Άνθρωποι του επιστημονικού και του ευρύτερου καλλιτεχνικού χώρου, εκπρόσωποι φορέων και πλήθος κόσμου, εντυπωσιάστηκαν από τις εικόνες Κρήτης στην καρδιά της Αθήνας που έφερε ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Νίκος Ψιλάκης, παρουσιάζοντας το νέο του βιβλίο.
Στην αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσσός» επικράτησε κοσμοσυρροή στην παρουσίαση του βιβλίου «Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη – Έθιμα στον κύκλο του χρόνου», μια εκδήλωση που εξελίχθηκε σε γιορτή του παραδοσιακού πολιτισμού της Κρήτης.
Ταξίδεψαν νοερά στο χώρο και το χρόνο, από τις απαρχές των τελετουργικών εθίμων μέχρι τις σύγχρονες επιτελέσεις τους, σ’ ένα νησί που καταφέρνει ακόμη και σε δύσκολες εποχές να κρατά αλώβητες τις αξίες της λαϊκής παράδοσης. Τα τραγούδια, οι ομιλίες, οι εικόνες – τεκμήρια της εθιμικής ζωής έδωσαν έναν ιδιαίτερο τόνο, μεταφέροντας τους συμμετέχοντες στους τόπους τέλεσης των λαϊκών δρωμένων, στα χωριά, στα ακρογιάλια, στα βουνά της Κρήτης.
Παρουσιάστηκαν αναλυτικά επιλεγμένες τελετουργίες που οι ρίζες τους ανάγονται στο απώτερο παρελθόν, στον αρχαιοελληνικό και τον βυζαντινό κόσμο και αναδεικνύουν τη σχέση του λαϊκού πολιτισμού με τη φύση, την πίστη, τις εσώτατες ανάγκες του ανθρώπου.
Η εκδήλωση άρχισε με τους «Δροσουλίτες» που εντυπωσίασαν ερμηνεύοντας ένα ριζίτικο τραγούδι – αναφορά στο μεγάλο πανηγύρι του Αγίου Νικήτα, προστάτη της Κρήτης από τις πειρατικές επιδρομές άλλων εποχών.
Τη σκυτάλη πήρε ο γνωστός βιολάτορας Αντώνης Μαρτσάκης που τραγούδησε με το δικό του μοναδικό τρόπο το, ξεχασμένο για έναν αιώνα τουλάχιστον, κρητικό καλωσόρισμα της άνοιξης, η μουσική του οποίου αποκαλύφθηκε από την έρευνα του Ψιλάκη μόλις πριν από λίγους μήνες!
Ο συντονιστής της εκδήλωσης Μανώλης Χατζηνάκης, αντιπρόεδρος του «Παρνασσού», φιλόλογος και π. υφυπουργός Πολιτισμού, αναφέρθηκε στον σημαίνοντα ρόλο του λαϊκού μας πολιτισμού και στις αξίες που υπηρετεί, τονίζοντας ιδιαίτερα τη σημασία μιας συστηματικής καταγραφής των εθίμων λαϊκής λατρείας για λόγους όχι μονάχα ιστορικούς, μα και βαθύτατα κοινωνικούς.
Ο πρόεδρος του «Παρνασσού» καθ. Βασίλης Κωνσταντινόπουλος εξήγησε τους λόγους για τους οποίους το αρχαιότερο ελληνικό πολιτιστικό σωματείο (λειτουργεί από το 1865!) ανοίγει τις πύλες του στην κοινωνία στο ξεκίνημα μιας νέας εποχής με νέες αντιλήψεις και νέες ιδέες. Αναφέρθηκε επίσης στο βιβλίο του Νίκου Ψιλάκη χαρακτηρίζοντάς το έργο ζωής.
Οι βασικοί ομιλητές, ο π. διευθυντής Ερευνών του ΚΕΕΛ της Ακαδημίας Αθηνών Γιώργος Αικατερινίδης και ο δημοσιογράφος – χρονογράφος Πέτρος Μανταίος ανέλυσαν σε βάθος το έργο. «Οι Λαϊκές Τελετουργίες ανάγονται σε ΒΙΒΛΟ του παραδοσιακού πολιτισμού της Μεγαλονήσου» είπε ο κ. Αικατερινίδης και ο κ. Μανταίος επισήμανε ότι πρόκειται για βιβλίο «βγαλμένο από τη γνήσια, την ανόθευτη λαϊκή ψυχή, με τις δοξασίες της, τα ήθη και τα έθιμά της, τη λατρεία στη φύση, τη χαρά στη γιορτή».
Στη συνέχεια, μέσα σε κλίμα γενικότερου ενθουσιασμού, οι κ.κ. Κωνσταντινόπουλος και Χατζηνάκης ανακοίνωσαν την απόφαση του «Παρνασσού» να τιμήσει τον συγγραφέα του έργου Νίκο Ψιλάκη, σε ημερομηνία που θα ανακοινωθεί προσεχώς. Την παρουσίαση συνδιοργάνωσαν ο Φιλολογικός Σύλλογος «Παρνασσός», η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτιστικών Κρητικών Σωματείων, η Παγκρήτιος Ένωσις και το σωματείο για την Κρητική Ιστορία, Παράδοση και Λαογραφία «Δροσουλίτες» με τη στήριξη 20 σωματείων και πολιτιστικών φορέων.