Επισκέψιμα για καταδύσεις αναψυχής είναι πλέον 11, χαρακτηρισμένα ως μνημεία, ναυάγια, έπειτα από την ολοκλήρωση της τεκμηρίωσής τους από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων.
Όπως ενημερώνει το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, με ανακοίνωσή του, στα ναυάγια επιτρέπεται η κατάδυση, αποκλειστικά και μόνο εξωτερικά και περιμετρικά αυτών και απαγορεύεται ρητώς η κατάδυση με διείσδυση στο εσωτερικό τους.
Η διείσδυση στο εσωτερικό του ναυαγίου δύναται να επιτραπεί αποκλειστικά και μόνο για ερευνητικούς σκοπούς, κατόπιν σχετικής απόφασης των υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού́ και Αθλητισμού.
Πρόκειται για τα εξής ναυάγια:
Υπερωκεάνιο Βρετανικός (HMHS Britannic), Κέα
Υπερωκεάνιο S/S Burdigala, Κέα
Τροχοφόρο ατμόπλοιο ΠΑΤΡΙΣ, Κέα
Φορτηγό ατμόπλοιο ΑΡΤΕΜΙΣ ΠΙΤΑ, Μήλος
Φορτηγό ατμόπλοιο ΣΙΦΝΟΣ, Μήλος
Ατμόπλοιο MINNEWASKA, Μαράθι Κρή́της
Ναυάγιο ΜΥΤΙΛΗΝΗ, Όρμος Κύψας Κασσά́νδρας Χαλκιδικής
Ναυάγιο στο Καλαμίτσι Χαλκιδικής
Τσιμεντόπλοιο, SS CRETELAND, Αγ. Γεώ́ργιος Ευβοίας
Τσιμεντόπλοιο PIONEER I, Λιχάδες Εύβοίας
Ατμόπλοιο VOLOS ύφαλος Λευτέρης, μεταξύ Πηλίου και Σκιάθου
Σύμφωνα με τους όρους της Κοινής Υπουργικής οι ενδιαφερόμενοι οφείλουν να γνωστοποιούν στην Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και, ειδικότερα, στην ηλεκτρονική διεύθυνση: [email protected] τα προβλεπόμενα στοιχεία, τουλάχιστον μία ημέρα πριν την διενέργεια της κατάδυσης.
Σημειώνεται -συνεχίζει η ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ-, ότι στους καταδυόμενους απαγορεύεται οιαδήποτε πράξη ή παράλειψη που έχει ως αποτέλεσμα την επέμβαση, άρα και επαφή, τη φθορά ή την αλλοίωση των ναυαγίων, καθώς και η συλλογή, αποκομιδή ή και απλή μετακίνηση οιωνδήποτε κινητών πραγμάτων που ευρίσκονται σε αυτά ή στον πυθμένα ή το βυθό γύρω από αυτά.
Απαγορεύεται επίσης η διενέργεια έρευνας με σκοπό την αποκάλυψη κινητών αντικειμένων τόσο στο χώρο του ναυαγίου, όσο και στην ευρύτερη περιοχή του και τα οποία πιθανώς συνδέονται με αυτό.
Το “καταραμένο” πλοίο στον βυθό της Σούδας
Κρυμμένο στον βυθό του κόλπου της Σούδας, το ναυάγιο του κρουαζιερόπλοιου και μετέπειτα πολεμικού πλοίου Minnewaska III, κείτεται εδώ επί 106 χρόνια, σε βάθος 23 μέτρων. Ο μύθος θέλει το πλοίο να είναι «καταραμένο» καθώς πρόκειται για το τρίτο κατά σειρά Minnewaska που ναυάγησε.
Το Minnewaska III ήταν βρετανικό κρουαζιερόπλοιο που ολοκληρώθηκε στις 24 Απριλίου του 1909 ενώ το πρώτο ταξίδι του έγινε την Πρωτομαγιά του 1909 δηλαδή επτά μέρες μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής του.
Τον Φεβρουάριο του 1915 το πλοίο επιτάχτηκε από το Βρετανικό Ναυτικό και οπλισμένο με ένα δυνατό πολυβόλο στην πρύμνη του πραγματοποίησε 5 ταξίδια μεταφέροντας στρατεύματα και πυροβολικό στα Δαρδανέλια.
Στο τελευταίο του ταξίδι στις 29 Νοεμβρίου 1916 ξεκινώντας από τον κόλπο της Σούδας, όπου είχε δέσει για διάφορες εργασίες και ανεφοδιασμό και προορισμό τη Θεσσαλονίκη, έπεσε σε ένα πλωτό ορυχείο στη βορειοδυτική έξοδο από τον κόλπο της Σούδας. Από τη σύγκρουση δημιουργήθηκε μια τεράστια ρωγμή στο κάτω μέρος και το πλοίο ξεκίνησε να βουλιάζει.
Ψύχραιμος ο Καπετάνιος Τόμας Γκέιτς, έδωσε εντολή στο μηχανοστάσιο να βάλει φουλ στις μηχανές ατμού και κάνοντας επιτυχείς ελιγμούς, κατάφερε και προσάραξε το πλοίο στο σημείο όπου αναπαύεται ακόμη.
Εκείνη τη μέρα επέβαιναν 1.800 άνθρωποι, οι 1.600 στρατιώτες και οι υπόλοιποι προσωπικό, από τους οποίους, σύμφωνα με μαρτυρίες, εικάζεται ότι πνίγηκαν 3-4.
Η εκκένωση του πλοίου διήρκεσε μόνον 2 ώρες και οι άνδρες διασώθηκαν χωρίς άλλες απώλειες.