Σαν σήμερα, πριν από πέντε χρόνια, έφυγε από τη ζωή ο σπουδαίος μουσικοσυνθέτης, Θάνος Μικρούτσικος, σε ηλικία 72 ετών, σκορπίζοντας θλίψη σε όλο το Πανελλήνιο.
Το τελευταίο διάστημα πριν φύγει από τη ζωή, νοσηλευόταν σε ιδιωτικό θεραπευτήριο, όπου έδινε “μάχη” με τον καρκίνο.
Αμέσως μετά τη διάγνωση, ο Θάνος Μικρούτσικος μίλησε ανοιχτά για την ασθένειά του, όπου μεταξύ άλλων, είχε δηλώσει: “Καρκίνε, τα έβαλες με τον λάθος άνθρωπο“.
Ο Θάνος όμως, νικήθηκε. Κατέληξε το Σάββατο 28 Δεκεμβρίου του 2019 από καρδιοαναπνευστική ανακοπή.
Ποιος ήταν ο Θάνος Μικρούτσικος
Ο Θάνος Μικρούτσικος γεννήθηκε στις 13 Απριλίου 1947 στην Πάτρα. Ξεκίνησε τις μουσικές σπουδές του σε μικρή ηλικία στη Φιλαρμονική Εταιρεία Πατρών και στο Ελληνικό Ωδείο (πιάνο, θεωρία, αρμονία). Ακολούθησαν οι σπουδές και η αποφοίτησή του από το μαθηματικό τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ παράλληλα μελέτησε αρμονία, αντίστιξη, φούγκα και σύνθεση με τον καθηγητή-συνθέτη Γ.Α. Παπαϊωάννου.
Άρχισε να συνθέτει στα τέλη της δεκαετίας του 1960, αλλά επίσημα εμφανίστηκε το 1975, με το δίσκο «Πολιτικά τραγούδια». Συνέχισε την πορεία του ως στρατευμένος δημιουργός μελοποιώντας Γιάννη Ρίτσο, Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι, Μάνο Ελευθερίου, Μπέρτολτ Μπρεχτ και άλλους. Οι δίσκοι του «Καντάτα για τη Μακρόνησο», «Φουέντε Οβεχούνα», «Τροπάρια για Φονιάδες», «Μουσική πράξη στον Μπρεχτ», είναι χαρακτηριστικοί του ριζοσπαστικού κλίματος των πρώτων μεταπολιτευτικών χρόνων. Ειδικά η «Καντάτα για τη Μακρόνησο», έργο πρωτοποριακό για την εποχή του, όπου ο συνθέτης πειραματίζεται πάνω στην ατονική μουσική, γνώρισε διακρίσεις σε διεθνή φεστιβάλ και συνοδεύτηκε από την ερμηνεία της Μαρίας Δημητριάδη.
Στη συνέχεια, με τον δίσκο «Σταυρός Του Νότου», σε ποίηση Νίκου Καββαδία, ανοίχτηκε σε ευρύτερη τραγουδιστική θεματική, υπηρετώντας παράλληλα το θέατρο, καθώς και την ηλεκτρονική και ατονική μουσική. Με την ίδια αγάπη πάντα για τον έμμετρο λόγο συνέχισε να μελοποιεί Γιάννη Ρίτσο, Άλκη Αλκαίο, Κώστα Τριπολίτη, Φρανσουά Βιγιόν, Κωνσταντίνο Καβάφη και άλλους. Ακόμα, είχε παρουσιάσει την όπερα «Ελένη» και είχε μελοποιήσει παραμύθια.
Συνεργάστηκε με κορυφαίες ερμηνεύτριες όπως η Μαρία Δημητριάδη, η Χάρις Αλεξίου και η Ιταλίδα Μίλβα, αλλά και μεγάλους ερμηνευτές όπως ο Μανώλης Μητσιάς, Δημήτρης Μητροπάνος, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Χρήστος Θηβαίος, Γιάννης Κούτρας και πολλούς ακόμα.
Η πολιτική σταδιοδρομία
Ο Θάνος Μικρούτσικος μέσα από τα έργα του κατήγγειλε το σύστημα από το οποίο δημιούργησε και έβγαλε χρήματα. Ο ίδιος απαντούσε σε αυτό σε παλαιότερη συνέντευξή του στην Ελευθεροτυπία :«…απαντάω ευθέως πως δεν θέλω μόνο να αλλάξει αυτό το σύστημα, θέλω να καταρρεύσει! Έχοντας επίγνωση πως αυτό δεν πρόκειται να γίνει άμεσα στα επόμενα χρόνια, προσπαθώ όπου σταθώ να πείσω πως αυτό το σύστημα είναι πια επικίνδυνο για τον άνθρωπο και τροχοπέδη για την πρόοδό του. Διαλύει τον άνθρωπο και τον πλανήτη. Μπορεί το 18ο αιώνα να βοήθησε την ανθρωπότητα, αλλά σήμερα τη διαλύει. Το μέλλον μας χρειάζεται μία κοινή αφετηρία για όλους. Όλα τα παιδιά του κόσμου που γεννιούνται να βρίσκονται επάνω στην ίδια γραμμή, και από εκεί και πέρα η εξέλιξη του καθενός είναι άλλη ιστορία. Αύριο το πρωί θα ξυπνήσουν χιλιάδες παιδιά -μόνο στο Λεκανοπέδιο- χωρίς γάλα. Αυτός ο κόσμος πρέπει να καεί!».
