«Μήπως είχε δίκιο τελικά ο Μαρξ;». Με το ερώτημα αυτό κυκλοφόρησε χθες, Παρασκευή (30/12), το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel, έχοντας μια μεγάλη εικόνα του Καρλ Μαρξ στο εξώφυλλό του. Όπως αναφέρει το γερμανικό περιοδικό, ο κλασικός καπιταλισμός δεν λειτουργεί πια και πως λόγω των συνεχών παγκοσμίων κρίσεων και μιας επικείμενης κλιματικής κατάρρευσης, αναδύονται νέες μεταρρυθμιστικές ιδέες με «μείγμα» τη λιγότερη ανάπτυξη και τους περισσότερους κυβερνητικούς στόχους.
Σχολιάζοντας τα λεγόμενα του Αμερικανού δισεκατομμυριούχου επενδυτή και διαχειριστή hedge fund Ρέι Ντάλιο, το Der Spiegel αναφέρει ότι τον τελευταίο καιρό ο ίδιος φαίνεται ότι δεν διαβάζει πια τα πρωινά τη Wall Street Journal στη βίλα των 2.000 τ.μ, αλλά μάλλον… το Κεφάλαιο του Μαρξ.
«Ο καπιταλισμός δεν λειτουργεί πια για τους περισσότερους ανθρώπους» λέει ο Ντάλιο, ο οποίος φυσικά δεν εμφανίζει καμία σοσιαλιστική τάση. Υπολογίζεται ότι η περιουσία του είναι περίπου 22 δισεκατομμύρια δολάρια.
«Αν τα καλά πράγματα γίνουν υπερβολικά πολλά, τότε απειλούνται να αυτοκαταστραφούν. Θα πρέπει να αναπτυχθούν περαιτέρω ή να πεθάνουν. Ο πλούτος και η ευημερία διανέμονται μονόπλευρα. Όσοι είναι φτωχοί παραμένουν φτωχοί και δεν υπάρχει σχεδόν ούτε ίχνος ίσων ευκαιριών. Σταματήστε το» λέει ο δισεκατομμυριούχος, υπογραμμίζοντας ότι ο καπιταλισμός πρέπει επειγόντως να μεταρρυθμιστεί ριζικά. Διαφορετικά θα χαθεί επάξια.
Η κριτική στον καπιταλισμό
…Όπως αναφέρει το περιοδικό, η κριτική για τη δύναμη των αγορών υπάρχει από την εποχή του Καρλ Μαρξ, ενώ υπογραμμίζει ότι «λέει πολλά για την κατάσταση του κόσμου όταν οι αποδεδειγμένοι υπερκαπιταλιστές ακούγονται ξαφνικά σαν θαυμαστές του Καρλ Μαρξ».
Σύμφωνα με το Der Spiegel, η κριτική στον καπιταλισμό κερδίζει αισθητά δυναμική, καθώς πολλά είναι αυτά που δεν λειτουργούν πλέον: η παγκοσμιοποίηση καταρρέει και μαζί της το γερμανικό μοντέλο ευημερίας. Ο κόσμος είναι περιχαρακωμένος σε εχθρικά μπλοκ. Ο πληθωρισμός κάνει τους πλούσιους και τους φτωχούς να απομακρύνονται περισσότερο. Σχεδόν όλοι οι κλιματικοί στόχοι χάθηκαν. Και οι πολιτικοί δεν μπορούν πλέον να συμβαδίσουν με την επιδιόρθωση όλων των νέων ρωγμών στο σύστημα.
Οι εκκλήσεις για μια νέα οικονομική τάξη γίνονται πλέον πιο δυνατές από όλες τις γωνιές, εξαιρετικά πιο συχνά από το απροσδόκητο: Οι Financial Times, ο διεθνής εκφραστής των χρηματοπιστωτικών αγορών, ανακοίνωσαν ότι ήταν καιρός ο νεοφιλελευθερισμός να αποχωρήσει από την παγκόσμια σκηνή: το κράτος έπρεπε να παρέμβει τώρα. Σε εταιρείες από τη Bosch έως την Goldman Sachs, γίνεται συζήτηση για να τεθούν επιτέλους τα κοινωνικά συμφέροντα πάνω από αυτά των μετόχων.
Ο Βρετανός οικονομικός ιστορικός Adam Tooze το έθεσε ως εξής: «Καλώς ήρθατε στον κόσμο της πολυκρίσης». Το ένα τεράστιο πρόβλημα διαδέχεται το άλλο και όλα συνδέονται μεταξύ τους. Ενεργειακή κρίση, εμπορικός πόλεμος, διαφαινόμενος παγκόσμιος πόλεμος. Η δημοκρατία δέχεται επίθεση από λαϊκιστές και αυταρχικούς».