Προς τιμήν του σημαντικού έργου του αείμνηστου Κρητικού καθηγητή Γιάννη Σειραδάκη στην αστρονομία και στην αρχαιολογία, δημιουργήθηκε το μάθημα “Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων” στο Mathesis των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης.
Το Κέντρο Ανοικτών Διαδικτυακών Μαθημάτων Mathesis, ιδρύθηκε το 2015 —με πρωτοβουλία και κύρια ευθύνη του Στέφανου Τραχανά— ως ένα ιδιαίτερο τμήμα των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης (ΠΕΚ) με αποκλειστικό σκοπό τη δημιουργία και δωρεάν προσφορά στους φοιτητές, τους επαγγελματίες επιστήμονες και το ευρύτερο κοινό, διαδικτυακών μαθημάτων στο επίπεδο των καλύτερων διεθνών προτύπων.
Η δημιουργία του παρόντος μαθήματος που θα ξεκινήσει την Δευτέρα 19 Απριλίου στηρίχθηκε σε δωρεά της Επιτροπής Κληροδοτήματος της Παγκρητικής Ενώσεως Αμερικής.
Τα μαθήματα του Mathesis προσφέρονται δωρεάν και έτσι θα συνεχίσουν. Στο συγκεκριμένο μάθημα εκτός από την παρακολούθηση και η έκδοση βεβαίωσης επιτυχούς παρακολούθησης χορηγείται —σε όσους την επιθυμούν και τη δικαιούνται βάσει της επίδοσής τους— απολύτως δωρεάν από το Mathesis, στη μνήμη του διδάσκοντα του μαθήματος Γιάννη Σειραδάκη.
Περισσότερο από 2.000 χρόνια μετά από την κατασκευή του, ο μηχανισμός που σήμερα θεωρείται ο αρχαιότερος γνωστός αστρονομικός υπολογιστής έχει αποκαλύψει πολλά από τα μυστικά του. Κατά τον καθηγητή Γιάννη Σειραδάκη «ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων αποτελεί για την τεχνολογία ότι η Ακρόπολη για την αρχιτεκτονική». Ακόμα όμως υπάρχουν αναπάντητα ερωτήματα που εξακολουθούν να μας εξάπτουν την περιέργεια και την φαντασία. Στο μάθημα αυτό, μεταξύ άλλων θα εξερευνηθεί ο τρόπος λειτουργίας του Μηχανισμού και τα τεχνολογικά θαύματα που κρύβει, θα γίνει συζήτηση για τους εκπληκτικούς αστρονομικούς υπολογισμούς που πραγματοποιούσε ενώ οι συμμετέχοντες θα προσπαθήσουν να τον αναπαραστήσουν μέσα από πιστά αντίγραφα και να διαβάσουν το «εγχειρίδιο χρήσης» του. “Κυρίως όμως, επισημαίνεται- θα κάνουμε ένα νοητό ταξίδι από την αρχαία ελληνική τεχνολογία του 2ου αιώνα π.Χ. στις σημερινές επιστημονικές μελέτες, από τις αρχαιολογικές έρευνες των αρχών του περασμένου αιώνα στις πιο πρόσφατες ενάλιες ανασκαφές και από το μικρό νησί των Αντικυθήρων στα ουράνια φαινόμενα που μελετούσαν οι πρόγονοί μας.”
Ο Γιάννης Σειραδάκης
Ο Γιάννης Σειραδάκης (1948-2020) γεννήθηκε στα Χανιά. Τις εγκύκλιες καθώς και τις πανεπιστημιακές σπουδές του (πτυχίο Φυσικής) τις τελείωσε στην Αθήνα. Οι μεταπτυχιακές σπουδές του (MSc. και PhD) στην Αστρονομία, έγιναν στo Πανεπιστήμιο του Manchester, Μ. Βρετανία. Εργάστηκε ερευνητικά στο Max-Planck-Institüt für Radioastronomie (Βόννη), στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου και στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο San Diego. Το 1985 εκλέχθηκε Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) και το 1995 εξελίχθη στη θέση του Καθηγητή, θέση που κατείχε μέχρι τη συνταξιοδότησή του, στις 31 Αυγούστου 2015. Το Δεκέμβριο 2015, με απόφαση της Συγκλήτου, του απενεμήθη ο τίτλος του Ομότιμου Καθηγητή του ΑΠΘ. Τα ερευνητικά ενδιαφέροντά του περιλάμβαναν μελέτες σχετικές με Αστέρες Νετρονίων, Ουδέτερο Υδρογόνο σε γαλαξίες, το Κέντρο του Γαλαξία μας, Μεταβλητούς Αστέρες, Ήλιο, Σελήνη και Αρχαιοαστρονομία.
