς τον Πύργο, περίπου 300 km.
Επίσης έχει ολοκληρωθεί ο κάθετος αυτοκινητόδρομος Κορίνθου-Καλαμάτας, γνωστός και ως Μορέας Α7, 160 km. Επιπρόσθετα, έχουν κατασκευαστεί δευτερεύοντες άρτια σχεδιασμένοι εθνικοί δρόμοι. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο αυτοκινητόδρομος Α71 μήκους 46 km, που ολοκληρώθηκε πριν οκτώ χρόνια (Εικόνα 1). Αποτελεί κάθετο του αυτοκινητοδρόμου Α7, που ξεκινά από το Λεύκτρο Αρκαδίας και καταλήγει στην Σπάρτη.
Έτσι, ο χρόνος ασφαλούς οδήγησης από την Σπάρτη μέχρι τη Μεγαλόπολη μειώθηκε από 87 σε 25 min, από την Καλαμάτα μέχρι τη Σπάρτη από 75 σε 45 min και από την Αθήνα μέχρι τη Σπάρτη από 150 σε 120 min. Αυτοί οι σύγχρονοι οδικοί άξονες περίπου 510 km, αναδεικνύουν πλέον την Πελοπόννησο σε ένα ασφαλή προορισμό, με άνεση στην οδήγηση, που κάνει το ταξίδι απολαυστικό για επίσκεψη ιστορικών μνημείων και φυσικών ομορφιών.
Πρόσφατα, είχα την ευκαιρία να οδηγήσω στον αυτοκινητόδρομο Α71 προς Σπάρτη. Ο χρόνος που απαιτήθηκε ήταν 27 min με μεγάλη ασφάλεια και μέτρησα όλα και όλα 54 αυτοκίνητα να διέρχονται και από τις δυο κατευθύνσεις του αυτοκινητοδρόμου σε 27 min. Ένα μικρό τμήμα του αυτοκινητόδρομου Α71 φαίνεται στην Εικόνα 2. Αντίθετα, η οδική κατάσταση στην Κρήτη, με τα χιλιάδες αυτοκίνητα, το πολύ επικίνδυνο οδικό δίκτυο, το χειρότερο σε όλη σχεδόν τη χώρα, είναι απελπιστική.
Παρά την τεράστια τουριστική της ανάπτυξη, η βελτίωση των οδικών υποδομών γίνεται με ρυθμό χελώνας. Ο πλημμελής σχεδιασμός και οι κατασκευαστικές κωλυσιεργίες δεν επιτρέπουν αισιοδοξία για άμεση βελτίωση του οδικού δικτύου της Κρήτης. Είναι τραγικό ότι, συγκρίνοντας τις ανύπαρκτες οδικές υποδομές της Κρήτης με αυτές διεθνών προδιαγραφών της Πελοποννήσου, φαίνεται ως εάν βρίσκονται σε άλλο κράτος, με την Πελοπόννησο σε κράτος του αναπτυγμένου κόσμου και τη Κρήτη μας σε κράτος του αναπτυσσόμενου κόσμου.
Κρίμα!
Βιβλιογραφία 1. Αγγελάκης, Α. Ν. (2024). Η Κρήτη μας. ΠΑΤΡΙΣ Ηρακλείου 03/05/2024, https://patris.gr /2024/05/03/ kriti-mas/
*O Ανδρέας Ν. Αγγελάκης είναι επίτιμο μέλος και διακεκριμένο Fellow της Παγκόσμιας Εταιρείας Υδατικών Πόρων