Το πρώτο σεμινάριο του κύκλου “Τέχνες και Άνθρωπος” που οργανώνει το Μουσείο Ιατρικής, θα πραγματοποιηθεί αύριο Παρασκευή στις 5 το απόγευμα, στην αίθουσα Καρούζου του Επιμελητηρίου Ηρακλείου, με ομιλητή τον καθηγητή Φιλοσοφίας Κωνσταντίνο Ανδρουλιδάκη. Το θέμα που θα αναπτυχθεί είναι «Η ελευθερία του ανθρώπου – Αυταπάτη ή πραγματικότητα;»
Περίληψη της ομιλίας
“Είναι ο άνθρωπος ελεύθερος να αποφασίζει και να δρα όπως θέλει ή είναι υποταγμένος σε πολλαπλές αναγκαιότητες; Για να προσεγγίσομε το σύνθετο αυτό ερώτημα, θα χρειαστεί πρώτα να διακρίνομε τις διαφορετικές σημασίες της έννοιας της ελευθερίας. Κυρίως θα επικεντρωθούμε στο ζήτημα της ελευθερίας της θέλησης, το οποίο τίθεται λόγω της παραδοχής ότι ο άνθρωπος υπόκειται και υποτάσσεται στη φυσική αναγκαιότητα, αλλά και σε άλλες μορφές αναγκαιότητας, λ.χ. στην κοινωνική και την ψυχική.
Το ζήτημα για τον άνθρωπο δεν είναι απλώς θεωρητικό αλλά κυρίως πρακτικό και βαθιά υπαρξιακό, επειδή οι θεμελιώδεις έννοιες της ηθικής αλλά και του Δικαίου (λ.χ. το καθήκον, η υποχρέωση, η ευθύνη, ο καταλογισμός κ.α.) προϋποθέτουν και απαιτούν την ελευθερία του δρώντος με το νόημα: ότι μπορούσε κατά τον χρόνο της πράξης να δράσει ελεύθερα και υπεύθυνα ή, σε περίπτωση παράβασης του καθήκοντός του, ότι μπορούσε (δηλ. είχε τη δυνατότητα) να πράξει διαφορετικά.
Έπειτα από μια συνοπτική επισκόπηση ορισμένων από τις κυριότερες φιλοσοφικές προσεγγίσεις του προβλήματος της ελευθερίας, θα επιχειρήσομε να αναζητήσομε και να σκιαγραφήσομε μια δυνατότητα λύσης του. Κρίσιμο για το εγχείρημά μας είναι το ερώτημα: Τι είναι ο άνθρωπος;»