Στις 14.3.24 η Στατιστική Υπηρεσία της Ε.Ε. (η Eurostat) ανακοίνωσε το προσδόκιμο επιβίωσης των κατοίκων των κρατών-μελών της και των περιφερειών τους το έτος 2022.
Το προσδόκιμο επιβίωσης είναι τα έτη που κατά μέσο όρο αναμένεται να ζήσουν τα παιδιά που γεννιούνται ένα συγκεκριμένο χρόνο (στην ανακοίνωση της Eurostat το 2022). Το προσδόκιμο επιβίωσης των θηλέων είναι μεγαλύτερο εκείνου των αρρένων.
Στο άρθρο αυτό θα εξετάσουμε την αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης το 2022 σε σχέση με το 1992 σε 23 από τα 27 κράτη-μέλη της Ε.Ε. για τα οποία υπάρχουν στοιχεία και για τα δύο έτη, ανάμεσα στα οποία είναι και η Ελλάδα. Δεν υπάρχουν στοιχεία για το 1992 για την Κροατία, την Κύπρο, τη Λετονία και τη Μάλτα. Στο επόμενο άρθρο θα εξετάσουμε την αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης στις 13 περιφέρειες της χώρας. Τα στοιχεία που χρησιμοποιούμε είναι από τη βάση δεδομένων της Eurostat.
Στην 1η στήλη του Πίνακα 1 δίνεται τον προσδόκιμο επιβίωσης των αρρένων που γεννήθηκαν σε 23 κράτη-μέλη της Ε.Ε. το έτος 1992, στη 2η το 2022 και στη 3η την αύξηση τους. Στις στήλες του Πίνακα 2 δίνονται τα αντίστοιχα στοιχεία για τις θήλεις.
Από τις πολλαπλές συγκρίσεις που έγιναν ανάμεσα στους δυο Πίνακες και στη σύγκρισή τους προκύπτουν τα ακόλουθα σε ό,τι αφορά το ύψος του προσδόκιμου επιβίωση;:
– ΣΤΟΥΣ ΑΡΡΕΝΕΣ το 1992 το υψηλότερο το είχε η Σουηδία και το χαμηλότερο η Εσθονία, διαφορά 12 έτη. Το 2022 το υψηλότερο είχε πάλι η Σουηδία και το χαμηλότερο η Βουλγαρία, διαφορά 10,8 έτη. Τη μεγαλύτερη αύξηση το 2022 είχε η Εσθονία κατά 10,2 έτη και τη μικρότερη η Βουλγαρία κατά 2,8 έτη. Ανάμεσα στα 23 κράτη η Ελλάδα το 1992 κατείχε την 2η θέση και το 2022 τη 15η. Στην Ελλάδα η αύξηση ήταν κατά 3,6 έτη λίγο πιο πάνω από τη Βουλγαρία.
– ΣΤΙΣ ΘΗΛΕΙΣ το 1992 το υψηλότερο το είχε η Γαλλία και το χαμηλότερο η Ρουμανία, διαφορά 8,5 έτη. Το 2022 είχε Ισπανία και το χαμηλότερο η Βουλγαρία, διαφορά 8 έτη. Τη μεγαλύτερη αύξηση είχε η Εσθονία κατά 7,5 έτη και τη μικρότερη η Ολλανδία κατά 3,7 έτη
Ανάμεσα στα 23 κράτη η Ελλάδα το 1992 κατείχε την 7η θέση και το 2022 τη 12η. Στην Ελλάδα η αύξηση ήταν κατά 3,7 έτη, δύο θέσεις πιο πάνω από την Ολλανδία.
– Η διαφορά στο προσδόκιμο επιβίωσης θηλέων-αρρένων το 1992 ήταν μεγαλύτερη στην Εσθονία (11,4 έτη) και μικρότερη στην Ελλάδα (5 έτη). Τον 2022 ήταν μεγαλύτερη πάλι στην Εσθονία (8,7 έτη) και μικρότερη στην Ολλανδία (2,9 έτη). Στην Ελλάδα το 2022 η διαφορά ήταν 5,1 έτη.
– Στα 20 από τα 23 κράτη η διαφορά στο προσδόκιμο επιβίωσης θηλέων-αρρένων το 2022 ήταν μικρότερη από εκείνη το 1992. Στη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και την Ελλάδα ήταν ελαφρά μεγαλύτερη.
Οι μεγάλες διαφορές στο προσδόκιμο επιβίωσης και στην αύξηση του οφείλονται σε πολλούς παράγοντες. Ανάμεσα σ’ αυτούς είναι οι συνθήκες διαβίωσης, η επάρκεια και η ποιότητα του εθνικού συστήματος υγείας και των υπηρεσιών πρόνοιας και η βελτίωση τους και, φυσικά, το κατά κεφαλή εισόδημα και η αύξησή του στο διάστημα 1992-2022.
Γενικότερα η αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης οφείλεται στην άνοδο του βιοτικού επιπέδου, στην πρόοδο που έχει σημειωθεί στην έγκαιρη διάγνωση των ασθενειών και καθώς στην παρασκευή και διαθεσιμότητα των κατάλληλων φαρμάκων για την αντιμετώπισή τους (πρόσφατο παράδειγμα εκείνα για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού)
*Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην : αντιπρόεδρος της Βουλής, Υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