Σαφές μήνυμα με γεωπολιτικό πρόσημο για την Ελλάδα ότι η Ανατολική Μεσόγειος αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα για την εταιρεία, καθώς και για το ρόλο της περιοχής στο μελλοντικό σχεδιασμό της Chevron σχετικά με νέες ανακαλύψεις, στέλνει ο αμερικανικός κολοσσός.
Στον απόηχο της κίνησης του παγκόσμιου ενεργειακού παίκτη, να εκδηλώσει και επίσημα ενδιαφέρον για νέες παραχωρήσεις στις ελληνικές θάλασσες, εκπρόσωποι της Chevron αναδεικνύουν το βάρος που έχει για την εταιρεία η Αν.Μεσόγειος, τονίζοντας τη σημασία της κίνησης να διεκδικεί 3 συνολικά μπλοκς στη χώρα, δύο στη Κρήτη και ένα στην Πελοπόννησο.
«Ανυπονούμε να ξεκινήσουμε να δουλεύουμε από κοινού με τον ρυθμιστή (σσ: ΕΔΕΥΕΠ) και την ελληνική κυβέρνηση για να ολοκληρώσουμε με επιτυχία τη διαδικασία χορήγησης των αδειών», αναφέρει η Sally Jones, εκπρόσωπος της Chevron για τη περιοχή της Ευρώπης και της Μ.Ανατολής, επιβεβαιώνοντας ότι η αμερικανική εταιρεία έχει υποβάλει μη δεσμευτική εκδήλωση ενδιαφέροντος για τρία ανοικτά οικόπεδα.
Στο ερώτημα γιατί η εταιρεία επιλέγει τη Νότια Ελλάδα ως επενδυτικό προορισμό – και ειδικά σ’ αυτό το μομέντουμ- το στέλεχος της Chevron απαντά ότι ο αμερικανικός όμιλος «κατέχει μεγάλη και σημαντική θέση στην Ανατολική Μεσόγειο, μια περιοχή που αποτελεί σε μεγάλο βαθμό μέρος της μελλοντικής μας ανάπτυξης, και προτεραιότητα για εμάς».
Στη πράξη, η κίνηση του αμερικανικού κολοσσού, που τον φέρνει στην πρώτη θέση από πλευράς έκτασης των υπό διαχείριση μπλοκς στα ελληνικά νερά, με περίπου 46.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, μπροστά από τη δεύτερη πλέον Exxon Mobil, (35.655 τ. χλμ), αλλάζει το παιχνίδι για τους ελληνικούς υδρογονάνθρακες. Τόσο γιατί οξύνει τον ανταγωνισμό των δύο μεγαλύτερων παικτών στον κόσμο στη γειτονιά μας και ειδικά στις ελληνικές θάλασσες, όσο και γιατί λαμβάνει χώρα σε αυτό το εντελώς νέο τοπίο.
Σε ένα νέο γεωπολιτικό περιβάλλον, όπου οι πάντες, από τις πετρελαϊκές μέχρι τις κυβερνήσεις, θέλουν να εκμεταλλευθούν το «drill baby drill» του Προέδρου Τραμπ και όπου ο ανταγωνισμός των διαθέσιμων οικοπέδων ανά τον πλανήτη, αυξάνεται, η μάχη δύο ούτως ή άλλως ανταγωνιστών, τώρα και στα νερά της Κρήτης, ενισχύει τις πιθανότητες για θετικές εξελίξεις.
Οταν σε μια τόσο μικρή περιοχή, που αποτελεί κουκίδα στο παγκόσμιο χάρτη όπου απλώνεται το portfolio των πετρελαικών εταιρειών, συγκεντρώνονται δύο πολύ μεγάλοι παίκτες, ο ανταγωνισμός αυξάνεται, άρα και οι πιθανότητες επιτυχίας.
Αποτρεπτικά απέναντι στο τουρκολυβικό μνημόνιο
Και φυσικά η ταυτόχρονη παρουσία Chevron και Exxon Mobil στις ελληνικές θάλασσες περιορίζει τις πιθανότητες για αρνητικά τετελεσμένα στο πλαίσιο μιας τυχόν συνεργασίας Λιβύης – Τουρκίας.
Κάτι που ισχύει ειδικά στη περίπτωση της Chevron, όπου τα δύο θαλάσσια μπλοκς «Νότια Κρήτη Ι» και «Νότια Κρήτη ΙΙ» για τα οποία εκδήλωσε ενδιαφέρον, περνούν μέσα από το διεκδικούμενο από τη Λιβύη τμήμα του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου.
Σε μια συγκυρία, όπου η κυβέρνηση Ντειμπά της Λιβύης, προκειμένου να προσελκύσει το διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον, επέλεξε να κρατήσει αποστάσεις από το τουρκολιβυκό, και στο πρόσφατο διαγωνισμό για 22 νέα χερσαία και θαλάσσια οικόπεδα, κανένα δεν παραβιάζει τη «μέση γραμμή» με την Ελλάδα, η λογική λέει ότι δύσκολα θα φέρει προσκόμματα απέναντι στη Chevron. Ειδικά όταν θέλει να την κάνει, όπως και την Exxon Mobil, να επιστρέψουν πίσω στη χώρα (αμφότερες έχουν εγκαταλείψει τη Λιβύη εδώ και χρόνια).
