Ξεκινάω μ’ ένα disclaimer. Καταρχάς η τέχνη δεν είναι μετρήσιμη κι ως εκ τούτου δε μπορεί να είναι ανταγωνιστική.
Όταν απονέμονται βραβεία σε φεστιβάλ ή σε απονομές κινηματογραφικών ακαδημιών, όπως η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών κι Επιστημών θα κάνει για 97η φορά αύριο το βράδυ, δεν απονέμονται βάσει κάποιου διαχρονικού κι οικουμενικού βαθμολογικού συστήματος, αλλά αυθαίρετα, ανάλογα με το γούστο και την άποψη των μελών πουαπαρτίζουν τις επιτροπές και τα σώματα ψηφοφορίας.
Δεν είναι όμως και τελείως αυθαίρετα, καθώς απονέμονται από τους ίδιους τους καλλιτέχνες και άλλους επαγγελματίες του κινηματογραφικού χώρου, ανθρώπους με τεράστια εμπειρία κι αναγνώριση στη δουλειά τους, που γνωρίζουν το σινεμά από μέσα. Εν ολίγοις, τα βραβεία μπορούν να εκληφθούν ως ένδειξη κι όχι απόδειξη ποιότητας.
Επίσης, ανεξάρτητα από το τι πιστεύει ο καθένας μας γι’ αυτά, δεν αναιρεί το γεγονός ότι τα βραβεία τελικά υπάρχουν και συμβαίνουν, συμβάλλοντας με τον τρόπο τους στη διαμόρφωση του γενικού γούστου, νοοτροπιών κι αντιλήψεων για την τέχνη, ενώ αποτελούν παράλληλα μια γιορτή του κινηματογράφου κι ένα ιδανικό έναυσμα ακριβώς για να προβληματιστούμε σχετικά με την ετήσια καλλιτεχνική παραγωγή.
Έχοντας λοιπόν πει όλ’ αυτά, τα 97α βραβεία Oscar, τα κινηματογραφικά βραβεία με το μεγαλύτερο γόητρο στον πλανήτη, βρίσκονται μία μέρα μακριά, όταν θ’ απονεμηθούν στο Dolby Theatre του Λος Άντζελες με φετινό παρουσιαστή τον κωμικό Κόναν Ο Μπράιεν. Τις τελευταίες δεκαετίες τα προγνωστικά για τους νικητές έχουν γίνει πολύ πιο ενημερωμένα, καθώς με την έλευση του ίντερνετ και των κοινωνικών δικτύων, διαχέεται η πληροφορία για τις βραβεύσεις των επιμέρους σωματείων (παραγωγών, σκηνοθετών, ηθοποιών κτλ) που προηγούνται των Oscar κι απαρτίζονται από τα ίδια μέλη που συνθέτουν το τεράστιο σώμα της Ακαδημίας των περίπου 10000 ψηφοφόρων. Ακόμα κι έτσι όμως, οι προβλέψεις μεταξύ των κινηματογραφικών κριτικών και συντακτών διαφέρουν, αφού ο καθένας αξιοποιεί τις πηγές του και την κρίση του σ’ ένα περιβάλλον όπου οι δημόσιες σχέσεις
βαραίνουν περισσότερο από την καλλιτεχνική αξία, η οποία εξάλλου όπως είπαμε στηναρχή είναι πολύ σχετική και δύσκολα συγκρίσιμη μεταξύ έργων.
Αυτό που ακολουθεί εδώ λοιπόν δεν είναι οι προβλέψεις μου, καθώς δε διαθέτω τη λεπτομερή πρωτογενή παρασκηνιακή πληροφόρηση των αμερικανών συναδέλφων, οι προβλέψεις των οποίων και φέτος ούτως ή άλλως ποικίλλουν αρκετά, αλλά οι επιλογές μου ως υποθετικού ψηφοφόρου της Ακαδημίας, δηλαδή ποιες ταινίες θα ήθελα να κερδίσουν.
Διευκρινίζω ότι, για όλους τους λόγους που εξήγησα παραπάνω, σε κάποιες κατηγορίες επιλέγω παραπάνω από έναν/ μία υποψήφιο.
Ξεκινώντας λοιπόν από την κατηγορία της Καλύτερης Ταινίας, ενώ τα προγνωστικά φέρουν την «Anora» του Σων Μπέικερ ως ξεκάθαρο φαβορί, το «Κονκλάβιο» («Conclave») του Έντουαρντ Μπέργκερ φαίνεται να είναι το μόνο που μπορεί να της στερήσει τη νίκη, αφήνοντας πίσω το προηγούμενο φαβορί «Brutalist» του Μπρέιντι Κορμπέ. Προσωπικά, βρίσκω άνιση την ταινία του Μπέικερ και κάπως εφετζίδικο τον χειρισμό της. Με αυστηρά κινηματογραφικούς όρους, ο πιο άξιος νικητής είναι μάλλον το «Brutalist» για τον τρόπο με
τον οποίο μετατρέπει τα ελάχιστα μέσα του σε κάτι επιβλητικό. Απλώς η ταινία του Κορμπέ πέφτει σε μια πολεμική συγκυρία που κάνει το θέμα της να μοιάζει άκαιρο και κατά
κάποιον τρόπο εξεζητημένο.
