Περίπου 40 σημαντικά ευρήματα από την ανασκαφή που έφερε στο φως το θρησκευτικό κέντρο της Κνωσού φιλοξενούνται από χθες στη μεγάλη έκθεση «Κρήτη. Αναδυόμενες πόλεις: Άπτερα – Ελεύθερνα – Κνωσός. Τρεις αρχαίες πόλεις ζωντανεύουν» που εγκαινιάστηκε στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
Ανάμεσά τους το περίφημο σκήπτρο φτιαγμένο εξ ολοκλήρου από ελεφαντόδοντο. Όπως έχει γράψει η “Π”, έχει σχήμα στρογγυλό με τετράπλευρη διατομή και κάθε πλευρά φέρει επιγραφές από την αδιάβαστη έως σήμερα Γραμμική Α’.
Το σκήπτρο βρέθηκε πρόσφατα κατά την ανασκαφή που πραγματοποίησε η επίτιμη διευθύντρια Αρχαιοτήτων της Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου, δρ. Αθανασία Κάντα, σ’ ένα από τα αλλεπάλληλα στρώματα του θρησκευτικού κέντρου.
Πρόκειται για ένα θρησκευτικό σύμβολο και η μεγάλη του αξία έγκειται στο ότι δεν έχει ξαναβρεθεί τόσο μεγάλη επιγραφή της Γραμμικής Α’ και μάλιστα σε τόσο πολυτελές αντικείμενο. Ακόμα εκτίθεται η περίφημη κεφαλή του Δία, αλλά και το μοναδικό ειδώλιο του Θεού Σεράπιδος, ο οποίος εικονίζεται ως ο θεός Όσιρις.
Το θρησκευτικό κέντρο που βρέθηκε σε απόσταση μικρότερη των 300 μέτρων Ν.Δ. του μεγάλου ανακτόρου ανασκάφτηκε από την αρχαιολόγο δρ. Αθανασία Κάντα.
Ο χώρος που ταυτίστηκε με το θρησκευτικό κέντρο της Κνωσού έχει στοιχεία συνεχούς λατρευτικής χρήσης. Η αρχή της χρήσης του χώρου στο σημείο αυτό σηματοδοτείται από αποθέτη που ανήκε σε οικοδόμημα της Παλαιοανακτορικής Περιόδου, μέσα από τον οποίο προέρχονται και δύο χαρακτηριστικά τροπιδωτά κύπελλα, τα οποία επίσης εκτίθενται στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
Η έκθεση
Πρόκειται, ουσιαστικά, για μία πολυέκθεση καθώς – εκτός από τα περίπου 500 μοναδικά αρχαιολογικά αντικείμενα, πολλά από τα οποία βγαίνουν από το νησί ή παρουσιάζονται στο κοινό για πρώτη φορά – πλαισιώνεται με άφθονο οπτικό και ηχητικό υλικό, οθόνες, χάρτες, αλλά και χρήση των μέσων της νέας τεχνολογίας. Η διάρκειά της θα είναι έως τις 30 Απριλίου 2019, ενώ λίγο αργότερα, τον Ιούνιο του 2019, θα εγκαινιαστεί άλλη μία εξίσου γοητευτική μουσειακή εμπειρία, με τίτλο «Πικάσο και Αρχαιότητα: Γραμμή και πηλός».
Η έκθεση περιλαμβάνει 500 περίπου αρχαιότητες από παλαιές και νέες ανασκαφές, ευρήματα κάθε είδους που χρονολογούνται από τα Νεολιθικά (7η-6η χιλιετία π.Χ.) έως και τα Βυζαντινά χρόνια (8ος αιώνας μ.Χ.) και βγαίνουν, τα περισσότερα, για πρώτη φορά στο φως. Αγάλματα, ανάγλυφα, ειδώλια, επιγραφές, αγγεία, όπλα, εργαλεία, κοσμήματα, νομίσματα και άλλα έργα από διαφορετικά υλικά: λίθο, μάρμαρο, ασβεστόλιθο, πηλό, μέταλλο (χαλκό, σίδηρο, άργυρο, χρυσό), φαγεντιανή, γυαλί, ελεφαντόδοτο, ημιπολύτιμους λίθους.
«Ο επισκέπτης αντιλαμβάνεται τον συνολικό πολιτισμό της Κρήτης: μινωικό, ελληνικό και πρωτοβυζαντινό» δήλωσε, μεταξύ άλλων, στον χαιρετισμό της η πρόεδρος του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, Σάντρα Μαρινοπούλου, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που διοργανώθηκε στο Μουσείο.
