Το Γεωπάρκο της Σητείας, ένας μικρός επίγειος παράδεισος στο ανατολικότερο τμήμα της Κρήτης, αποτελεί την πιο ολοκληρωμένη απάντηση για το πώς μπορεί να αλληλεπιδρά ο ανθρώπινος παράγοντας με ένα μοναδικό φυσικό περιβάλλον, μέσα από μια παραγωγική συνεργασία.
Το Γεωπάρκο Σητείας δεν είναι απλώς μια σπουδαία γεωκληρονομιά, ένα μοναδικό μωσαϊκό οικοτόπων και οικοσυστημάτων, με σπάνια είδη χλωρίδας και πανίδας, που αναπτύσσεται σε μια έκταση συνολικού εμβαδού 517Km2.
Είναι ένας ζωντανός οργανισμός που οριοθετεί ένα σύγχρονο μοντέλο ανάπτυξης το οποίο παράγει πολλαπλά οφέλη για την ίδια την κοινωνία του, καθώς στηρίζεται στην ανάδειξη και όχι την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος.
Και μαζί με την ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος προβάλλεται και όλη η κουλτούρα, η ιστορική παράδοση, η μουσική, η μαγειρική, οι τέχνες και ο πολιτισμός μιας κοινωνίας που μπολιάστηκαν στη μακραίωνη διαδρομή που έχουν διανύσει.
Από το 2015 που το Γεωπάρκο Σητείας εντάχθηκε στο Δίκτυο των Παγκόσμιων Γεωπάρκων της UNESCO, καταγράφεται μια συνεχής και οργανωμένη πορεία διεύρυνσης και αναβάθμισης των δραστηριοτήτων του με σκοπό να αποτελέσει πόλο έλξης επισκεπτών αλλά και επιστημόνων που θέλουν να μελετήσουν τα ειδικά χαρακτηριστικά μιας περιοχής που εμφανίζει πολυεπίπεδο ενδιαφέρον και είναι εξαιρετικά θελκτική, ακριβώς επειδή διατηρεί την αυθεντικότητά της.
Όλα αυτά μέσα από το Δημοτικό Οργανισμό (ΔΟΚΑΣ) του Δήμου Σητείας που έχει την ευθύνη της διαχείρισης του Πάρκου και με τρόπο στοχευμένο συντονίζει τη δράση του, πετυχαίνοντας να διευρύνει τους ορίζοντες των δραστηριοτήτων του.
Ανάμεσα σε αυτές ήταν και η οργανωμένη ξενάγηση που πραγματοποιήθηκε στο Γεωπάρκο Σητείας στο πλαίσιο της Πράξης με τίτλο “ΓΕΩΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΣΤΑ ΝΗΣΙΩΤΙΚΑ ΓΕΩΠΑΡΚΑ – GEOTOURISMININSULARGEOPARKS” – “GEO-IN” που υλοποιείται από το Α.Κ.Ο.Μ.Μ. Ψηλορείτης Αναπτυξιακή Α.Ε. Ο.Τ.Α. σε συνεργασία με τον Δήμο Σητείας, το Πανεπιστήμιο Κρήτης/ Μ.Φ.Ι.Κ., το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, την Αναπτυξιακή Εταιρία Κοινοτήτων Περιοχής Τροόδους ΛΤΔ και το Τμήμα Δασών του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κύπρου και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΤΠΑ) και εθνικούς πόρους της Ελλάδας και της Κύπρου στο πλαίσιο του Προγράμματος Συνεργασίας INTERREGV-AΕλλάδα-Κύπρος 2014-2020.
Στο πλαίσιο της επίσκεψης οργανώθηκαν επισκέψεις των δημοσιογράφων και της «Π» στα πιο κομβικά και αντιπροσωπευτικά σημεία του Γεωπάρκου που σχετίζονται με την πανέμορφη γεωλογία του, τη σπουδαία βιοποικιλότητα του, αλλά και με τις ανθρώπινες δραστηριότητες, τα τοπικά προϊόντα και την κουλτούρα της ανατολικής Κρήτης που μέσα από την ολιστική διαχείριση και αντίληψη που χαρακτηρίζει τα παγκόσμια Γεωπάρκα συνδέονται και αναδεικνύονται.
