Έργα που “σιωπούσαν εκκωφαντικά” σε τυφλές αποθήκες, χωρίς τεκμηρίωση και χωρίς καταγραφή, περιφέρονταν με εσωτερικό δανεισμό από γραφείο σε γραφείο, ήταν η εικόνα που υπήρχε για σειρά δεκαετιών για τα έργα τέχνης που είχε στην κατοχή του ο Δήμος Ηρακλείου, χωρίς την σκέπη μιας Πινακοθήκης.
Αυτό τονίσθηκε μεταξύ άλλων σε ειδική εκδήλωση όπου παρουσιάστηκε ο απολογισμός έργου της Δημοτικής Πινακοθήκης, την οποία διοργάνωσε ο Δήμος Ηρακλείου δια της Αντιδημαρχίας Πολιτισμού στην αίθουσα εκδηλώσεων της Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης.
Την εκδήλωση άνοιξε η αντιδήμαρχος Πολιτισμού Αριστέα Πλεύρη, η οποία αφού ευχαρίστησε τον δήμαρχο Ηρακλείου Βασίλη Λαμπρινό και όλους όσοι συνεισέφεραν στο σημαντικό έργο που έχει συντελεσθεί τα τελευταία χρόνια στην Δημοτική Πινακοθήκη, τόνισε: «Για να τεθούν οι βάσεις ώστε να δημιουργηθεί μια πινακοθήκη, χρειάστηκε κόπος, υπομονή και μια επιστροφή σε χρόνο παρελθόντα. Επί σειρά δεκαετιών, χωρίς τεκμηρίωση, χωρίς καταγραφή, τα έργα τέχνης του Δήμου Ηρακλείου περιφερόταν με εσωτερικό δανεισμό από γραφείο σε γραφείο ή, ακόμα χειρότερα, “σιωπούσαν εκκωφαντικά” σε τυφλές αποθήκες.
Πιστέψαμε εξαρχής ότι μια πόλη κρίνεται από τις εστίες πολιτισμού που περιέχονται στον κοινωνικό ιστό. Βιβλιοθήκες, Πινακοθήκες, Μουσεία κ.ά. Στην πόλη μας υπάρχουν τα πάντα εκτός από μια Δημοτική Πινακοθήκη. Αυτή η διαπίστωση υπήρξε και η κινητήριος δύναμη που μας ώθησε να σηκώσουμε μανίκια και να πετύχουμε, όσα πετύχαμε μέχρι σήμερα».
Εκ μέρους του δημάρχου Ηρακλείου, η αντιδήμαρχος Παιδείας Στέλα Καλογεράκη – Αρχοντάκη απηύθυνε χαιρετισμό στον οποίο αναφέρθηκαν μεταξύ άλλων τα εξής: «Σε όλα τα χρόνια που είχαμε τη διακυβέρνηση του Δήμου, μέλημα μας υπήρξε η δημιουργία θεσμών, που αντέχουν στον χρόνο. Ανάμεσα στους στόχους που θέσαμε ήταν και η δημιουργία Δημοτικής Πινακοθήκης. Αντιληφθήκαμε το έλλειμμα νωρίς και θεωρήσαμε ότι το Ηράκλειο, μια πόλη με πλούσια συλλογή έργων και παράδοση στην εικαστική δημιουργία, όφειλε να έχει τη δική της πινακοθήκη.
Ήδη σήμερα έχουν γίνει σημαντικά βήματα προς την συγκεκριμένη κατεύθυνση και θέλω να ευχαριστήσω όλους εκείνους που δούλεψαν για την πραγματοποίηση αυτού του οράματος».
Ενέργειες και δράσεις
Στη συνέχεια, η υπεύθυνη της Δημοτικής Πινακοθήκης Μαριάννα Γιαλύτη ανέφερε συνοπτικά όσα έχουν γίνει σχετικά με την ανάπτυξη της Συλλογής των Έργων Τέχνης της Δημοτικής Πινακοθήκης Ηρακλείου ενώ μίλησε και για τις σημαντικές εκθέσεις που διοργανώθηκαν στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου. Πάνω στους δυο αυτές άξονες υλοποιήθηκαν οι εξής ενέργειες και δράσεις:
Περισυλλογή 301 έργων τέχνης που βρισκόταν διασκορπισμένα σε 30 υπηρεσίες.
Δημιουργία διαδικτυακής πινακοθήκης σε συνεργασία με το ΙΤΕ – www.heraklionartgallery.gr και www.heraklionartgallery.eu
Καταγραφή και καταλογράφηση των έργων τέχνης του Δήμου Ηρακλείου
Αρχειακή τεκμηρίωση των Έργων μέσω της αναζήτησης από τα αρχεία του Δημοτικού Συμβουλίου και των Δημαρχιακών Επιτροπών παρελθόντων ετών των τίτλων κτήσης τους από το 1946.
Απόδοση Barcode σε κάθε έργο της Συλλογής, με πληροφοριακό υλικό για το έργο.
Συσκευασίας των έργων τέχνης με ειδικό εξοπλισμό, έως την σταδιακή συντήρηση και αποκατάστασή τους.
Έκδοση τριών πολυτελών λευκωμάτων με έργα της Δημοτικής Πινακοθήκης.
