Πρωτοχρονιά: Μέρα χωρίς δανεικά, κακά λόγια και σκούπες!

Ημέρα γιορτής που ξεκινά με έθιμα που συνδέονται με την τύχη και την αφθονία είναι η πρώτη μέρα του χρόνου.

Έτσι η έναρξη του χρόνου ξεκινά με το έθιμο της «καλής χέρας», ένα έθιμο που κάποιοι διατηρούν ακόμα και σήμερα. Το έθιμο είναι  γνωστό σ’ όλη την Κρήτη από όπου παππούδες, γιαγιάδες, θείοι και στενοί συγγενείς έδιναν στα παιδιά κάποιο χρηματικό ποσό για να αγοράσουν ότι θέλουν.

Κάποια άλλα έθιμα- παρατηρήματα,  που τηρούνται, με μερικά από αυτά μόνο στην Κρήτη, είναι τα παρακάτω:

Ποδαρικό: Έθιμο πανελλήνιο , με ιδιαίτερη σημασία στις αγροτικές κοινωνίες της Κρήτης. Αυτός που πρώτος θα έμπαινε στο σπίτι θα έπρεπε να είναι γουρλής και χερικάρης για να φέρει τύχη στο σπίτι και να μπει με το δεξί.

Ποδαρικό γινόταν παλιά και ως εξής: Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς έβγαζαν ένα εικόνισμα έξω από το σπίτι και όταν έμπαινε ο καινούργιος χρόνος το έβαζαν μέσα , καθώς και ένα ποτήρι νερό που το έχυναν παντού στο σπίτι τους « για να τρέχουν έτσι τα καλά» όλο το χρόνο. Το ρόδι επίσης που περιλαμβάνει το ποδαρικό με επίσης συνοδεύει την αφθονία.

Σκυλοκρομμύδες: Ένα άλλο έθιμο που ήταν παλαιότερα γνωστό, όχι όμως σ’ όλες τις περιοχές της Κρήτης είναι ο βολβός της Πρωτοχρονιάς. Κρεμούσαν τις λεγόμενες αθανατοκρομμύδες ή σκιλλοκρομμύδες πάνω από την πόρτα των σπιτιών τους .Είναι το σύμβολο πολλών αγαθών Έτσι προσδοκούν να γεμίσει το σπίτι τους αγαθά.

Ημέρα καθισιού: Την μέρα της Πρωτοχρονιάς είναι μέρα καθισιού και ξενοιασιάς στην Κρήτη. Έτσι οι άνθρωποι δεν κάνουν δουλειές στο σπίτι, εκτός φυσικά τις απολύτως απαραίτητες όπως είναι το φαγητό. Κυρίως όμως δεν σκουπίζουν για να μην διώξουν τα καλά από τα σπίτια τους.

Δεν λέμε κακά λόγια: Η μέρα της Πρωτοχρονιάς είναι μέρα χαράς, γαλήνης και συναδέλφωσης με τους διπλανούς μας. Έτσι δεν λέμε κακά λόγια, για να μην αποκτούμε και κακές συνήθειες για τον υπόλοιπο χρόνο!

Δεν δανείζουμε: Επειδή οι παλιοί θεωρούσαν πως ότι κάνεις την πρώτη μέρα του χρόνου το κάνεις όλο το  χρόνου, την Πρωτοχρονιά δεν δανείζουμε γενικώς. Για κάποιο λόγο που δεν γνωρίζουμε απαγορεύεται κυρίως να δανείσεις αλάτι!