Στον δρόμο που χάραξαν ο Όλυμπος και το φαράγγι της Σαμαριάς βαδίζουν τα Αστερούσια!
Χθες ανακοινώθηκε και επίσημα, στη διάρκεια Ειδικής Διαδικτυακής Συνέντευξης Τύπου, η ένταξη της περιοχής των Αστερουσίων (Νότια Κρήτη) στο Παγκόσμιο Δίκτυο Αποθεμάτων Βιόσφαιρας (WNBR) του Προγράμματος «Άνθρωπος Και Βιόσφαιρα» (ΜΑΒ) της UNESCO.
Πρόκειται για μια ιδιαίτερα σημαντική εξέλιξη, καθώς τα Αστερούσια είναι η τρίτη περιοχή από τη χώρα μας, που εντάσσεται στο Παγκόσμιο Δίκτυο. Μάλιστα, οι άλλες δύο σημαντικές περιοχές (Όλυμπος και Φαράγγι της Σαμαριάς) είχαν ενταχθεί από τη δεκαετία του 1980, με άλλους όρους και προϋποθέσεις ένταξης.
Υπενθυμίζεται ότι η πρόταση υποβλήθηκε με την έγκριση του ΥΠΕΝ και τη στενή συνεργασία της Περιφέρειας Κρήτης, της Αναπτυξιακής Ηρακλείου, των Δήμων Αρχανών-Αστερουσίων, Βιάννου, Γόρτυνας, Μινώα Πεδιάδας και Φαιστού, αλλά και της Εφορίας Αρχαιοτήτων, του Φορέα Διαχείρισης (Περιοχών Natura) Κεντρικής και Ανατολικής Κρήτης και όλων των δημόσιων υπηρεσιών, οργανώσεων, επιμελητηρίων, εκπαιδευτικών και άλλων φορέων και την ομόθυμη στήριξη από τους πολίτες/κατοίκους που επετεύχθη μέσω δημοσίων διαβουλεύσεων με τον συντονισμό και την εποπτεία των διαδικασιών ένταξης και μελετών από την Ελληνική Εθνική Επιτροπή MAB/UNESCO, που λειτουργεί υπό την Ελληνική Εθνική Επιτροπή UNESCO.
Η συνέντευξη Τύπου με συντονιστή τον δημοσιογράφο κ. Παναγιώτη Τσολιά ξεκίνησε με παρέμβαση του προέδρου της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής, καθ. Μιχάλη Σκούλλου, ο οποίος από την Έδρα της Επιτροπής MAB/UNESCO που φιλοξενείται και στηρίζεται ευγενώς από το Μεσογειακό Γραφείο Πληροφόρησης για το Περιβάλλον, Πολιτισμό και Αειφόρο Ανάπτυξη (MIO-ECSDE), τόνισε μεταξύ άλλων τη σημασία, τον χαρακτήρα και τη δομή των Αποθεμάτων Βιόσφαιρας (ΑΒ).
Εξήγησε ότι τα ΑΒ δεν είναι τα ίδια περιοχές προστασίας, αλλά συνήθως μεγάλες περιοχές που περιλαμβάνουν περιοχές προστασίας, φυσικής και πολιτισμικής κληρονομιάς και προωθείται μέσα στα όριά τους η αειφόρος ανάπτυξη σε αρμονική σχέση μεταξύ ανθρώπινων κοινωνιών και βιολογικής και πολιτισμικής ποικιλότητας.
Για παράδειγμα, στο ΑΒ Αστερουσίων, χερσαίας έκτασης 367 Κm2 (η χερσαία έκταση της νήσου Μάλτας είναι 246 Κm2), και ευρύτατης παράκτιας και θαλάσσιας ζώνης, περιλαμβάνονται τρεις περιοχές του Δικτύου Natura, τρία καταφύγια άγριας ζωής, επτά αρχαιολογικοί χώροι και μεγάλος αριθμός από μεμονωμένα μνημεία (ιερά Μινωικής περιόδου, μοναστήρια, σκήτες), τοπία ιδιαίτερου κάλλους, το φοινικοδάσος, κορυφογραμμές, φαράγγια, απόκρημνες χαράδρες, μαγευτικές παραλίες, μονοπάτια, κ.λπ.
Πέρα από την καταπληκτική βιόσφαιρα με μοναδική βιοποικιλότητα, σπάνια ενδημικά είδη χερσαίας και θαλάσσιας χλωρίδας και πανίδας, μεταξύ των οποίων 192 είδη πουλιών, θηλαστικά, ερπετά και αμφίβια μεταξύ των οποίων θαλάσσια χελώνα, μεσογειακή φώκια, κητώδη (φυσητήρες και διάφοροι τύποι δελφινιών), εξαιρετική σημασία έχει η διαχρονική παρουσία των ανθρώπινων κοινωνιών και της εναρμονισμένης με τον φυσικό χώρο υλικής και άυλης πολιτισμικής κληρονομιάς που είναι ζωντανή και παρούσα σε όλη την περιοχή.