Δημοσίευσε μόνος του ή σε συνεργασία τρία διδακτικά βιβλία, άλλα βιβλία σχετικά με την αστρονομία, άρθρα σε Συνέδρια και συνολικά πάνω από 100 πρωτότυπες ερευνητικές (κυρίως) και άλλες εργασίες σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά ή τόμους. Επίβλεψε Διδακτορικές Διατριβές, οργάνωσε ή συμμετείχε σε πολλά διεθνή συνέδρια και εκπροσώπησε τη χώρα μας σε διεθνή ψηφίσματα και μεγάλα ευρωπαϊκά δίκτυα (OPTICON, ILIAS, CRAF, κ.α.).
Συμμετείχε ως μέλος ή Πρόεδρος σε πολλές εθνικές ή διεθνείς επιτροπές ή ερευνητικά προγράμματα και διετέλεσε Γραμματεύς ή Πρόεδρος στην Εθνική Αστρονομική Επιτροπή και στην Ελληνική Αστρονομική Εταιρεία. Το 2011 εξελέγη Διευθυντής του Εργαστηρίου Αστρονομίας του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ, θέση στην οποία υπηρέτησε μέχρι τη συνταξιοδότησή του. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της ομάδας Pulsar Science in Europe (PULSE), η οποία το 2005 τιμήθηκε με το υψηλότερο βραβείο Descartes της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο Ι. Σειραδάκης υπήρξε μέλος της διεθνούς ερευνητικής ομάδας η οποία πρωτοστάτησε στην πρόσφατη διερεύνηση και αναθέρμανση του ενδιαφέροντος για το Μηχανισμό των Αντικυθήρων. Θεωρείται ως ένας εκ των πλέον ειδικών για το Μηχανισμό, τόσο στην Ελλάδα, όσο και διεθνώς και έδωσε περισσότερες από 200 επιστημονικές ή εκλαϊκευτικές διαλέξεις στη χώρα μας και στο εξωτερικό με θέμα το Μηχανισμό των Αντικυθήρων.
Eπιμέλεια Μαθήματος
Σχεδιασμός Εξεταστικού Υλικού
Φιόρη-Αναστασία Μεταλληνού
Εθελόντριες βοηθοί μαθήματος
Φώτω Καλογεροπούλου (fkalogeropoulou), Εργοθεραπεύτρια.
Μαρία Μπενέτου (Rico).
Σοφία Ριζοπούλου (sOFIArIZOPOULOU), Αρχιτέκτονας Μηχανικός Ε.Μ.Π.
Συντελεστές
Βιντεοσκόπηση: Νίκος Γκικόπουλος
Μοντάζ: Έλενα Κολλάτου
Προγραμματισμός Ασκήσεων: Ειρήνη Μαγειροπούλου.
Τα άλλα μαθήματα που ξεκινούν
Οι εγγραφές για τον καινούριο κύκλο μαθημάτων ξεκίνησαν στο https://mathesis.cup.gr, με δύο νέα και τέσσερις επαναλήψεις από τις ενότητες της Φιλοσοφίας, του Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού, της Ιστορίας, της Φυσικής και των Μαθηματικών. Συγκεκριμένα, τα νέα μαθήματα είναι:
Το κακό: Μαθήματα Ηθικής Φιλοσοφίας (Νέο), Π. Κόντος, Πανεπιστήμιο Πατρών
Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων (Νέο), Γ. Σειραδάκης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, επιμέλεια Φ. Μεταλληνού, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και τα μαθήματα σε επανάληψη:
Παγκόσμια Ιστορία 1: Ο άνθρωπος απέναντι στη Φύση (Ε), Μ. Ευθυμίου, Πανεπιστήμιο Αθηνών
Επιστήμη για όλους. Σειρά πειραμάτων για παιδιά με απλά υλικά (Ε), T. Νάντσου, Πανεπιστήμιο Αθηνών – Σχολή Χιλλ
Κλασική Μηχανική (Ε), K. Τάσσης, Πανεπιστήμιο Κρήτης
Διαφορικές Εξισώσεις 1: Στοιχειώδεις μέθοδοι λύσης – Εφαρμογές (Ε), Σ. Τραχανάς ΙΤΕ-Πανεπιστήμιο Κρήτης
Τα μαθήματα ξεκινούν τη Δευτέρα 19 Απριλίου 2021, ενώ μπορείτε ήδη να δείτε την πρώτη εβδομάδα τους στη σελίδα:
https://mathesis.cup.gr/?fbclid=IwAR0tTpVh0DMYEWx2mnWDgGroq4NS8Qbv2SWeDoTkG2QgQdOYyoRQqtD3KMU.
Η παρακολούθηση των μαθημάτων είναι δωρεάν.
Η έκδοση βεβαίωσης επιτυχούς παρακολούθησης, για όσους την επιθυμούν, κοστίζει 20€ (άνεργοι δωρεάν). Πληροφορίες: [email protected] / Τηλ: 2810-391048.