Με την αναπομπή στο Υπουργείο Υποδομών της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του ΒΟΑΚ για τις παρακάμψεις των πόλεων Χανίων, Ρεθύμνου και Ηρακλείου, ολοκληρώθηκε η συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Κρήτης, που είχε μοναδικό θέμα της την έκφραση γνώμης επί της μελέτης.
Το Σώμα διαπίστωσε πως οι αλλαγές που προβλέπονται, ειδικά για το Ηράκλειο που έχει τα μεγαλύτερα προβλήματα, στην ουσία αποτελούν βελτιώσεις ενός υφιστάμενου δικτύου που σχεδιάστηκε για να εξυπηρετεί περίπου 70.000 κατοίκους, όταν ήδη οι μόνιμοι, επίσημα καταγεγραμμένοι κάτοικοι της πόλης αγγίζουν τους 190.000.
Την ίδια στιγμή, η μελέτη δεν έρχεται να απαντήσει σε σοβαρά ζητήματα που προκύπτουν, όπως θέματα πολεοδόμησης, σοβαρών διχοτομήσεων μεταξύ βορά και νότου, με κυρίαρχο πρόβλημα τη διχοτόμηση των Μεσαμπελιών, ενώ δεν εξετάζει καν τα νέα δεδομένα, όπως για παράδειγμα η μελλοντική απομάκρυνση του αεροδρόμιου «Νίκος Καζαντζάκης». Την ίδια στιγμή, πρόκειται για μία μελέτη που δεν παρουσιάζει καν πρόταση για ένα πλήρες και ολοκληρωμένο παράπλευρο δίκτυο, το οποίο είναι απόλυτα αναγκαίο όχι μόνο για την πόλη του Ηρακλείου, αλλά και για τα δεδομένα μιας σύγχρονης μελέτης που κατατίθεται το 2022.
Για όλους αυτούς τους λόγους και για ακόμα περισσότερους, το Περιφερειακό Συμβούλιο αποφάσισε να αναπέμψει τη μελέτη του έργου «Υφιστάμενα Τμήματα Παράκαμψης Χανίων – Ρεθύμνου – Ηρακλείου του ΒΟΑΚ» στο Υπουργείο Υποδομών.
Η μελέτη αναπέμπεται προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι προτάσεις Δημοτικών Συμβουλίων και Δημάρχων, οι απόψεις των Περιφερειακών Συμβούλων καθώς και οι θέσεις και προτάσεις που κατέθεσαν το Τεχνικό Επιμελητήριο, όπως και ο Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτης Α.Ε. Το Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης ζητά να τροποποιηθεί και να συμπληρωθεί η μελέτη με τις προτάσεις που καταγράφηκαν, ώστε να επανέλθει για γνωμοδότηση σε επόμενη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου.
Ηράκλειο
Ένα από τα μεγαλύτερα «αγκάθια» που υπάρχουν στην περίπτωση του νέου Βορείου Οδικού Άξονα Κρήτης, σχετίζεται με τη λεγόμενη «παράκαμψη» του Ηρακλείου, με δεδομένο ότι το υφιστάμενο δίκτυο εξυπηρετεί στο μεγαλύτερο μέρος του αστικές μεταφορές κι έχει στην ουσία μετασχηματιστεί σε έναν αστικό δρόμο κι όχι σε σύγχρονο αυτοκινητόδρομο.
Με βάση τη σχετική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, πρέπει να γίνει κατανοητό πως η χάραξη του ΒΟΑΚ δεν θα αλλάξει, ωστόσο θα υλοποιηθούν μικρές αλλαγές και τροποποιήσεις που όμως προβλέπεται να δημιουργήσουν μεγάλα προβλήματα.
Κατ’ αρχάς, με βάση τη μελέτη προβλέπεται να κλείσει η έξοδος της Φοινικιάς, ενώ παράλληλα θα κλείσουν και όλες οι απ’ ευθείας είσοδοι και έξοδοι από και προς τον ΒΟΑΚ που υπάρχουν σήμερα. Η Μελέτη δεν προσδιορίζει ποιες είναι αυτές, ούτε και με ποιες προϋποθέσεις θα αποφασιστεί το κλείσιμό τους. Παρ’ όλα αυτά, τέτοιου τύπου είσοδοι και έξοδοι υπάρχουν από ανατολή προς δύση, στην Επισκοπή, την Ανώπολη, το Διεθνές Αεροδρόμιο Ηρακλείου, τη λεωφόρο Κνώσου, τη Φοινικιά, την πρώτη έξοδο προς Γιόφυρο και στο Γάζι.
Εφόσον τελικά αποφασιστεί να κλείσουν όλες αυτές οι απ’ ευθείας είσοδοι και έξοδοι αν δεν υπάρξει κάποια άλλη πρόβλεψη, τα ζητήματα που θα δημιουργηθούν, προβλέπονται τεράστια. Το Υπουργείο απαντά ωστόσο πως γι’ αυτές τις περιπτώσεις, αλλά και για την περίπτωση απ’ ευθείας εισόδων σε περιουσίες, προβλέπεται η δημιουργία παράλληλου δικτύου παράπλευρα του ΒΟΑΚ. Κανείς δεν γνωρίζει το πόσο εφικτό είναι κάτι τέτοιο βέβαια, ούτε και ποιες επιδράσεις θα υπάρξουν στις μετακινήσεις.
Την ίδια στιγμή, η Μελέτη προβλέπει τη δημιουργία νέου ανισόπεδου κόμβου για το ΠΑΓΝΗ και για την Ανώπολη στο ύψος του Κοκκίνη (και στα όρια Ηρακλείου με Χερσόνησο), ενώ δηλώνεται με τρόπο απόλυτο πως κλείνουν οι είσοδοι και έξοδοι της Φοινικιάς.
