Μνήμες από την περίοδο της μετακατοχικής ζωής μαρτυρικών χωριών της Βιάννου κατέγραφε στο νέο του βιβλίο “Πικραμένη Βιάννος” τόμος Ε’ Μετακατοχικά, ο Ταχυδρόμος του Κάστρου, Δημήτρης Θεοδοσάκης, σε μια μάχη με τηνλησμονιά και με όδηγό το χρέος.
Κλείνοντας την τετραλογία με τα ιστορικά διηγηματα της Κατοχής και του Ολοκαυτώματος, ο συγγραφέας καταγράφει χωρίς να φείδεται χρόνου και κόπου την ζωή των ανθρώπων, τον εμφύλιο, την ξενιτιά που ακολούθησε και την ύπαιθρο που ερήμωνε από χρόνο σε χρόνο.
“Για να τελειώσω το έργο-αναφέρει-οπλίστικα με πολύ δύναμη. Από το Ηράκλειο που μένω αψηφώντας κόπους και έξοδα έκαμα ατελείωτα δρομολόγια στη μαρτυρική επαρχία μου, τη Βιάννο.
Γύρισα από σπίτι σε σπίτι να παίρνω συνεντεύξεις αλλά και να διασταυρώνω πληροφορίες”.
Με πλούσιο φωτογραφικό υλικό το βιβλίο συγκινεί αλλά και προβληματίζει αφού αναφέρεται σε μερικές από τις πιο σκοτεινές σελίδες της σύγχρονης ιστορίας μας, τον εμφύλιο, όπως τον έζησαν οι απλοί άνθρωποι εκείνης της εποχής.
“ Κατέγραψα -αναφέρει- μνήμες για να μην χαθούν. Όταν οι Γερμανοί καταχτητές χάσανε τον πόλεμο, τα στρατεύματα της Κατοχής αποσύρθηκαν. Οι καμπάνες της Νίκης χτυπήσανε και ενώ θα έπρεπε όλοι μαζί να σύρομε τον χορό της Λευτεριάς, βρεθήκαμε διχασμένοι. Οι σύμμαχοι μάς έσπειραν τον εμφύλιο κι όταν τελείωσε, η πατρίδα μας ήταν κατεστραμμένη οικονομικά, αλλά και θρηνούσε χιλιάδες ανθρώπους. Μια πνευματική ελίτ που θα μπορούσε να σπρώξει το κάρο μπροστά είχε εκτοπιστεί στα ξερονήσια εξαιτίας της ιδεολογίας της.
Επίσης, το εργατικό δυναμικό κατατρεγμένο από την φτώχια και την ανταγιάντιστη ανεργία δεν μπορούσε πια να σταματήσει στο ύψος του. Πήρε τον δρόμο της ξενιτιάς ως οικονομικοί μετανάστες για την Γερμανία κι αλλού. Τα χωριά σιγά σιγά άρχιζαν να ρημάζουν, τα παιδιά μεγαλώνανε χωρίς τους πατεράδες. Με δάκρυα οι μάνες και γυναίκες αποχαιρετούσαν τους γιους και τους άντρες. Πικραμένες περιμένανε τον ταχυδρόμο να φέρει ένα γράμμα για να μάθουν τα νέα αλλά και μια επιταγή για να πορέψουν τις φτωχικές τους φαμίλιες. Οι συνέπειες της μετανάστευσης ήταν τραγικές. Η ύπαιθρος χώρα άρχισε να αργοπεθαίνει, η γης εχέρσεψε, και η πατρίδα έχασε τους στερνούς ακρίτες της. Αυτή την πικρή μετακατοχική Ελλάδα ψυχογραφώ στο ανά χείρας βιβλίο «Πικραμένη Βιάννος». Καταγράφοντας την προφορική ιστορία του τόπου μου παραθέτω αδημοσίευτο φωτογραφικό υλικό εκείνης της εποχής”.
