Σαράντα τρία χρόνια συμπληρώνονται από τη μέρα που έφυγε – πρόωρα – από τη ζωή ο «Αρχάγγελος της Κρήτης», ο Νίκος Ξυλούρης. Ήταν 8 Φεβρουαρίου του 1980.
Ο «Ψαρονίκος», από τα ορεινά Ανώγεια της Κρήτης, σφράγισε με την χαρακτηριστική του φωνή την ελληνική μουσική, και συνέβαλε σημαντικά στη διάσωση και διάδοση της κρητικής μουσικής που έγινε σύμβολο αντίστασης στη Δικτατορία.
«Όταν γνώρισα το καλοκαίρι του 1970 το Νίκο Ξυλούρη η ζωή μου άλλαξε. Ερχόταν αρχαγγελικός, αγνός, αθώος απ’ τη χώρα του Μύθου. Περνούσε μέσα από τις “σκονισμένες” ιδέες μας, μέσα στη λασπωμένη διανόησή μας και ένιωθες πως περνούσε ένα αεράκι παραδείσιο. Ο Ξυλούρης ερχόταν από τις πανηγύρεις της κρητικής παράδοσης ως ένας άγγελος-μαντατοφόρος ενός άλλου τρόπου ζωής. Ο Ξυλούρης πριν από λυράρης, πριν από τραγουδιστής ήταν ένας αυθεντικός άνθρωπος» γράφει ο Κώστας Γεωργουσόπουλος για τον μεγάλο Κρητικό καλλιτέχνη που έγινε και σύμβολο αντίστασης στη Δικτατορία.
Η γνωριμία του με ανθρώπους του πνεύματος και της μουσικής, η καλή του σχέση με Μαρκόπουλο και Ξαρχάκο, δημιούργησαν ένα πεδίο μουσικό το οποίο σε συνάρτηση με τις δύσκολες πολιτικά εποχές (1969-1972) έφεραν το Νίκο Ξυλούρη να σφραγίζει τη σχέση του με όλους πλέον τους Έλληνες, και να καταγράφεται στο υποσυνείδητο τους ως ο προάγγελος της Δημοκρατίας, ο αητός της Κρήτης, ο Αρχάγγελος…
Ένα παλικάρι της Κρήτης που… “έβαλε ο Θεός σημάδι!” πριν 43 χρόνια χωρίς να ξεχαστεί ούτε μια στιγμή.