Το πιο δύσκολο καλοκαίρι των τελευταίων δεκαετιών αναμένεται να είναι αυτό που βρίσκεται μπροστά μας, αφού η μείωση των βροχοπτώσεων σε όλη την Κρήτη αγγίζει το εφιαλτικό ποσοστό́ του 60% έως 75% και διανύουμε το τρίτο συνεχές έτος με μειωμένες βροχοπτώσεις.
Το εφιαλτικό σκηνικό της κρίσης του νερού με την οποία βρισκόμαστε αντιμέτωποι οπτικοποιείται με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο από την εικόνα που εμφανίζει η πηγή του Αλμυρού ποταμού, που αρχίζει να στεγνώνει ενώ απέχουμε αρκετούς μήνες ακόμη από τη θερινή περίοδο.
Ο δρ. γεωλόγος και έφορος Παλαιοντολογίας και Γεωλογίας του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Χαράλαμπος Φασουλάς εξηγεί ότι «η πηγή του Αλμυρού Ηρακλείου είναι από τις μεγαλύτερες της χώρας με παροχή που κυμαίνεται από 2 – 40 m3 το δευτερόλεπτο!
Ουσιαστικά εκφορτίζει γύρω στα 275 εκατομμύρια m3 νερού τον χρόνο, περίπου το ¼ της συνολικής κατανάλωσης στην Κρήτη. Το νερό του προέρχεται από τρεις περιοχές, το περισσότερο από τον ορεινό όγκο του Ψηλορείτη, μια ποσότητα από τον Στρούμπουλα και την Κέρη και δυστυχώς μια ποσότητα από τη θάλασσα και γι’ αυτό το νερό είναι αλμυρό.
Ένα χαρακτηριστικό της πηγής είναι ότι επειδή τροφοδοτείται κυρίως από τα νερά του Ψηλορείτη, κάθε χρόνο για περίπου δύο μήνες, στα τέλη Φλεβάρη με Μάρτη, όταν αρχίζει να λειώνει το χιόνι, το νερό είναι πόσιμο!
Μάλιστα επειδή αυτή η περίοδος συνδυάζεται με τις μεγαλύτερες παροχές, πάνω από 150 εκατ. κυβικά γλυκού νερού καταλήγουν και αυτά μαζί με τα υπόλοιπα στη θάλασσα. Η πηγή είναι συνεπώς ένας πολύ καλός δείκτης για την κατάσταση των υπόγειων υδάτων και κυρίως για τα νερά που κινούνται μέσα στα βουνά για να καταλήξουν στη θάλασσα και τα οποία αντλούμε εμείς με τις γεωτρήσεις».
Εικόνα καλοκαιριού εμφανίζει σήμερα ο Αλμυρός λόγω της ανομβρίας
Όπως εξηγεί ο κ. Φασουλάς «η στάθμη μέσα στη τεχνητή λίμνη της πηγής, όπως φαίνεται από τις σχετικές φωτογραφίες των περασμένων ημερών, βρίσκεται στο επίπεδο που συνήθως είναι το καλοκαίρι!
Η σύγκριση είναι συμβατή με τις φωτογραφίες του Ιούνη του 2016 και του Σεπτέμβρη 2007, όπου βλέπουμε να έχει εμφανιστεί η μικρή ακτή δίπλα στον τοίχο του φράγματος, ενώ και η στάθμη βρίσκεται στο ύψος της οροφής του υπόγειου αγωγού που διοχετεύει το νερό έξω από το φράγμα.
Τις τελευταίες μέρες μάλιστα η στάθμη φαίνεται να έχει υποχωρήσει γρήγορα περίπου μισό μέτρο, σχηματίζοντας σκαλοπατάκια στην όχθη. Καμία σχέση συνεπώς η σημερινή στάθμη με την αντίστοιχη προπέρσινη (που δεν ήταν και από τις καλύτερες υδρολογικά χρονιές), όπου τότε το νερό σχεδόν σκέπαζε τα δέντρα της όχθης!
Με απλά λόγια λοιπόν, αντί στα τέλη του Φλεβάρη με αρχές Μάρτη να έχουμε τις μέγιστες χειμερινές παροχές του φυσιολογικού έτους, φέτος έχουμε μέσα στον χειμώνα τις παροχές του καλοκαιριού και του φθινοπώρου! Ο Αλμυρός αναμένεται να παρουσιάσει μια από τις χαμηλότερες παροχές του και ίσως μάλιστα καταγραφεί και αρνητικό ρεκόρ».
Σύμφωνα με τον κ. Φασουλά, όπως έχει εξηγήσει με αναλυτική συνέντευξή του στην «Π» στις 20-2-18, δυστυχώς η κατάσταση είναι πολύ κακή και θα γίνει ακόμα χειρότερη αφού στα βουνά μας το χιόνι είναι πλέον ελάχιστο, βροχές δεν βλέπουμε να έρχονται, σε αντίθεση με το καλοκαίρι που έρχεται γοργά μαζί με την άνοδο της θερμοκρασίας.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα πρέπει να αρχίσουμε να ανησυχούμε σοβαρά, γιατί όχι μόνο έχουν αδειάσει τα φράγματα, αλλά με τη φετινή ανομβρία που συνεχίζεται πολύ σύντομα θα αδειάσουν και οι υπόγειες δεξαμενές.
Το καλοκαίρι λοιπόν αναμένεται δραματικό από άποψη λειψυδρίας και το μόνο που μπορεί να μας σώσει είναι ο άμεσος περιορισμός της σπατάλης, από το επίπεδο του πολίτη στο σπίτι του μέχρι τους μεγάλους καταναλωτές (τη γεωργία και τον τουρισμό) και η ορθολογική διαχείριση πλέον του νερού σε όλο το νησί.