Έκθεση στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου με τα έργα της συλλογής.
Πλούσια ψηφιακή παρουσία της Δημοτικής Πινακοθήκης, με σελίδες στα κοινωνικά δίκτυα, ψηφιακές εκδόσεις, ψηφιακές ξεναγήσεις, εικαστικά ντοκιμαντέρ στο Heraklion Arts and Culture κ.ά.
Ανάπτυξη Ψηφιακής Εφαρμογής (software) για τη μόνιμη ψηφιακή έκθεση της Συλλογής έργων Τέχνης.
Δωρεές Έργων Τέχνης: κατά την τελευταία πενταετία έγινε αποδεκτή η πρόταση δωρεάς για εκατόν εννέα (109) έργα τέχνης.
Κτηριακές εγκαταστάσεις – Νέο κτήριο: Οι ανάγκες που έρχεται να καλύψει το νέο κτίριο είναι η οργάνωση εργαστηρίου συντήρησης και μελέτης αποκατάστασης των έργων τέχνης, η συγκέντρωση έργων γλυπτικής, ζωγραφικής, χαρακτικής, εικόνων, επίπλων, μικροαντικειμένων και βιβλίων σπάνιων εκδόσεων είτε από αγορές, είτε από δωρεές και κληροδοτήματα, η συντήρηση και η ασφαλής διαφύλαξή τους, η συγκρότηση της συλλογής και η έκθεσή τους με επιστημονικό τρόπο ώστε να εξυπηρετείται η επιστημονική έρευνα και μελέτη του έργου διαφόρων καλλιτεχνών, η σύνταξη και δημοσίευση μελετών, εργασιών και καταλόγων, σχετικά με τα έργα και την ιστορία της τέχνης, η οργάνωση εκθέσεων, διαλέξεων, καλλιτεχνικών ανταλλαγών με μουσεία ή άλλους παρεμφερείς οργανισμούς, σπουδαστήρια ή ινστιτούτα του εσωτερικού και εξωτερικού, η ίδρυση Βιβλιοθήκης ιστορίας της τέχνης και ο εμπλουτισμός της με σχετικές εκδόσεις.
70 εικαστικές εκθέσεις / 24 εκθέσεις φωτογραφίας / 36 εκδηλώσεις / 39 συναυλίες και ρεσιτάλ / 100.000 επισκέπτες ανά έτος
Στην εκδήλωση μίλησαν ακόμη ο Ιάσων Τσέντας (διαχειριστής HORIZON ΙΚΕ, συντονιστής έργου, «Ψηφιοποίηση Αρχείων Τεκμηρίωσης της Συλλογής των έργων τέχνης του Δήμου Ηρακλείου» – μίλησε διαδικτυακά) ο Θοδωρής Κουτσογιάννης (δρ. Ιστορίας της Τέχνης, Έφορος της Συλλογής Έργων Τέχνης της Βουλής των Ελλήνων, διαχειριστής πολιτιστικού αποθέματος έργου, «Ψηφιοποίηση Αρχείων Τεκμηρίωσης της Συλλογής των έργων τέχνης του Δήμου Ηρακλείου»), ο Γιώργος Τζίφας (εκπρόσωπος NEUROPUBLIC S.A, συντονιστής έργου, «Ανάπτυξη software για τη μόνιμη ψηφιακή έκθεση της Συλλογής έργων Τέχνης»), ο Σωτήρης Φέλιος (Δικηγόρος – Συλλέκτης, Ιδρυτής Συλλογής Ιδρύματος «Η άλλη Αρκαδία», συνεργάτης εικαστικών εκθέσεων – μίλησε διαδικτυακά) και ο Μίνως Ορφανός, (Αρχιτέκτων d.p.l.g., διαχειριστής αρχείου Λ. Ορφανός & Ε.Μ. Ορφανού, δωρητής έργων τέχνης στη Συλλογή έργων της Δ.Π.Η).
Την φιλοξενία των καλεσμένων από την Αθήνα ανέλαβε ο όμιλος KARATARAKIS Hotels & Restaurants, τον οποίο ο Δήμος Ηρακλείου ευχαρίστησε.
Οι εκθέσεις και οι εκδηλώσεις στη γλώσσα… των αριθμών
Αναφορικά με τη Βασιλική του Αγίου Μάρκου, από το 2014 έως και το φθινόπωρο του 2023, έχουν πραγματοποιηθεί 70 εικαστικές εκθέσεις, 24 εκθέσεις φωτογραφίας, 36 εκδηλώσεις, παρουσιάσεις βιβλίων, συνέδρια και τελετές βραβεύσεων και 39 συναυλίες και ρεσιτάλ, με περισσότερους από 100.000 επισκέπτες ανά έτος.
Ανάμεσα σε αυτές και ορισμένες πολύ σημαντικές εκθέσεις με διοργάνωση ή συνδιοργάνωση του Δήμου Ηρακλείου όπως η έκθεση σύγχρονης εικαστικής τεχνολογίας, με ψηφιακές αναπαραγωγές έργων του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, οι δυο εκθέσεις του συλλέκτη Σωτήρη Φέλιου, η αναδρομική έκθεση για τον Δημήτρη Τζάνη κ.λπ.