Είμαι βέβαιος ότι στο Μέγαρο Μαξίμου και τα πέριξ επιτελικά γραφεία κάποιοι ηδονίζονται κάθε φορά που ακούνε ή διαβάζουν στα μέσα ενημέρωσης τους τίτλους που οι ίδιοι διαρρέουν… Με εντολή του πρωθυπουργού, με εντολή Μητσοτάκη γίνεται το α, αλλάζει το β, ξηλώνονται οι γ και ούτω καθεξής. Ό,τι είναι δραστικό, ό,τι είναι αποφασιστικό -με ένα “υποτίθεται” πάντα από κοντά σε αυτά στην πολιτική γιατί είναι για το φαίνεσθαι- ό,τι φαίνεται ηγετικό πρέπει να προκύπτει από την αποκλειστική βούληση του ηγεμόνα…
Φυσικά αυτά τα πρότυπα τα μιμούνται όσο μπορούν και οι υπουργοί. Όπου βρουν χώρο, χώνουν και μια δική τους εντολή, οπότε προκύπτουν και τα πολλά “με εντολή υπουργού”. Δηλαδή στην πραγματικότητα έρχεται κάθε φορά που αποτυγχάνει το θεσμικό σύστημα της πολιτείας να καλύπτει το κενό μια επικοινωνιακή κίνηση που θα πείσει τους ψηφοφόρους ότι το εκάστοτε πρόσωπο στη θέση της ευθύνης έχει τα απαραίτητα ηγετικά χαρακτηριστικά για να αποκαταστήσει την όποια ανωμαλία.
Δεν είναι όμως αυτό το πράγμα η ηγεσία, λυπάμαι αν το μαθαίνετε από εμένα. Ηγεσία δεν είναι να κάνεις επίδειξη ισχύος μετά από μια αποτυχία του συστήματος. Ηγεσία δεν είναι να καλύπτεις με οριζόντια μέτρα τις κάθετες διαβρώσεις στη λειτουργία των θεσμών. Ηγεσία δεν είναι να χρησιμοποιείς την επικοινωνία για να μπαλώνεις τις τρύπες της πολιτικής. Ηγεσία είναι να δημιουργείς προληπτικά τις προϋποθέσεις ώστε οι θεσμοί να λειτουργούν με τρόπο που δεν θα οδηγεί κάθε λίγο στην ανάγκη να μπαλώνεις τρύπες…
Εάν μετά από πεντέμιση χρόνια εφαρμογής του “επιτελικού κράτους” χρειάζεται να παρέμβει ο ίδιος ο πρωθυπουργός για να αποκατασταθεί η ισορροπία σε μια αστυνομική διεύθυνση, δεν μπορούμε να μιλάμε για κράτος, πολύ περισσότερο για επιτελική λειτουργία του. Κάτι έχει πάει τελείως λάθος. Και ό,τι έχει πάει τόσο λάθος δεν μπορεί να αποκατασταθεί με τέτοιες εμβαλωτικές μεθόδους.
Εντέλει βέβαια έχει σημασία και τι ηγέτης θέλει να είναι κάθε πολιτικός. Για παράδειγμα δυσκολεύομαι να φανταστώ τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη ή τον Κώστα Σημίτη να πολιτεύονται διασπείροντας τέτοιες “εντολές” με κάθε ευκαιρία. Και δεν λέω ότι αποκλείεται το εκάστοτε επιτελείο τους να υπέπεσε σε τέτοιες ενέργειες, αλλά σίγουρα δεν ήταν μια παγιωμένη πρακτική αυτή η βοναπαρτικού τύπου διακυβέρνηση με τα διαγγέλματα και τις δήθεν εντολές για ξήλωμα, που στην πράξη μεταφράζεται σε μερικές εσωτερικές μεταθέσεις που ουδέν αλλάζουν στην ουσία των πραγμάτων.
Κοινώς, η πολιτική στην Ελλάδα διψά για περισσότερη ουσία, για περισσότερη αλήθεια. Δεν χρειάζεται άλλο επικοινωνιακό μέικαπ, φτάνει έχουμε περίσσευμα. Και υποτιμά βαθιά και τους πολίτες αυτή η λογική. Όχι οι πολίτες στη συντριπτική πλειοψηφία τους δεν είναι ανόητοι, ακόμα κι όταν είναι απλοί άνθρωποι ή και απλοϊκοί ακόμα. Καταλαβαίνουν πότε κάποιος τους μιλάει στην ουσία και πότε τους παραπλανά, έστω κι αν συχνά έχουν περισσότερη εμπιστοσύνη στον πολιτικό λόγο από όση του αξίζει. Οι πολίτες μπορούν να δείξουν πίστη, να δείξουν επιείκεια, ακόμα και ανοχή. Όλα όμως αυτά έχουν ημερομηνία λήξεως. Και αυτή δεν αίρεται με καμία εντολή…