Ακολούθησε η παρουσίαση βίντεο του σκηνοθέτη Χατζηπαναγιώτη Αλέξανδρου για την προβολή του γεγονότος, μιας πρόσφατης συμπαραγωγής της Αναπτυξιακής Ηρακλείου και της Περιφέρειας Κρήτης.
Στη συνέχεια εκ μέρους του υπουργού Εξωτερικών κ. Νίκου Δένδια μίλησε ο κ. Κωνσταντίνος Αλεξανδρής, γενικός γραμματέας Δημόσιας Διπλωματίας, Θρησκευτικών και Προξενικών Υποθέσεων.
Η πρόεδρος της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής UNESCO κα. Αικατερίνη Τζιτζικώστα τόνισε επίσης ότι: «Πρόκειται για μια σημαντική εθνική επιτυχία, που μας κάνει υπερήφανους ως Έλληνες πολίτες. Η προετοιμασία του φακέλου που διήρκησε δύο έτη περιλάμβανε τεκμηριωμένες επιστημονικές μελέτες και υποδειγματική συνεργασία όλων των περιφερειακών και τοπικών φορέων της Κρήτης.
Η Ελληνική Εθνική Επιτροπή UNESCO και η Επιτροπή ΜΑΒ στήριξε την υποψηφιότητα της περιοχής, μέσω συναντήσεων στην έδρα του Διεθνούς Οργανισμού, και είμαστε ιδιαίτερα ευτυχείς και συγκινημένοι που οι προσπάθειες καρποφόρησαν και στέφθηκαν με επιτυχία».
Λαμβάνοντας το λόγο ο καθ. Μιχ. Σκούλλος επέμεινε στην σημασία της στενής συνεργασίας με τους φορείς της Κρήτης, περιέγραψε σύντομα τις προοπτικές ανάπτυξης και τις ευκαιρίες για τους νέους ειδικότερα τις γυναίκες, και ανακοίνωσε τη Δημιουργία Ομάδας Νέων Αστερουσίων/Κρήτης.
«Η Περιφέρεια Κρήτης υποστήριξε με συνέπεια και αποτελεσματικότητα την ένταξη των Αστερουσίων στο Παγκόσμιο Δίκτυο Αποθεμάτων Βιόσφαιρας της UNESCO» δήλωσε ο περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης και συνέχισε: «Εμπιστεύτηκε το εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό στην Κρήτη και όπου αλλού χρειάστηκε, προκειμένου να φτάσουμε στο ιστορικό αποτέλεσμα της πρώτης ελληνικής εγγραφής στο πρόγραμμα Μan and the Biosphere μετά το Φαράγγι της Σαμαριάς και τον Όλυμπο που είχαν εγγραφεί το 1981».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Αναπτυξιακής Ηρακλείου και δήμαρχος Αρχανών Αστερουσίων κ. Εμμανουήλ Κοκοσάλης σημείωσε: «Με μεγάλη χαρά αποδεχτήκαμε τον θεσμικό ρόλο του συντονισμού του εγχειρήματος ένταξης των Αστερουσίων στο Παγκόσμιο Δίκτυο Αποθεμάτων Βιόσφαιρας της UNESCO και χαιρόμαστε ιδιαίτερα για τη θετική του έκβαση».
Ο ίδιος είπε ότι δεν πρόκειται για μια αποσπασματική προσπάθεια. «Η Αναπτυξιακή Ηρακλείου έχει αναπτύξει ένα τοπικό αναπτυξιακό σχέδιο για σχεδόν όλο τον νομό Ηρακλείου, στον οποίο βρίσκεται η οροσειρά των Αστερουσίων. Το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει έργα ύψους 30 εκατομμυρίων ευρώ, μέχρι το 2023 και θα καλύψει εν συντομία την αγροτική και παράκτια ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή και την ανεργία με πολλές δράσεις» πρόσθεσε.
Η πρώην αντιπεριφερειάρχης Κρήτης και πρόεδρος του Συνδέσμου Προστασίας των Αστερουσίων κα. Θεανώ Βρέντζου ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «Τα Αστερούσια, το ιερό βουνό της Κρήτης, με τα εκατοντάδες μνημεία, από πλευράς περιβαλλοντικής, ιστορικής, αρχαιολογικής, θρησκευτικής και βεβαίως της αναλλοίωτης μέχρι σήμερα διατήρησης των παραδοσιακών εθίμων, ανήκουν πλέον στον παγκόσμιο χάρτη του προγράμματος (Άνθρωπος και Βιόσφαιρα της UNESCO) MAB/UNESCO».