Οι παροιμίες και οι λαϊκές ρήσεις αποτελούν έναν ανεκτίμητο θησαυρό της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Είναι σαν μικρές κάψουλες χρόνου, που περιέχουν μέσα τους συμπυκνωμένη τη σοφία και την εμπειρία πολλών γενεών.
Οι παροιμίες και οι λαϊκές ρήσεις αποτελούν έναν εύκολο και αποτελεσματικό τρόπο για να μεταδοθούν από γενιά σε γενιά σημαντικές αξίες, ηθικές αρχές και πρακτικές συμβουλές για τη ζωή.
Είναι διαχρονικές, καθώς αν και δημιουργήθηκαν σε συγκεκριμένες ιστορικές περιόδους, διατηρούν τη σημασία τους ακόμη και σήμερα, καθώς οι ανθρώπινες εμπειρίες και τα προβλήματα παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ίδια.
Ουσιαστικά είναι η πολιτισμική ταυτότητα ενός λαού και αποτελούν πλούτο γνώσης και εμπειρίας. Μας βοηθούν να κατανοήσουμε τον κόσμο γύρω μας και να αναπτύξουμε κριτική σκέψη, ενώ η εύστοχη χρήση τους σε μια συζήτηση μπορεί να δώσει χιούμορ, ζωντάνια και έμφαση στα λεγόμενά μας.
Μάθε πώς βγήκε η φράση «είναι στην πένα»
Πολλές φορές ακούμε τη φράση «είναι στην πένα». Γιατί όμως τη λέμε και από πού προέρχεται; Την χρησιμοποιούμε όταν κάποιος ή κάποιος είναι κομψός/η και καλοντυμένος/η.
Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο και λογοτέχνη Τάκη Νατσούλη, η φράση προέρχεται από τον τρόπο γραφής παλαιότερων χρόνων, όποτε και χρησιμοποιούσαν πινακίδες με κερί, πάνω στις οποίες χάραζαν τα γράμματα με ένα μυτερό όργανο που το έλεγαν «κάλαμον» οι Έλληνες και «στίλον» οι Λατίνοι, από το οποίο και προέκυψε η φράση «αυτός έχει στιλ» για κάποιον που γράφει κομψά, καθώς και ο γνωστός στιλογράφος.
Εκτός όμως από το μυτερό αυτό μετάλλινο όργανο, τον «στύλο» τον χρησιμοποιούσαν για να γράψουν και πάνω στον πάπυρο, τον «κάλαμον» δηλαδή, ένα κομμάτι από το γνωστό μας καλάμι που το έξυναν με το μαχαίρι στην άκρη.
Επειδή το καλάμι αυτό, που το χρησιμοποιούσαν, για να γράφουν, το έκοβαν μεταξύ των κονδύλων, το μέρος αυτό το έλεγαν «κονδύλιο». Κι επειδή με αυτό το κονδύλιο δεν έγραφαν μόνο, αλλά και ζωγράφιζαν, γι’ αυτό και λέγεται «κοντυλογραμμένος» ο ωραίος και «κοντυλένια» η γυναίκα που έχει όμορφα χαρακτηριστικά, όπως μύτη, χείλη κλπ.
Από το ίδιο γεγονός ξεκίνησε και η φράση «άνθρωπος της πένας» για τον κομψό.
Συνοψίζοντας, οι παροιμίες και οι λαϊκές ρήσεις αποτελούν ανεκτίμητο θησαυρό γνώσης και σοφίας. Είναι ο καθρέφτης του λαϊκού μας πνεύματος, αποτυπώνοντας την κοσμοθεωρία, τις αξίες και την καθημερινότητα των προγόνων μας. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να τις μεταλαμπαδεύουμε στις επόμενες γενιές.