“Ηράκλειο, Τρίτη 25 Αυγούστου 1898- Η τελευταία εκατόμβη’’ είναι το θέμα εκδήλωσης που συνδιοργανώνουν ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Ηρακλείου “Ν. Καζαντζάκης” και το Επιμελητήριο Ηρακλείου, με ομιλήτρια την ξεναγό κ. Αθηνά Κυριακάκη – Σφακάκη.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 7 Μαΐου στις 7 το απόγευμα στην αιθουσα Καστελλάκη του Επιμελητηρίου.
Το 1895 άρχισε η τελευταία περίοδος των κρητικών επαναστάσεων που ονομάσθηκε ‘’τυχερή’’.
Η Τουρκία αναγκάσθηκε από τις Μεγάλες Δυνάμεις να παραχωρήσει έναν νέο οργανικό νόμο, διά του οποίου αποκτούσαν το δικαίωμα να επεμβαίνουν στην Κρήτη.
Οι επεμβάσεις σκοπό είχαν να προστατεύουν τον άμαχο πληθυσμό από τις συνεχείς διώξεις, βιαιοπραγίες και δολοφονίες.
Η αντίδραση του μουσουλμανικού στοιχείου της Κρήτης και κυρίως των Τουρκοκρητών και των Βασιβουζούκων εκδηλώθηκε με μεγάλης έκτασης και αγριότητας δολοφονίες, εμπρησμούς και βιαιοπραγίες, στα μεγάλα κέντρα της Κρήτης, σε μοναστήρια και εκκλησίες.
Η Μονή Ανωπόλεως υπέστη το 1896 μεγάλη καταστροφή.
Το 1897 διεξάγονται λυσσώδεις μάχες στην περιοχή των Αρχανών, στην Δυτική Πεδιάδα και στο Μαλεβύζι.
Τον Ιούλιο του 1898 αποφασίζεται η λύση της αυτονομίας της Κρήτης, το Εκτελεστικό της Κρήτης (6μελής επιτροπή) αναλαμβάνει την εξουσία μέχρι της άφιξη του Υπάτου Αρμοστή. Τα διαμερίσματα της Κρήτης ετέθησαν υπό την προστασία των Μεγάλων Δυνάμεων.
Ο Νομός Ηρακλείου ετέθη υπο τον έλεγχο των Άγγλων.
Έπρεπε να εγκατασταθούν νέοι υπάλληλοι στις δημόσιες υπηρεσίες για να προετοιμάσουν την ομαλή μεταβίβαση της εξουσίας από την εκτελεστική επιτροπή στον Ύπατο Αρμοστή. Το τουρκικό στοιχείο του Ηρακλείου αντέδρασε όταν επιχειρήθηκε η εγκατάσταση υπαλλήλων στο τελωνείο.
Με αγριότητα οι επιθέσεις κατά των υπαλλήλων εξαπλώθηκαν, το τουρκικό στοιχείο και οι Βασιβουζούκοι επεδόθησαν σε φρικιαστικές σφαγές, εμπρησμούς και λεηλασίες οικιών, γραφείων και καταστημάτων. Σφαγιάσθηκαν εκατοντάδες Χριστιανοί, 17 Άγγλοι στρατιώτες και ο υποπρόξενος της Αγγλίας στο Ηράκλειο Λυσίμαχος Καλοκαιρινός. Τα δραματικά γεγονότα κατεγράφησαν ως η μεγάλη σφαγή της 25ης Αυγούστου 1898. Ήταν η μεγαλύτερη και η τελευταία της περιόδου της Τουρκοκρατίας στην Κρήτη και στην πόλη Ηράκλειο.
Η Αγγλία χρειάσθηκε 15 ημέρες για να λάβει αποφάσεις, και μετα από αμφιταλαντεύσεις ζήτησε την τιμωρία των πρωταιτίων. Τιμώρησε δια απαγχονισμού 17 ‘’πρωταιτίους’’, αριθμός ίσος με τους σφαγιασθέντες Άγγλους, ενώ άλλους φυλάκισε και άλλους εξόρισε.
2 Νοεμβρίου 1898 ο τελευταίος Τούρκος στρατιώτης εγκατέλειπε την Κρήτη.