Πολλά έχουν γραφτεί, πολλά έχουν ειπωθεί για την Μαντάμ Ορτάνς. Κι ένας κρητικός είχε υποσχεθεί ότι θα ψάξει και θα βρει και θα υποδείξει τον τάφο της θρυλικής Μαντάμ Ορτάνς και το έκανε πράξη. Ο δικηγόρος Ευθύμης Λεκάκης έκανε -όπως λέει- μια σημαντική αποκάλυψη! Και δημοσιεύει φωτογραφία από τον τάφο της Γαλλίδας που τα τελευταία χρόνια πολιτογραφήθηκε…κρητικιά και έγινε θρύλος μέσα από τη λογοτεχνία και την πραγματική ιστορία! Ένας τάφος βέβαια που στους Ιεραπετρίτες ήταν γνωστός, όχι όμως και στο ευρύ κοινό.
“Είχα υποσχεθεί ότι θα βρω και θα αναρτήσω τον τάφο της Αδελίνας Γκιτάρ ή Μαντάμ Ορτάνς (Γαλλία 1863-Κρήτη 2 Μάη 1938), που βρίσκεται στο Δημοτικό Νεκροταφείο της Ιεράπετρας. Σήμερα, υιοθετώ την υπόσχεση που σας είχα δώσει.
Ευχαριστώ για την υπομονή σας!”
Ποια ήταν
Η Αδελίνα Γκιτάρ, γνωστότερη ως Μαντάμ Ορτάνς (1863 – 2 Μαΐου 1938) ήταν Γαλλίδα ιερόδουλη, η οποία έγινε γνωστή στην Ελλάδα στις αρχές του εικοστού αιώνα, όταν εγκαταστάθηκε στην Κρήτη. Τις τελευταίες δεκαετίες της ζωής της έζησε στην Ιεράπετρα και τιμήθηκε από τις αρχές, με το να δοθεί το όνομά της σε δρόμο της πόλης.
Γεννημένη στη Γαλλία, αν και για τον ακριβή τόπο γέννησής της ερίζουν οι πόλεις Παρίσι, Τουλόν και Μασσαλία. Πολύ νεαρή, σε ηλικία 16 ετών, έγινε πόρνη. Όταν ξεκίνησε η κατοχή της Κρήτης, το 1898, η Γκιτάρ εγκαταστάθηκε με γύρω στις 500 ακόμα γυναίκες στα Χανιά, για να προσφέρει τις υπηρεσίες της στους άνδρες των Μεγάλων Δυνάμεων που υπηρετούσαν στους στόλους. Έπειτα από την επανάσταση στο Θέρισο, το 1905, η Μαντάμ Ορτάνς έφυγε και περιπλανήθηκε στην ανατολική Κρήτη και ειδικότερα στο Ηράκλειο, στη Σητεία και στον Άγιο Νικόλαο. Τελικά, στις αρχές του 1910 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ιεράπετρα, όπου άνοιξε χαρτοπαικτική λέσχη και εστιατόριο στην Μεσοκαστελλιά. Εν συνεχεία, λειτούργησε ένα ξενοδοχείο ύπνου, στη θέση όπου βρίσκεται σήμερα το «Hotel Creta». Το ξενοδοχείο εκείνο ονομαζόταν «Η Γαλλία». Αργότερα η Ορτάνς έγινε υποπρόξενος της Γαλλίας και πολλοί την υποπτεύονταν για κατάσκοπο. Έπειτα από τον πόλεμο ανέπτυξε έντονη κοινωνική δραστηριότητα και καταξιώθηκε στην Ιεράπετρα, όπου πέθανε το 1938.
Η Μαντάμ Ορτάνς αποτέλεσε την ηρωίδα σε πολλά λογοτεχνικά έργα, όπως στο Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά του Νίκου Καζαντζάκη, ενώ στον κινηματογράφο την υποδύθηκε η ηθοποιός Λίλα Κέντροβα. Επίσης, στα πάρεργα του Γεώργιου Πάγκαλου αναφέρονται αφηγήσεις της Ορτάνς. Στο έργο του Πρεβελάκη Χρονικό μιας Πολιτείας βρίσκουμε τη Μαντάμ Ορτάνς ως Φατμέ. Τη βιογραφία της έγραψε ο Ιωάννης Μανωλικάκης.