![ΒΟΑΚ]()
Λύση η υπογειοποίηση
Εξαιτίας των τεράστιων προβλημάτων που αναμένονται για το Ηράκλειο εφόσον υλοποιηθεί η συγκεκριμένη Μελέτη, φορείς αλλά και αιρετοί, παράλληλα με το Τεχνικό Επιμελητήριο, προτείνουν τη λύση της υπογειοποίησης του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης. Ειδικότερα, η πρόταση περιλαμβάνει μια υπογειοποίηση μήκους 25 συνολικά χιλιομέτρων, από την περιοχή του Γαζίου έως και την περιοχή της Νέας Αλικαρνασσού.
Κάτι τέτοιο βέβαια μπορεί πρακτικά να είναι αρκετά δύσκολο, γι’ αυτό και προτάσσεται ως εναλλακτική η τμηματική υπογειοποίηση του Βόρειου Οδικού Άξονα, σε σημεία που μπορεί να είναι εφικτή.
Διόδια
Όλες αυτές οι συζητήσεις υλοποιούνται ωστόσο χωρίς να έχει γνωστοποιηθεί από το Υπουργείο σε ποια σημεία θα τοποθετηθούν διόδια και σε ποια όχι.
Διότι αν για παράδειγμα στο μήκος των 25 χιλιομέτρων από το Γάζι ως την Αλικαρνασσό που χρησιμοποιούνται κατά κανόνα για αστικές μετακινήσεις μπουν διόδια, ενώ παράλληλα δεν αλλάξει η υφιστάμενη χάραξη της οδού, γίνεται κατανοητό πως οι κυκλοφοριακοί φόρτοι, αλλά και οι επιβαρύνσεις Γαζίου, Ηρακλείου και Αλικαρνασού θα πολλαπλασιαστούν δημιουργώντας ένα εκρηκτικό μίγμα και τεράστια κυκλοφοριακά προβλήματα.
ΤΕΕ
Τα σοβαρότατα ζητήματα που δεν επιλύει η μελέτη, αναδεικνύει στη σχετική εισήγησή του το Τμήμα Ανατολικής Κρήτης του Τεχνικού Επιμελητηρίου. Οι βασικές επισημάνσεις του ΤΕΕ σχετίζονται με τη «διχοτόμηση» της πόλης μέσω του ΒΟΑΚ, αλλά και με τις σοβαρές ελλείψεις που υπάρχουν σε σχέση με τον σχεδιασμό ενός ολοκληρωμένου παράπλευρου δικτύου και προτείνει ως μοναδική λύση την υπογειοποίηση της οδού.
Το ΤΕΕ αναφέρεται επίσης και στην αναβάθμιση και κατάργηση κόμβων, καθώς και στο κρισιμότερο ζήτημα όλων που σχετίζεται με τη χωροθέτηση των διοδίων. Την ίδια στιγμή διερωτάται αν οι αναγκαίες παρεμβάσεις που θα χρειαστούν μετά τη διέλευση του ΒΟΑΚ για τη βελτίωση προσβασιμότητας θα επιβαρύνουν το Δήμο Ηρακλείου ή τον ανάδοχο του έργου.
«Το ΤΕΕ-ΤΑΚ – όπως δυστυχώς επιβεβαιώνεται ΚΑΙ το σύνολο των φορέων συμπεριλαμβανομένων και των ΟΤΑ Α και Β βαθμού όπου χωροθετείται η περιοχή επέμβασης- καλείται και πάλι να γνωμοδοτήσει επί της ΜΠΕ χωρίς να έχει πρότερα λάβει γνώση και να έχει ζητηθεί η συνδρομή του επί της Προμελέτης Οδοποιίας, άρα είναι η πρώτη φορά που λαμβάνει γνώση για στοιχεία χάραξης των υπό εξέταση παρακάμψεων, για στοιχεία διαχείρισης και ανάπτυξης των υπό εξέταση και αναβάθμιση Α/Κ, για στοιχεία κατάργησης υφιστάμενων Α/Κ» τονίζεται χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση του ΤΕΕ όπου και προστίθεται:
«Ωστόσο είναι απορίας άξιο το ότι για μία ακόμη φορά αποφασίζονται σε κλειστές θύρες λύσεις που θα αλλάξουν σημαντικά το κυκλοφοριακό τοπίο στον αστικό και εξωαστικό ιστό στην 4η μεγαλύτερη πόλη στην Ελλάδα και οι φορείς – συμπεριλαμβανομένου του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, του Δήμου Ηρακλείου, του Δήμου Μαλεβιζίου, του Δήμου Χερσονήσου, της Περιφέρειας Κρήτης και του ΟΑΚ που κατασκεύασε μεγάλο μέρος των υπό συζήτηση παρακάμψεων, του Οργανισμού Λιμένα Ηρακλείου, του Αεροδρομίου Ηρακλείου – καλούνται να διαβουλευθούν επί των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ΜΟΝΟ,
θεωρώντας δεδομένη την τεχνική λύση, όταν την ίδια στιγμή για τη λήψη απλών κυκλοφοριακών ρυθμίσεων (απλή απαγόρευση στάθμευσης, προσθήκη ΣΤΟΠ σε συμβολή οδών, προσθήκη απλής διάβασης πεζών) απαιτείται ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΕΙΤΑΙ υποχρεωτικά και εκ του νόμου, μία χρονοβόρα και εκτενής διαβούλευση σε τοπικά συμβούλια, επιτροπές διαβούλευσης και ποιότητας ζωής, δημοσίευση στοιχείων στον ημερήσιο Τύπο και στις ιστοσελίδες των ΟΤΑ».