Προσωπικά πάντως θα είμαι πιο ευχαριστημένος αν επικρατήσει το «Κονκλάβιο» για τον τρόπο με τον οποίο συζητά τον αντικληρικαλισμό και την ύπαρξη του Θεού σε συνδυασμό με κάτι τόσο θεμελιώδες όπως η ίδια η ανθρώπινη φύση στην ψυχολογική και βιολογική της διάσταση. Επίσης, παρότι ξέρω ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση να βραβευτεί, εκτός από το «Κονκλάβιο» θα ήθελα να δω ν’ αναγνωρίζεται και το «Nickel Boys», ο λιγότερο συμβατικός τίτλος της φετινής οσκαρικής δεκάδας όχι για το θέμα της (τον φυλετικό ρατσισμό στις Η.Π.Α.), αλλά για τον χειρισμό του, μια συγκινητική σπουδή στην υποκειμενικότητα και το τραύμα.
Στην κατηγορία της Σκηνοθεσίας, παρότι κανονικά είναι παράδοξο τα βραβεία καλύτερης ταινίας και σκηνοθεσίας να πηγαίνουν σε διαφορετικές ταινίες, φέτος νομίζω ότι δε θα ήταν άστοχο να γίνει μια διάκριση ανάμεσα στις δύο κατηγορίες. Φαβορί και πάλι φέρεται ο Μπέικερ, αλλά δεδομένου ότι ο Μπέργκερ δεν είναι καν υποψήφιος (αυτό κι αν είναι παράδοξο!) θεωρώ ότι πρέπει αναμφισβήτητα να κερδίσει ο Κορμπέ για το πιο τεχνικά κι αισθητικά περίτεχνο, φιλόδοξο, κι εν τέλει πιο εντυπωσιακό όραμα της κατηγορίας του, ειδικά δεδομένης της δυσαναλογίας πόρων και τελικού αποτελέσματος.
Για Α’ Ανδρικό Ρόλο η ψήφος μου θα πήγαινε επίσης στον Έιντριεν Μπρόντι του «Brutalist» για έναν πολύπλευρο ρόλο γεμάτο ψυχολογικές διακυμάνσεις και αμφίσημες πλευρές που αλληλοεπικαλύπτονται σε μεγάλη χρονική έκταση. Άλλος αγαπημένος μου στην κατηγορία ο Κόλμαν Ντομίνγκο από το «Sing Sing» και στη δεύτερη συνεχόμενη υποψηφιότητά του μετά το περυσινό «Rustin».
Ο Ντομίνγκο παίζει με ιδιότυπη λεπτότητα και μετριοφροσύνη χαρακτήρες που διαθέτουν λίγη παραπάνω σοφία από τον περίγυρό τους, κι είναι
συναρπαστικός ο τρόπος με τον οποίο στο «Sing Sing» προσπαθεί να τιθασεύσει την επίγνωση της αξίας του και τον εγωισμό του, και να σμιλεύσει ουσιαστικότερες σχέσεις με τους συγκρατούμενούς του.
Για τον Α’ Γυναικείο Ρόλο η προτίμησή μου συμπίπτει με τα προγνωστικά που επάξια φέρουν τη Ντέμι Μουρ ως σίγουρη νικήτρια, καθώς η οργή, το μίσος κι η απελπισία που
φέρνει στον ρόλο της στο «The Substance» την κάνουν να ξεχωρίζει εύκολα από τις συνυποψήφιές της, που παρότι όλες τους εξαιρετικές στις ταινίες τους, μοιάζουν αναιμικές μπροστά στην ένταση της Μουρ.
Στον Β’ Ανδρικό ως αδιαμφησβήτητο φαβορί φέρεται ο Κιέραν Κάλκιν από τον «Αληθινό πόνο» («A Real Pain») σ’ αυτήν που εγώ ένιωσα ως εκνευριστικότερη ερμηνεία της χρονιάς, αποτελούμενη από ακατέργαστη, σπασμωδική επιφανειακότητα. Αντιθέτως, ψηφίζω δαγκωτό Τζέρεμι Στρονγκ ως ελεεινό κι αδίστακτο Ρόι Κον από το «The Apprentice», που θα είναι ίσως το πιο αδικημένο πρόσωπο της φετινής απονομής. Αμέσως πιο αγαπημένη ερμηνεία μετά του Στρονγκ, αυτή του Γκάι Πιρς στον «Brutalist», στον οποίο όμως επίσης δυστυχώς δε δίνονται πολλές πιθανότητες.
Στον Β’ Γυναικείο δεν έχω ιδιαίτερη προτίμηση, καθώς δε διαφωνώ με το φαβορί Ζόι Σαλντάνια για την «Emilia Pérez» αν κι η Φελίσιτι Τζόουνς από το «Brutalist» θα ήταν μια επίσης άξια επιλογή.
