Μια νέα πορεία για τη σειρά “Μαρτυρίες” εγκαινιάζει ο δέκατος τόμος που κυκλοφόρησε από την της Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών. Εως τώρα οι τόμοι εστίαζαν στην περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ενώ ο δέκατος τούτος τόμος στρέφεται προς μια πολύ προγενέστερη ιστορική περίοδο.
Το Ημερολόγιο του Γάλλου συνταγματάρχη Émile-Honoré Destelle φωτίζει μια ταραχώδη περίοδο της ιστορίας του νησιού, το πέρασμα από την οθωμανική κυριαρχία στην αυτονομία της Κρήτης, κάτω από την στενή επιτήρηση των ευρωπαϊκών δυνάμεων.
Η έκδοση έχει την αφετηρία της στην πρωτοβουλία του πολιτιστικού ακολούθου της Πρεσβείας της Γαλλίας και διευθυντή του Γαλλικού Ινστιτούτου στην Αθήνα κ. Mikaël Hautchamp να μεταφραστεί το βιβλίο και να δοθεί στο ελληνικό κοινό. Τόσο για τον παρόντα τόμο “Ημερολόγιο 1897” όσο και για τον επόμενο τόμο “Ημερολόγιο 1898” καθοριστική είναι η συμβολή της Περιφέρειας Κρήτης.
Ο Emile-Honore Destelle γεννήθηκε στην Ανγκτ της Νότιας Γαλλίας τον Ιανουάριο του 1856. Φοίτησε στη Στρατιωτική Σχολή του Σαιν – Συρ και ακολούθησε στρατιωτική καριέρα, υπηρετώντας κυρίως σε αποικίες της Γαλλίας – Νέα Καληδονία, Τονκίνο, Μαδαγασκάρη κ.ά.
Στις 24 Μαρτίου του 1897 έφτασε στην Κρήτη ως ταγματάρχης, υπηρέτησε διαδοχικά στη Σητεία, στην Ιεράπετρα και το καλοκαίρι του 1899 στα Χανιά. Αφού απουσίασε για δύο περίπου χρόνια λόγω προβλημάτων υγείας, επέστρεψε στα Χανιά στις 22 Ιουνίου του 1901 ως ανώτατος διοικητής των Διεθνών Στρατευμάτων στην Κρήτη.
Στη θέση αυτή παρέμεινε ως τον Ιούνιο του 1904 οπότε επαναπατρίστηκε και στη συνέχεια συνταξιοδοτήθηκε. Συμμετείχε στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τιμήθηκε με τον τίτλο του ταξιάρχη της Λεγεώνας της Τιμής και πέθανε στη Λα Βαλέτ-ντυ-Βαρ στις 16 Αυγούστου του 1944.
Το κείμενο του πρωτοτύπου μεταγράφηκε με εργώδη προσπάθεια από τον εγγονό του συγγραφέα Jean-Pierre Destelle, ο οποίος φρόντισε να συγκεντρώσει ένα πολύ πλούσιο εικονογραφικό-πραγματολογικό υλικό και να το αναρτήσει στο διαδίκτυο το 2001 υπό τον τίτλο Journal d’ Emile-Honore Destelle pendant la periode de l’Occupation Internationale en Crete.
Τη μετάφραση του κειμένου έχει κάνει η κυρία Εμμανουέλα Τζεδάκη, επιστημονική σύμβουλος της έκδοσης, και συντάκτρια των ιστορικών σημειώσεων είναι η κυρία Μαρία Σωρού, ενώ τη φροντίδα της έκδοσης έχει η κυρία Κλαίρη Μιτσοτάκη.
Ο δεύτερος τόμος του Ημερολογίου θα κυκλοφορήσει εντός των προσεχών μηνών.