Σύμφωνα με την ίδια ανάγνωση, η παρουσία των δύο αμερικανικών κολοσσών στα ελληνικά νερά, λειτουργεί αποτρεπτικά και κλείνει το δρόμο σε συμφωνίες, όπως εκείνη του 2022 για την οριοθέτηση της θαλάσσιας δικαιοδοσίας μεταξύ Λιβύης και Τουρκίας. Τότε, η Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίου (TPAO), είχε ανακοινώσει ότι θα ξεκινήσει εργασίες γεώτρησης σε συγκεκριμένα κοιτάσματα υδρογονανθράκων στη περιοχή απ’ όπου διέρχεται το τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Τα παραπάνω βέβαια, για να έχουν αξία, θα πρέπει να «κλειδώσουν» και με μια συμφωνία οριοθέτησης Ελλάδας- Λιβύης, που σημαίνει ότι αργά ή γρήγορα πρέπει να κλείσει και αυτό το μέτωπο. Στην περίπτωση που προχωρήσουν οι έρευνες των αμερικανικών εταιρειών, τότε η Ελλάδα αποκτά ένα διαπραγματευτικό πλεονέκτημα όταν θα ξεκινήσει η συζήτηση για την οριοθέτηση μεταξύ των δύο ΥΠΕΞ.
Τα χρονοδιαγράμματα
Τα παραπάνω φυσικά δεν σημαίνουν ότι πριν καν γίνει η πρώτη ερευνητική γεώτρηση, θα πρέπει να αρχίσουμε όπως στο παρελθόν να καλλιεργούμε φρούδες ελπίδες ότι γίναμε χώρα παραγωγός φυσικού αέριου.
Στο καλό σενάριο, όπου θα επισπευθούν οι χρόνοι και όλα θα κυλήσουν ομαλά, ερευνητική γεώτρηση από τη Chevron στη Κρήτη και τη Πελοπόννησο θα δούμε γύρω στο 2030, ενώ νωρίτερα (πάντα στο θετικό σενάριο) θα έχει προηγηθεί γεωτρύπανο από την Exxon Mobil στο μπλοκ ΝΔ της Κρήτης, χωρίς ωστόσο να είναι σαφές αν η σχετική απόφαση θα ληφθεί μέσα στο 2025.
Έχουμε ακόμη δρόμο, τόσο στη μια, όσο και στην άλλη περίπτωση, με το ΥΠΕΝ να σημειώνει στη χθεσινή του ανακοίνωση για τη Chevron, ότι θα προχωρήσει άμεσα στην έκδοση τόσο της σχετικής απόφασης αποδοχής του ενδιαφέροντος όσο και αυτών που θα προσδιορίζουν τις ακριβείς συντεταγμένες της περιοχής, τον τύπο της σύμβασης και την προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού.
Στη πράξη αυτό σημαίνει ότι αν ο διαγωνισμός προκηρυχθεί εντός Μαίου, και οι ενδιαφερόμενοι κληθούν να υποβάλουν προσφορές εντός 90 ημερών, τότε, μετά και την έγκριση της σύμβασης από τη Βουλή και των άλλων θεσμικών οργάνων, οριστικό παραχωρησιούχο θα έχουμε κάπου στα τέλη του 2025.
Το roadmap και τα βήματα
*Η ημερομηνία δημοσίευσης της προκήρυξης στην επίσημη εφημερίδα της ΕΕ αποτελεί και την ημερομηνία έναρξης του διαγωνισμού, με τα ενδιαφερόμενα μέρη να καλούνται να καταθέσουν δεσμευτική προσφορά εντός 90 ημερών.
* Αν ο διεθνής διαγωνισμός προκηρυχθεί εντός Μαΐου, η Chevron και τυχόν άλλοι ενδιαφερόμενοι θα κληθούν να υποβάλουν προσφορές εντός 90 ημερών. Το πιθανότερο σενάριο είναι να εμφανιστεί μόνο η αμερικανική εταιρεία.
* Μετά το πέρας της καταληκτικής ημερομηνίας, (τέλη Αυγούστου – Σεπτέμβριος) η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) θα προχωρήσει στην αξιολόγηση των προσφορών, για να υποβάλει στη συνέχεια τη σχετική εισήγηση προς το υπουργείο.
* Αν αποδεχθεί το ΥΠΕΝ την εισήγηση για τον προτιμητέο ανάδοχο, τότε οριστικοποιεί τη σύμβαση μίσθωσης, σε διαπραγμάτευση με την εταιρεία, η οποία στη συνέχεια συνυπογράφεται.
* Έπεται η έγκριση της σύμβασης παραχώρησης από το Ελεγκτικό Συνέδριο και η ψήφιση από τη Βουλή, που σημαίνει ότι κάπου προς τα τέλη του 2025 θα έχει ολοκληρωθεί και αυτό το βήμα. Από εκείνη τη στιγμή και μετά, θα έχουμε και επίσημα οριστικό παραχωρησιούχο.
* Ακολουθεί το στάδιο ερευνών που αποτελείται από 3 φάσεις, το οποίο διαρκεί 7-8 χρόνια.
* Αν καταστεί εφικτό να συμπτυχθούν χρόνοι και διαδικασίες, δηλαδή να μειωθεί η διάρκεια της πρώτης όσο και της δεύτερης φάσης, τότε καλώς εχόντων των πραγμάτων, μπορεί να φτάσουμε σε ερευνητική γεώτρηση γύρω στο 2030.
Πηγή: energypress.gr