Η πλούσια γεωκληρονομιά
Σύμφωνα με τον υπεύθυνο του Γεωπάρκου Σητείας κ. Βαγγέλη Περάκη, «το Γεωπάρκο Σητείας χαρακτηρίζεται από πολύ πλούσια γεωκληρονομιά η οποία περιλαμβάνει εντυπωσιακά πετρώματα, ιδιαίτερους σχηματισμούς και γεωμορφές, χαρακτηριστικές τεκτονικές και μικροτεκτονικές δομές, καθώς και πλούτο απολιθωμάτων.
Τα παλιότερα απολιθώματα έχουν βρεθεί στην περιοχή του Παλαικάστρου και αποτελούνται από φυτικά υπολείμματα της Λιθανθρακοφόρου περιόδου (~300 εκατ. χρόνων).
Η εποχή του Μειόκαινου στην περιοχή του πάρκου εκπροσωπείται με ένα από τα πιο εντυπωσιακά και σημαντικά απολιθώματα, το δεινοθήριο, ένα είδος συγγενικό του ελέφαντα.
Η εποχή του Πλειστόκαινου αντιπροσωπεύεται στην περιοχή του πάρκου από πολύ σημαντικά απολιθώματα θηλαστικών που κάποτε έζησαν εκεί και σήμερα βρίσκονται σε πάρα πολλές, παράκτιες κυρίως θέσεις, όπως ελάφια, ιπποπόταμους, και ελέφαντες.
Το Γεωπάρκο Σητείας προσφέρεται για πολυάριθμες δραστηριότητες που καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα προτιμήσεων, από εκείνους που απλώς επιθυμούν να ξεκουραστούν σε ένα παραδοσιακό και μοναδικό μέρος της Κρήτης, μέχρι και τους πιο απαιτητικούς που αποζητούν την περιπέτεια.
Επιπροσθέτως, στην περιοχή υπάρχουν παγκόσμιας φήμης τοποθεσίες για το άθλημα της ιστιοσανίδας, υπάρχουν χαρτογραφημένες περιοχές αναρρίχησης βράχου, ενώ τα αναρίθμητα σπήλαια και φαράγγια προσφέρουν συγκινήσεις στους πιο τολμηρούς και εκπαιδευμένους.
Οι πεζοπορικές διαδρομές προσφέρουν στον επισκέπτη την ευκαιρία να γνωρίσει από κοντά την ομορφιά του και τα πολυάριθμα αξιοθέατά του, όπως τους γεώτοπους, τα πολιτιστικά μνημεία, τις παραλίες κλπ. Εκτός από τις καθαρά πεζοπορικές γεωδιαδρομές έχουν σχεδιαστεί και διαδρομές, οι οποίες μπορούν να γίνουν είτε με αυτοκίνητο είτε με ποδήλατο.
Στο πάρκο λειτουργεί το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Ζάκρου που είναι αφιερωμένο στα χαρακτηριστικά του Φυσικού Περιβάλλοντος της περιοχής. Στον οικισμό Καρύδι φιλοξενείται το Κέντρο Ενημέρωσης που είναι αφιερωμένο στη σπηλαιολογική έρευνα και προσφέρει τον απαραίτητο εξοπλισμό διανυκτέρευσης και διαμονής για ομάδες σπηλαιολόγων, βιολόγων, σχολείων, που ενδιαφέρονται να μελετήσουν και να παρατηρήσουν το περιβάλλον, τα σπήλαια και τα χαρακτηριστικά της ορεινής ζώνης.
Εντός του Γεωπάρκου Σητείας έχουν αναγνωριστεί και χαρτογραφηθεί 82 θέσεις γεωλογικού ενδιαφέροντος, οι λεγόμενοι Γεώτοποι, τους οποίους ο επισκέπτης μπορεί να δει κατά την περιήγησή του και να μάθει για τη γεωλογική εξέλιξη και τα γεωλογικά φαινόμενα της περιοχής.
Επιπροσθέτως, το Γεωπάρκο έχει σπουδαία περιβαλλοντική και πολιτιστική κληρονομιά με πολυάριθμες θέσεις, επίσης επισκέψιμες, ενώ περιλαμβάνει οδικές, ποδηλατικές και πεζοπορικές διαδρομές και πλήθος άλλων δραστηριοτήτων».