«Τρεις από τις αρχαίες πόλεις της Κρήτης αναδύονται και αναδεικνύονται με τη μεγαλοπρέπεια και ηθική διάσταση της αναδυομένης Αφροδίτης, κυρίως μέσα από νεότερα, σπουδαία και εντυπωσιακά ευρήματα» ανέφερε η Γ.Γ. του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, η οποία πληροφόρησε, επίσης, για την «αξιοσημείωτη προσπάθεια σχετικά με την ένταξη της Σπιναλόγκας στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και το στοίχημα για την ένταξη των μινωικών ανακτορικών κέντρων, με προτεραιότητα σε Κνωσό, Φαιστό, Μάλλια, Ζάκρο, Ζώμινθο και Κυδωνία, ώστε επιτέλους να εγγραφεί ο μινωικός πολιτισμός στον παγκόσμιο κατάλογο του Οργανισμού».
«Αν η μοίρα ενός ατόμου ορίζεται εν μέρει ή εν όλω από το DNA του, η μοίρα ενός τόπου ορίζεται από το γεωγραφικό μήκος και πλάτος του. Έτσι, η Κρήτη δεν είναι τίποτα άλλο από το σημείο όπου τέμνεται ο βορράς, από τα Βαλκάνια, ως τον νότο, την Αφρική, και από την Ανατολή ως τη Δύση. Επομένως, λοιπόν, δεν μπορούσε να είναι αλλιώς από το να είναι η νήσος που ήθελαν όλοι να κατοικήσουν» σημείωσε, μεταξύ άλλων, ο καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης, διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, ανασκαφέας του Τμήματος της αρχαίας Ελεύθερνας και δημιουργός του Μουσείου του αρχαιολογικού χώρου της.
Η έκθεση, η οποία υλοποιείται με την υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης, πραγματοποιείται με τη συνεργασία του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου, του Αρχαιολογικού Μουσείου Ρεθύμνου, του Πανεπιστημίου Κρήτης-Κέντρο Μελέτης Μουσείου αρχαίας Ελεύθερνας, της Βρετανικής Σχολής Αθηνών-Στρωματογραφικό Μουσείο Κνωσού, του FABA – Fundación Almine y Bernard Ruiz-Picasso para el Arte (για την κεφαλή του ταύρου, δημιουργία του Πικάσο) και με τη σύμπραξη ιδρυμάτων που δανείζουν αναγεννησιακούς χάρτες και βιβλία, όπως η Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών-Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, το Ίδρυμα Σύλβιας Ιωάννου και το Μουσείο Μπενάκη.
ΠΟΙΟΙ ΠΑΡΕΣΤΗΣΑΝ ΑΠΟ ΤΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟ
“Εντάσσεται σε έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό”
Ο κ. Σταμπολίδης ευχαρίστησε όλους όσοι συνέβαλαν στην υλοποίηση της έκθεσης, από τις προϊστάμενες των Εφορειών Αρχαιοτήτων στην Κρήτη, τους αρχαιολόγους που ερευνούν τις τρεις πόλεις, τους συνεργάτες του στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, αλλά και ανθρώπους της πολιτικής, όπως ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης και ο εντεταλμένος σύμβουλος Ανάπτυξης της Περιφέρειας Κρήτης Δημήτρης Μιχελογιάννης.
«Όταν υπάρχει η καλή συνεργασία και συνέργεια, μπορούμε να πετυχαίνουμε τον στόχο για την ανάδειξη του πολιτιστικού αποθέματος του νησιού μας» επισήμανε, μεταξύ άλλων, στον χαιρετισμό του ο κ. Αρναουτάκης, σημειώνοντας πως η περιοδική έκθεση στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα εντάσσεται πλήρως σε ένα συνολικό ολοκληρωμένο σχεδιασμό που σχετίζεται με το ιστορικό, πολιτιστικό απόθεμα του νησιού και την ανάδειξή του.
Στην παρουσίαση συμμετείχαν οι: δρ. Ελένη Παπαδοπούλου, προϊσταμένη ΕΦΑ Χανίων, δρ. Βάσω Συθιακάκη, προϊσταμένη ΕΦΑ Ηρακλείου, Αναστασία Τζιγκουνάκη, προϊσταμένη ΕΦΑ Ρεθύμνου, δρ. Αθανασία Κάντα, επίτιμη διευθύντρια Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων Ηρακλείου, John Bennet, διευθυντής της Βρετανικής Σχολής Αθηνών και δρ. Κων. Χρηστάκης, επιμελητής του Στρωματογραφικού Μουσείου Κνωσού.