Μια νέα έρευνα φέρνει στο φως το τεράστιο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος της ρύπανσης από PFAS, τα γνωστά «αιώνια χημικά». Τα στοιχεία δείχνουν ότι το συνολικό κόστος καθαρισμού στη Βρετανία και την Ευρώπη θα μπορούσε να αγγίξει τα 2 τρισ. ευρω μέσα σε 20 χρόνια, με ετήσιο κόστος κοντά στα 100 δισ. ευρώ.
Τα PFAS (per- and polyfluoroalkyl substances) είναι μια οικογένεια πάνω από 10.000 συνθετικών χημικών που χρησιμοποιούνται σε προϊόντα καθημερινής χρήσης, όπως αντικολλητικά τηγάνια, αδιάβροχα υφάσματα, καλλυντικά, κουτιά πίτσας και αφρούς πυρόσβεσης. Οι ιδιότητές τους – ανθεκτικά στη θερμότητα, στο λίπος και στο νερό – τα καθιστούν ιδιαίτερα χρήσιμα, αλλά και εξαιρετικά ανθεκτικά στο περιβάλλον.
Η παραμονή τους σε εδάφη, νερά και ζωντανούς οργανισμούς τα συνδέει με σοβαρούς κινδύνους για την υγεία, όπως καρκίνος, στειρότητα, διαταραχές ορμονών και προβλήματα στο ανοσοποιητικό σύστημα.
Στη Βρετανία, σύμφωνα με εκτενές ρεπορτάζ του Guardian, τα PFAS έχουν εντοπιστεί σε πόσιμο νερό, επιφανειακά ύδατα, χωματερές, στρατιωτικές βάσεις, αεροδρόμια και βιομηχανικές περιοχές. Τα σημεία υψηλού κινδύνου περιλαμβάνουν:
- Χωματερές και απορρίμματα.
- Στρατιωτικές και βιομηχανικές εγκαταστάσεις.
- Περιοχές όπου χρησιμοποιήθηκαν μεγάλες ποσότητες αφρών πυρόσβεσης.
Η τελευταία ανάλυση της Υπηρεσίας Επιθεώρησης Πόσιμου Νερού αποκάλυψε ότι σε 278 περιπτώσεις, το πόσιμο νερό υπερέβη τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα, ενώ περισσότερα από 255.000 δείγματα έδειξαν επίπεδα που απαιτούν άμεση δράση.
Για την αντιμετώπιση της υπάρχουσας ρύπανσης, απαιτούνται €507εκατ. ετησίως για 20 χρόνια, μόνο για να καθαριστούν τα εδάφη, τα υγρά απόβλητα και το 5% του πόσιμου νερού από δύο ενώσεις PFAS (PFOS και PFOA). Οι εκτιμήσεις αυτές δεν περιλαμβάνουν τα κοινωνικοοικονομικά κόστη ή τις επιπτώσεις στο σύστημα υγείας.
Προκλήσεις στον καθαρισμό
Οι μέθοδοι καθαρισμού παραμένουν ακριβές και περιορισμένες. Η κύρια τεχνική, η καύση σε υψηλές θερμοκρασίες, είναι πανάκριβη και συχνά αναποτελεσματική. Επιπλέον, πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι ορισμένες μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων όχι μόνο δεν καταστρέφουν, αλλά δημιουργούν νέες, απαγορευμένες ενώσεις PFAS.
Ο καθηγητής Ντέιβ Μέγκσον του Πανεπιστημίου Μάντσεστερ επισημαίνει την ανάγκη χρηματοδότησης νέων, πιο αποτελεσματικών και οικονομικών λύσεων καθαρισμού.
Η πρόληψη θεωρείται η πιο αποτελεσματική προσέγγιση. Ο περιορισμός της χρήσης PFAS και η μείωση των εκπομπών τους μπορεί να αποδειχθεί λιγότερο δαπανηρός από τον καθαρισμό. Σύμφωνα με δημοσκόπηση της YouGov, το 75% των Βρετανών πιστεύει ότι οι τοξικές ενώσεις PFAS θα πρέπει να απαγορευτούν άμεσα ή να υπόκεινται σε αυστηρότερους ελέγχους.
Η Royal Society of Chemistry (RSC) ζητά τη δημιουργία εθνικού μητρώου για τα PFAS και τη θέσπιση αυστηρότερων ορίων στις βιομηχανικές εκπομπές.
Πηγή: Lifo.gr