Ο ξενιτεμένος Άγιος Μηνάς επιστρέφει στον τόπο του, μετά από μία σειρά αλληλουχίες, πρόσωπα και… συμπτώσεις που συνέβαλαν ώστε η εικόνα του προστάτη του Μεγάλου Κάστρου να βρίσκεται σε λίγες ημέρες στο Ηράκλειο.
Όπως έγραψε χθες η “Π”, πρόκειται για μια εικόνα διαστάσεων 38Χ49 εκατ., την οποία ο γερμανικός οίκος που την δημοπράτησε χρονολογεί στον 18ο αιώνα.
Είναι για μια ανεπίγραφη εικόνα που ομοιάζει με την τεχνοτροπία του αγιογράφου Γεώργιου Καστροφύλακα ή Τζώρτζη, ο οποίος γεννήθηκε στο Ηράκλειο και εργάστηκε μεταξύ του 1723 και του 1758 στη γενέτειρά του και στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά.
Ο μίτος του κουβαριού που ξετυλίχθηκε ώστε η εικόνα του Αγίου Μηνά να έρθει στην πόλη που προστατεύει εκτός από συμπτώσεις,αν ως τέτοιες μπορούν να θεωρηθούν, φέρνει στο φως και τους ανθρώπους που συνέβαλαν.
Η αρχή για το “νόστιμον ήμαρ” έγινε -όπως ήδη έγραψε η ‘’Π”- από τον δημοσιογράφο και συγγραφέα Νίκο Ψιλάκη, με μια ανάρτηση στην προσωπική του σελίδα στο Facebook πριν από κάποιες ημέρες, η οποία κινητοποίησε τους ιερείς του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού και κάποιους ανθρώπους σε Ελλάδα και Γερμανία.
Πώς ξετυλίχθηκε η ιστορία
Γι’ αυτή την αλυσίδα των ανθρώπων ο Νίκος Ψιλάκης αναφέρει μεταξύ άλλων:
“Την ώρα του εσπερινού του Αγίου Μηνά το καμπανάκι της μεγάλης δημοπρασίας εικόνων χτυπούσε και γραφόταν η καινούργια σελίδα μιας ξενιτεμένης εικόνας.
Από τις 6.00 το απόγευμα της 10ης Νοεμβρίου 2018 η εικόνα του έφιππου ψαροκαβαλάρη αγίου μας ανήκει στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Μηνά…
Ας δούμε, λοιπόν, πώς άρχισε να γράφεται τούτη η καινούργια σελίδα της ιστορίας:
Όλα ξεκίνησαν τη στιγμή που ένας καλός φίλος αποφάσισε να μου στείλει τους τρεις ογκώδεις καταλόγους μιας μεγάλης δημοπρασίας εικόνων που θα γινόταν στο Ντίσελντορφ Γερμανίας. Έτσι, χωρίς λόγο…
Έτσι, χωρίς λόγο, σκάναρα την εικόνα του Αγίου Μηνά και την ανάρτησα σε τούτη τη σελίδα. Απλώς μου θύμιζε Κρήτη. Ο ψαροκαβαλάρης άγιος ήταν ζωγραφισμένος στο κέντρο της εικόνας και ολόγυρα, κάτω, αριστερά και δεξιά, σκηνές από τον βίο του.
Η ζωγραφική με παράπεμπε στο Μεγάλο Κάστρο του 1740-1770, τότε που οι Χριστιανοί της πόλης καμάρωναν για τη μεγάλη επιτυχία τους: Μόλις λίγα χρόνια πριν (1735) αποκτούσαν τον μικρό μητροπολιτικό τους ναό και τα εργαστήρια της πόλης φιλοτεχνούσαν εικόνες του προστάτη αγίου.
Έτσι, χωρίς λόγο, κάποιος άλλος καλός φίλος είδε την ανάρτηση και σκέφτηκε να ειδοποιήσει ανθρώπους που νοιάζονται…
Κάπως έτσι έφτασε η πληροφορία στα γραφεία του Μητροπολιτικού Ναού. Ο ιερατικός προϊστάμενος π. Εμμ. Σταυρουλάκης ανασκουμπώθηκε, κάλεσε το εκκλησιαστικό του συμβούλιο.
Έτσι χωρίς λόγο τηλεφώνησα σ’ έναν άλλο φίλο που έχει ζήσει για χρόνια στη Γερμανία και γνωρίζει τα πάντα για τους οίκους των δημοπρασιών. Πάνω στην κουβέντα τού μίλησα για την εικόνα. Κρητικός ο ίδιος, με αγάπη για τον τόπο του, προσφέρθηκε από μόνος του να βοηθήσει.
Η παραμονή της μεγάλης γιορτής βρήκε κάποιους ανθρώπους σε εγρήγορση. Η δημοπρασία θα ξεκινούσε το μεσημέρι και η εικόνα του Αγίου Μηνά είχε αριθμό 1041…
Ο Άγιος Μηνάς επιστρέφει. Κάποτε ίσως να ξεκίνησε από δω. Άγνωστο το πώς και το πότε… Να βρισκόταν σε ναό ή σε ιδιωτικό προσκυνητάρι; Να ζωγραφίστηκε σε κάποιο εργαστήρι του Μεγάλου Κάστρου, όπως φαίνεται πολύ πιθανό; Ίσως είναι ερωτήματα που δεν θ’ απαντηθούνε ποτέ. Εκτός και αν κάποια καινούργια σύμπτωση αποκαλύψει τα μυστικά της…
Για την ιστορία και μόνο: Ο φίλος που μου έστειλε τους καταλόγους είναι ο (πολύτιμος) Ευτύχης Τζιρτζιλάκης. Ο φίλος που είχε την ιδέα να ενημερωθεί ο ναός ονομάζεται Ιωάννης Φρουδαράκης. Ο φίλος που είχε την πρώτη επικοινωνία με τον ναό είναι ο Μιχάλης Σπαθαράκης. Ο φίλος (και συνάδελφος) που ανέλαβε το δύσκολο έργο της επικοινωνίας με τον γερμανικό οίκο και τη συμμετοχή στη δημοπρασία είναι ο Μιχάλης Κρασάκης.
Ευχαριστούμε, π. Μανώλη Σταυρουλάκη. Ευχαριστούμε κι εσάς και τους συνεργάτες σας. Ένα κειμήλιο της ζωντανής ιστορίας μας επιστρέφει στην Ελλάδα· πολύ πιθανόν στον τόπο της καταγωγής του. Ευχαριστούμε και τον δωρητή που προσφέρθηκε ν’ αγοράσει την εικόνα και να τη δωρήσει στον μητροπολιτικό μας ναό: Τον φίλο Μιχάλη Κρασάκη”.