Βασικός σκοπός του συγγραφέα είναι να αποτυπωθεί η αλήθεια μέσα από ιστορίες και διηγήσεις.
“Η πρώτη ιστορία, είναι επισημαίνει ο Δημήτρης Καραγιώργος συνταξιούχος Πανεπιστημιακός δάσκαλος για τον θείο του συγγραφέα, τον Δημήτρη, ο οποίος χάθηκε μέσω του Εμφυλίου Πολέμου. Επιπλέον, εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι ιστορίες των ανθρώπων που μετανάστευσαν στην δυτική Ευρώπη για μια καλύτερη τύχη,αφήνοντας πίσω την πατρίδα και τους αγαπημένους τους. Το συνολικό έργο ολοκληρώνεται με μια μαγική Πρωτομαγιά στο «μετόχι του γιαλού» στο Καστρί Χόνδρου Βιάννου, με την συμμετοχή του αφηγητού και της λατρεμένης του συμβίας.
Ο συγγραφέας, με την χαρακτηριστική του ντοπιολαλιά, διανθισμένη με μια δύσκολη απλότητα, μάς ταξιδεύει σε μια εποχή γεμάτη νοσταλγία και χαρμολύπη, διαχέοντας μια γλυκειά νότα αισιοδοξίας ως αντίδωρο στον αναγνώστη. Ο λόγος του εστιάζει στην μνήμη, εμφορείται από μια συμπονετική διάθεση και διακρίνεται από το στοιχείο της συναντίληψης προς τον συνάνθρωπο. Η ενσυναίσθηση και η αλληλοπεριχώρηση είναι τα κυρίαρχα μοτίβα στον λόγο του κ. Θεοδοσάκη. Αγκαλιάζει στοργικά τους ήρωές του, συμπάσχει μαζί τους στις πολυκύμαντες περιπέτειες του βίου τους και, τέλος, ταυτίζεται με αυτούς με αριστοτεχνικό τρόπο. Αναφορικά με τα κείμενα που αφορούν στην περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου, αποφεύγει συστηματικά την αναζωπύρωση του πολιτικού μίσους, θέλοντας να υπογραμμίσει την σημασία της κοινωνικής γαλήνης και της πολιτικής ομαλότητας.
Επομένως, ο συγγραφέας καταδεικνύει, εν πολλοίς, τις ανεξάντλητες αντοχές και το μεγαλείο ψυχής του Κρητικού λαού, ο οποίος πάλεψε, πόνεσε, βασανίσθηκε, αλλά όρθωσε αποφασιστικά το ανάστημά του και ενίκησε θριαμβευτικά στον στίβο της ζωής.
Το εν λόγω βιβλίο του κ. Θεοδοσάκη είναι ένα χρονικό, το οποίο εξιστορεί τις ολέθριες συνέπειες του Εμφυλίου Πολέμου και της ξενιτιάς- ταυτοχρόνως αφήνει μια φωταυγή και ζωογόνο ακτίνα αισιοδοξίας να επιλάμψει στις δυσκολίες, διανοίγοντας έτσι τον δρόμο προς την ελπίδα. Έχοντας ως παράδειγμα το ηθικό ανάστημα εκείνων των ανθρώπων του τότε, μεταδίδει το ηχηρό μήνυμά του στο σήμερα: σε κάθε πάθος, σε κάθε συμφορά η καρτερία, ο αγώνας, και η κοινωνική αλληλεγγύη είναι αυτά που «ψηλώνουν» τον άνθρωπο, αυτά που τον οδηγούν στην μεγαλοπρέπεια που του αρμόζει. Τούτο είναι το θαυμάσιο στους ήρωες αυτού του βιβλίου: ότι δεν απελπίσθηκαν, δεν λύγισαν οριστικά, αλλά στάθηκαν στα πόδια τους παρά τα προβλήματα και τις συμφορές, αποδεικνύοντας περίτρανα την ανυπέρβλητη δύναμη ψυχής που διέθεταν”.