Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας όταν βλέπουμε «νερό» στην άσφαλτο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, δεδομένου ότι το συγκεκριμένο φαινόμενο έχει την εξήγησή του.
Πόσες φορές έχουμε βρεθεί στη θέση να ταξιδεύουμε κατά τους καλοκαιρινούς μήνες με το όχημά μας σε έναν αυτοκινητόδρομο και ξαφνικά να βλέπουμε στο βάθος του «νερό» ή μια παραμόρφωση του δρόμου;
Όσο, ωστόσο, πλησιάζουμε προς το συγκεκριμένο σημείο, η επιφάνεια του υποτιθέμενου νερού απομακρύνεται ή ο δρόμος «στρώνει», κάτι που μας κατακλύζει με απορίες για το ποιο είναι το φαινόμενο που… έπαιξε πάλι με τη λογική μας.
Πρόκειται για το φαινόμενο του κατώτερου αντικατοπτρισμόυ (Inferior Mirage). Στην περίπτωση αυτή, ο αέρας ακριβώς πάνω από την επιφάνεια του οδοστρώματος είναι πολύ πιο ζεστός από τον αέρα στα ψηλότερα στρώματα. Δεν πρέπει, επίσης, να ξεχνάμε ότι το φως κινείται με μεγαλύτερη ταχύτητα στον αραιότερο θερμό αέρα απ’ ότι στον υπερκείμενο πυκνότερο ψυχρό αέρα.
Αυτή η διαφορά στη θερμοκρασία των στρωμάτων της ατμόσφαιρας κάνει το φως του ουρανού να μην φθάνει σε εμάς σε ευθεία γραμμή. Αντιθέτως, ακολουθώντας τη διαδρομή του ελάχιστου χρόνου, οι ακτίνες του φωτός κάμπτονται για λίγο προς τη χαμηλότερη και θερμότερη περιοχή του εδάφους πριν φτάσουν στα μάτια μας.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο οδηγός να βλέπει τον αντικατοπτρισμό του ουρανού στο έδαφος, και να του προκαλείται η εντύπωση πως βλέπει νερό.
Αντικατοπρισμός του ουρανού είναι και οι μακρινοί νερόλακκοι στην έρημο που βλέπουν οι διψασμένοι ταξιδιώτες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πέρα από τον κατώτερο αντικατοπτρισμό υπάρχει και ο ανώτερος (Superior Mirage), όπου τα αντικείμενα εμφανίζονται ανυψωμένα και μεγεθυμένα.
Αυτός δημιουργείται με τις ίδιες διαδικασίες όπως ο κατώτερος (Inferior), αλλά όταν ο αέρας είναι ψυχρότερος στο έδαφος απ’ ότι στο ανώτερο στρώμα. Παρατηρείται κυρίως στη θάλασσα όπου ένα πλοίο μπορεί να φαίνεται σαν να επιπλέει στον ουρανό.
Επομένως, όταν οδηγούμε και βλέπουμε ανύπαρκτες λίμνες στον δρόμο, δεν πρέπει να ανησυχούμε ότι τα έχουμε… χάσει. Αντιθέτως, έχουμε «εμπλακεί» σε ένα φαινόμενο με επιστημονική εξήγηση.