Αυτό που οι επιστήμονες φοβούνται και οι απλοί πολίτες παρατηρούν ενστικτωδώς, οι άνθρωποι που έχουν μεγαλώσει κυριολεκτικά μέσα στη θάλασσα, το βιώνουν καθημερινά.
Οι πληθυσμοί των ψαριών μειώνονται δραματικά σε όλες τις θάλασσες, με τις θάλασσες της Κρήτης να μην αποτελούν καμία εξαίρεση. Αν μάλιστα δεν υπάρξει καμία δραματική αλλαγή στην κατάσταση ή αν δεν ληφθούν απαραίτητα μέτρα προστασίας, δεν θα είναι καθόλου περίεργο το φαινόμενο σε μερικά χρόνια, πολλά από τα είδη των ψαριών να αποτελούν είδη προς εξαφάνιση.
Όπως βεβαιώνει ο δύτης Μανώλης Βουτσαλάς, ο οποίος βρίσκεται στις θάλασσες τις Κρήτης και όχι μόνο για περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες, οι μειώσεις στους πληθυσμούς των ψαριών είναι πολύ μεγάλες.
Οι μειώσεις αφορούν κυρίως στα πολύ μεγάλα ψάρια, όπως επίσης και στα ψάρια τα οποία καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες, λόγω της παλαιότερης χαμηλής τιμής τους.
«Πλέον είναι σπάνιο φαινόμενο το να δεις στη θάλασσα ένα μελανούρι για παράδειγμα ή ένα μαγιάτικο» αναφέρει με δηλώσεις του στην «Π» ο κ. Βουτσαλάς, που προσθέτει ότι ακόμα και στα μικρότερα ψάρια, όπως οι γόπες, παρουσιάζονται πια σημαντικές ελλείψεις.
«Η υπεραλίευση, αλλά και η έλλειψη ευαισθητοποίησης στη θαλάσσια πανίδα, εκτιμώ από την εμπειρία μου ότι αποτελούν βασικούς παράγοντες για την μείωση των πληθυσμών» υποστηρίζει ο κ. Βουτσαλάς.
Πιο … «έξυπνα»
Όπως φαίνεται παράλληλα από τη συγκεκριμένη κατάσταση, τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται στο νερό, δημιουργούν νέες αντιστάσεις και νέες «άμυνες» στα ψάρια, που προσπαθούν να αναπτύξουν τρόπους επιβίωσης.
Τα ψάρια σε πολλές περιπτώσεις, ειδικότερα τα μεγαλύτερα, προκειμένου να διατηρήσουν τους πληθυσμούς τους, δείχνουν να έχουν αναπτύξει ένα νέο σύστημα αντανακλαστικών, το οποίο βέβαια δεν έχει ακόμα μελετηθεί επιστημονικά, αλλά μπορούν να το αντιλαμβάνονται οι δύτες και οι ψαράδες. «Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι οι ροφοί» αναφέρει ο κ. Βουτσαλάς.
«Οι πληθυσμοί τους έχουν μειωθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό και είναι σπάνιο να βρει κάποιος ροφό» προσθέτει για να διευκρινίσει: «Ακόμα όμως και να τον βρεις στη θάλασσα, είναι πολύ δυσκολότερο να τον πιάσεις σε σχέση με προηγούμενα χρόνια, καθώς έχουν γίνει πιο «έξυπνοι» ως ψάρια κι έχουν τη δυνατότητα να ξεφεύγουν ευκολότερο απ’ ό,τι στο παρελθόν».
Χωρίς στατιστικά
Υπενθυμίζεται βέβαια, ότι τα στοιχεία που οι δύτες μπορούν να παραθέσουν εμπειρικά με βάση την παρατήρησή τους, δεν αποτελούν επίσημα στοιχεία ή διαπιστώσεις.
Δυστυχώς ωστόσο, σε πανελλήνιο επίπεδο δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία για την υπεραλίευση αφού τα προγράμματα συλλογής αλιευτικών δεδομένων είτε δεν υλοποιούνται είτε υλοποιούνται αποσπασματικά.
Αυτό έχεις ως αποτέλεσμα να μην μπορούν να εξαχθούν ασφαλή επιστημονικά συμπεράσματα, ειδικότερα για μικρότερα είδη ψαριών, για τα οποία απαιτούνται συγκεκριμένα δειγματοληπτικά στοιχεία από διαφορετικές χρονιές.