Στις κατηγορίες Πρωτότυπου και Διασκευασμένου Σεναρίου θα ήθελα αντιστοίχως τους Μπρέιντι Κορμπέ και Μόνα Φάστβολντ για το «Brutalist», καθώς και τον Πίτερ Στρόν για το «Κονκλάβιο».
Στη Διεύθυνση Φωτογραφίας δε νομίζω ότι υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες για το ότι ο Λολ Κρόλι θα κερδίσει για τον «Brutalist» και τη σπουδαία δουλειά που έκανε με τους υποβλητικούς, αυστηρά ενδο-αφηγηματικούς φωτισμούς του.
Το Μοντάζ του Νικ Έμερσον διατηρεί τη δομή του «Κονκλάβιου» σφιχτή κι υποβλητική για όλη τη διάρκεια της ταινίας, κι είναι από τους λόγους για τους οποίους αξίζει να κερδίσει.
Ο σκοπός του Σχεδιασμού της Παραγωγής είναι να καταστήσει τον κόσμο της αφήγησης όσο το δυνατόν πιο πειστικό, όσο καθημερινός ή παραμυθένιος κι αν είναι αυτός. Είναι μία από τις δύσκολα συγκρίσιμες κατηγορίες, ακριβώς επειδή οι στόχοι κι οι απαιτήσεις κάθε υποψήφιας ταινίας είναι πολύ διαφορετικοί. Ωστόσο, το φαβορί «Wicked» για τη δουλειά του Νέιθαν Κρόουλι και του Λη Σάνταλς, θα πρέπει να κερδίσει αφού ο Πατρίς Βερμέτ για το επίσης θαυμάσιο και πλησιέστερο ανταγωνιστή του «Wicked» από την πεντάδα, «Dune: Μέρος Δεύτερο» («Dune: Part Two»), το έχει ήδη κερδίσει για το πρώτο μέρος το 2022.
Στην Ενδυματολογία το «Wicked» είναι ακόμα πιο ξεκάθαρο φαβορί, ακριβώς λόγω της πρωτοτυπίας, της ποικιλίας και της πληθωρικότητας των κοστουμιών που σχεδίασε ο Πωλ Τέιζγουελ.
Και παρότι το «Wicked» έχει εξίσου εντυπωσιακό Μακιγιάζ και Κομμώσεις, το βραβείο θα πρέπει να πάει στους Πιέρ- Ολιβιέ Περσάν, Στεφανί Γκιγιόν και Μαριλίν Σκαρσέλι για το
«The Substance» και τον αδίστακτα φρικαλέο τρόπο που εξωτερικεύει το μίσος της Ελίζαμπεθ για τον εαυτό της.Η απόκοσμη σύνθεση του Ντάνιελ Μπλούμπεργκ στον «Brutalist» αξίζει το αγαλματίδιο Μουσικής περισσότερο από τις πιο συμβατικές συνυποψήφιές της, το «El Mal» των Κλεμάν Ντικόλ, Καμίλ και Ζακ Οντιάρ από την «Emilia Pérez» είναι το πιο χαρακτηριστικό Τραγούδι της αντίστοιχης πεντάδας, ενώ στον Ήχο δεν υπάρχει κανένας λόγος για το «Dune» να μην
επαναλάβει τη νίκη του 2022.
Όπως και στα Οπτικά Εφέ, όπου το «Dune» έχει μόνο σοβαρό αντίπαλο το «Wicked», από τα οποία όποιο και να νικήσει θα είμαι χαρούμενος.
Καλύτερο Ντοκιμαντέρ θα ψήφιζα το «Καμιά άλλη γη» («No Other Land») των Μπάσελ Άντρα, Χαμντάν Μπαλάλ και Γιουβάλ Έιμπραχαμ, επειδή η υποστήριξη στην Παλαιστίνη με κάθε δυνατό μέσο είναι πιο επιτακτική από ποτέ.
Για Καλύτερη Διεθνή Ταινία θα προτιμούσα είτε το «Είμαι ακόμη εδώ» («Ainda Estou Aqui»), είτε τον «Σπόρο της ιερής συκιάς» («Dane-ye anjir-e ma’abed»), δύο αιχμηρές
καταγγελίες του αυταρχισμού στο παρελθόν και το παρόν αντίστοιχα.
Για Καλύτερο Animation Μεγάλου Μήκους προτιμώ το «Flow» του Γκιντς Ζιλμπαλόντις για το πόσο απλά, αφαιρετικά και παρόλαυτά μεστά μεταδίδει το πάντα επίκαιρο κι οικουμενικό του μήνυμα.
Για τις τρεις κατηγορίες Μικρού Μήκους: Ζωντανής Δράσης, Ντοκιμαντέρ και Animation δεν έχω γνώμη, καθώς δεν έχω καταφέρει να δω τις υποψήφιες ταινίες. Το μόνο που έχω δει, είναι προσβάσιμο στο Netflix και προτείνω ανεπιφύλακτα είναι το «Μοναδικό κορίτσι στην ορχήστρα» («The Only Girl in the Orchestra») της Μόλι Ο Μπράιεν, το οποίο διαγωνίζεται επάξια στην κατηγορία του Ντοκιμαντέρ Μικρού Μήκους.