Ο Θάνος Μικρούτσικος και η πολιτική
Ο Θάνος Μικρούτσικος δεν έκρυψε ποτέ την πολιτική του ταυτότητα. Ο πατέρας του κομμουνιστής. Ένας από τους 5 που υπήρχαν τότε στην Πάτρα όπως ο ίδιος έλεγε. Τη δεκαετία του ’50, ριζοσπαστικοποιήθηκε -στα εννιά του χρόνια – και συμμετείχε σε διαδήλωση για το Κυπριακό μπροστά στο αγγλικό προξενείο!
Το 1973 τον βρήκε στο Πολυτεχνείο. Ήταν απο τους πρώτους που μπήκαν στο ίδρυμα στις 14 Νοέμβρη ενώ ο αδερφός του Ανδρέας μπήκε δυο μέρες, στις 16. Ο Θάνος Μικρούτσικος μέχρι την κατάπνιξη της εξέγερσης των φοιτητών έπαιζε στο πιάνο του αμφιθεάτρου, Μίκη Θεοδωράκη.
Η εισβολή των τανκς τον βρήκε μαζί με την πρώτη σύζυγό του Κοραλία Σωτηριάδου στα σκαλιά της Αρχιτεκτονικής.
Μετά την μεταπολίτευση συμμετείχε στο ΕΚΚΕ και η πολιτική του διαδρομή τον έφερε στο Υπουργείο Πολιτισμού.
Ο Υπουργός Θάνος Μικρούτσικος
Μετά τον θάνατο της Μελίνας Μερκούρη έγινε Υπουργός της κυβέρνησης Ανδρέα Παπανδρέου, στις 16 Μαρτίου του 1994 στην οποία μέχρι τότε ήταν αναπληρωτής υπουργός πολιτισμού. Έμεινε στη θέση του μέχρι τον θάνατο του Παπανδρεόυ και την εκλογή Σημίτη.
Τρεις γάμοι και τέσσερα παιδιά
Ο Θάνος Μικρούτσικος είχε κάνει τρεις γάμους και έχει συνολικά τέσσερα παιδιά απο τις δυο τελευταίες γυναίκες του αφού απο τον πρώτο του γάμο με την Κοραλία Σωτηριάδου δεν απέκτησε παιδιά. Από τον δεύτερό του γάμο με την ηθοποιό Ειρήνη Ιγγλέση έχει τις Σεσίλ και Κωνσταντίνα, ενώ από τον τρίτο του γάμο με τη Μαρία Παπαγιάννη την Αλεξάνδρα και το Στέργιο.
Η δεύτερή του σύζυγος είχε δηλώσει το 1993 σε συνέντευξή της: «Το να είσαι σύζυγος είναι καταρχήν δύσκολο. Τώρα το να είσαι σύζυγος καλλιτέχνη αυτό είναι κάτι διαφορετικό, γιατί ξεφεύγει από τα καθιερωμένα. Ένα καθημερινό ζευγάρι μπορεί να έχει ένα πρόγραμμα με λογικά ωράρια, αλλά με εμάς, αφού και εγώ είμαι ηθοποιός, ήταν διαφορετικά. Πιστεύω πάντως ότι δεν είναι δύσκολο να είσαι σύζυγος καλλιτέχνη, αρκεί να το γνωρίζεις και ν’ αγαπάς το αντικείμενο με το οποίο ασχολείται ο σύντροφός σου. Διάλεξα να παντρευτώ τον Θάνο, ήξερα ότι ήταν συνθέτης και μου άρεσε ιδιαίτερα».
Το 1996, ο Θάνος Μικρούτσικος παντρεύτηκε με την Μαρία Παπαγιάννη. «Πολύ μεγάλη χαρά στη ζωή μου και δεν γίνομαι μελό Αμερικάνος, μου δίνει η οικογένειά μου: η γυναίκα μου, η Μαρία Παπαγιάννη, η οποία είναι μια πολύ σπουδαία σύντροφος και επίσης και πολύ σπουδαία συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας, τα τέσσερα παιδιά μου, οι μεγάλες κόρες μου η Σεσίλ και η Κωνσταντίνα, η Αλεξάνδρα και ο Στέργιος», είχε πει ο Θάνος Μικρούτσικος σε παλαιότερη συνέντευξή του.