«Εκατόμπολις. Πόλη, Πολιτεία, Πολίτευμα στην αρχαϊκή Κρήτη», είναι ο τίτλος της σημαντικής αρχαιολογικής περιοδικής έκθεσης, που οργανώνουν το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου και η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου.
Η έκθεση θα φιλοξενηθεί στην αίθουσα Περιοδικών Εκθέσεων του Μουσείου από τον Δεκέμβριο του 2024 έως τον Αύγουστο του 2025. Η ΕΚΑΤΟΜΠΟΛΙΣ θα φωτίσει τη συναρπαστική ιστορία της ίδρυσης και ανάπτυξης των πόλεων στην Κρήτη κατά την Αρχαϊκή περίοδο (7ος – 5ος αιώνας π.Χ.), που αναδείχθηκαν ως κέντρα πολιτισμού και δύναμης, περίπου 500 χρόνια μετά το τέλος του λαμπερού μινωικού κόσμου.
Πρόκειται για ένα σπουδαίο κοινωνικό και πολιτικό φαινόμενο, καθώς φαίνεται ότι στην Κρήτη αναπτύχθηκαν πρώιμα οι πολιτειακές δομές και οι θεσμοί που συνέβαλαν στη διαμόρφωση της αρχαίας ελληνικής πολιτικής ταυτότητας.
Ο τίτλος της έκθεσης, «ΕΚΑΤΟΜΠΟΛΙΣ», αντλείται από την αναφορά της Κρήτης στην Ιλιάδα του Ομήρου ως «νησί των εκατό πόλεων». Αντικατοπτρίζει την ποικιλομορφία και τη δυναμική των αρχαϊκών πόλεων που διαμόρφωσαν την πορεία του νησιού στους ιστορικούς χρόνους.
Μέσα από μια εντυπωσιακή επιλογή περίπου τριακοσίων αρχαιολογικών ευρημάτων, η έκθεση αναδεικνύει τις αρχαίες πόλεις, την οικονομική και πολιτική τους ανάπτυξη, τα δημιουργήματα και τις ζωές των ανθρώπων που τις κατοικούσαν.
Στόχος είναι να προβληθεί μία πτυχή της πολιτιστικής κληρονομιάς της Κρήτης, η οποία αν και σημαντική παραμένει εν πολλοίς άγνωστη στο ευρύ κοινό. Ταυτόχρονα θα παρουσιαστούν αρχαιολογικά ευρήματα που τεκμηριώνουν τη συμβολή των Κρητικών πόλεων στο γίγνεσθαι του Ελληνικού κόσμου κατά την Αρχαϊκή περίοδο.
Πολλά από τα εκθέματα θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά στο κοινό, ενώ ορισμένα θα ταξιδέψουν στο Ηράκλειο από άλλα μουσεία της ελληνικής επικράτειας, κυρίως της Κρήτης αλλά και άλλων περιοχών, όπως τα κρητικά έργα από τα Μουσεία της Σάμου και των Δελφών.
Ευρήματα από τους «Δεσμώτες» του Φαλήρου
Ξεχωριστή θέση στην έκθεση θα έχουν ευρήματα από το νεκροταφείο του Φαλήρου, και συγκεκριμένα από την ομαδική ταφή των «Δεσμωτών». Το σύνολο αυτό εντάχθηκε στο μουσειολογικό σκεπτικό της έκθεσης μέσω του αθηναϊκού αφηγήματος του Κυλωνείου Άγους που συνδέει τον σοφό μάντη και νομοθέτη Επιμενίδη από την Κρήτη με τους καθαρμούς της πόλης, αλλά και αντανακλά τη συμβολή του στην πρώτη γραπτή νομοθεσία της Αθήνας.
Η Κρήτη παρουσιάζεται έτσι ως συνδετικός κρίκος ανάμεσα στο παλαιό άγραφο δίκαιο των γενών και του μύθου και στον νέο γραπτό κώδικα νόμων της πόλης. Η «ΕΚΑΤΟΜΠΟΛΙΣ» θα συνοδεύεται από τακτικές ξεναγήσεις από τους αρχαιολόγους του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου και από κύκλο διαλέξεων που θα δοθούν, στα ελληνικά και τα αγγλικά, από επιστήμονες που ανασκάπτουν και μελετούν σημαντικά κέντρα της αρχαϊκής Κρήτης.
Εκεί θα έχουμε την ευκαιρία να συναντιόμαστε και να συζητούμε για τα θέματα που θα εγείρουν νέα ερωτήματα και νέες ερμηνείες.
Πληροφορίες σχετικά με την έκθεση και τις εκδηλώσεις που θα την πλαισιώνουν θα ανακοινώνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα στην ιστοσελίδα και στα ΜΚΔ του Μουσείου.
Με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και της Περιφέρειας Κρήτης.