Υψηλή απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), αλλά χαμηλές εκταμιεύσεις, εμφανίζει η Ελλάδα, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο την προσπάθεια «γεφύρωσης» του επενδυτικού κενού, με ό, τι αυτό συνεπάγεται για την ανάπτυξη της χώρας.
Το θέμα έθιξε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), Γιάννης Στουρνάρας, μιλώντας σε εκδήλωση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. «Η έγκαιρη απορρόφηση και η εκταμίευση των πόρων του RRF προς τον ιδιωτικό τομέα είναι καθοριστικής σημασίας για την επίτευξη των προβλεπόμενων ρυθμών αύξησης των ακαθάριστων επενδύσεων πάγιου κεφαλαίου κατά την περίοδο 2024 – 2026. Μέχρι στιγμής, το ποσοστό απορρόφησης των πόρων του RRF είναι ικανοποιητικό (41% από συνολικό ποσό 36 δισ. ευρώ) και η Ελλάδα είναι 4η στη σχετική κατάταξη των χωρών, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής», ανέφερε χαρακτηριστικά, για να προσθέσει: «Οι εκταμιεύσεις προς τις επιχειρήσεις, ωστόσο, προχωρούν με βραδύτερο ρυθμό (14% του συνόλου), γεγονός που καθυστερεί την πραγματοποίηση επενδυτικών δαπανών».
Υπενθυμίζεται πως από τα περίπου 670 δισ. ευρώ που θα διατεθούν στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το ΤΑΑ, το μερίδιο της Ελλάδας ανέρχεται σε 36 δισ. ευρώ, μετά και την πρόσφατη επιτυχή αναθεώρηση του αρχικού σχεδίου. Από αυτά τα 18 δισ. ευρώ αφορούν σε επιχορηγήσεις και τα 18 δισ. ευρώ σε δάνεια, με σχεδόν μηδενικό επιτόκιο (0,35% για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις και 1% για τις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις). Τα επίμαχα ποσά θα πρέπει να έχουν εκταμιευτεί μέχρι το τέλος του 2026, διαφορετικά θα χαθούν.
«Η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες, όπου το τραπεζικό σύστημα είναι το επίσημο κανάλι διοχέτευσης των πόρων του ΤΑΑ, εξασφαλίζοντας ότι αυτή θα γίνει με έναν τρόπο αντικειμενικό και αξιόπιστο», σχολίασε από την πλευρά της, η acting γενική διευθύντρια της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ), Χαρούλα Απαλαγάκη, υπογραμμίζοντας πως οι όποιες καθυστερήσεις στις εκταμιεύσεις των δανείων σχετίζονται πρωτίστως με τη γραφειοκρατία. «Μία τράπεζα, για να προχωρήσει με την εκταμίευση πρέπει να λάβει το σχετικό πιστοποιητικό, η έκδοση του οποίου μπορεί να κάνει μέχρι και επτά μήνες. Είναι λογικό, λοιπόν, η διαδικασία να τραβάει σε χρόνο», πρόσθεσε.
Η απάντηση των τραπεζών
«Οι τράπεζες απλά ακολουθούν το ρυθμό υλοποίησης των επενδύσεων των πελατών τους, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα των projects και τις επιχειρησιακές τους ανάγκες». Αυτό τονίζουν στο newmoney αρμόδιες πηγές, ξεκαθαρίζοντας ότι οι τράπεζες αφενός, δεν έχουν κανένα λόγο να καθυστερούν τις εκταμιεύσεις – τουναντίον, έχουν πολλά κίνητρα να τις προχωρήσουν – και αφετέρου, δεν έχουν κάποιο τρόπο να τις επισπεύσουν εάν δεν προχωρούν αντίστοιχα οι υλοποιήσεις των επενδύσεων. «Άρα, τα πάντα εξαρτώνται από το ρυθμό υλοποίησης των επενδύσεων από τους πελάτες και όχι από εμάς», εξηγούν.
Σύμφωνα με τα ίδια στελέχη δε, η καθυστέρηση από πλευράς των πελατών οφείλεται σε μία σειρά από λόγους, με βασικότερο τη γραφειοκρατία. «Γιατί κάποιος επιχειρηματίας να θέλει να καθυστερήσει μία επένδυση, η οποία είναι πλήρως χρηματοδοτημένη και μάλιστα, με προνομιακούς όρους», σημειώνουν.
Οι επιδόσεις των τραπεζών
Συμβάσεις δανείων άνω των 10 δισ. ευρώ έχουν υπογράψει μέχρι σήμερα οι συστημικές τράπεζες, κάποιες εκ των οποίων έχουν ήδη λάβει ή αιτηθεί την 6η δόση κεφαλαίων, ύψους 300 εκατ. ευρώ.
Πιο αναλυτικά, η Eurobank ήταν η πρώτη που έλαβε στις αρχές του 2024 το επιπλέον ποσό, γεγονός που ανεβάζει σε 1,6 δισ. ευρώ τα κεφάλαια μέσω του Ταμείου, χρηματοδοτώντας επενδύσεις επιχειρήσεων, όλων των μεγεθών, που δραστηριοποιούνται στην ελληνική επικράτεια, Πιο αναλυτικά, η τράπεζα συμμετέχει στη χρηματοδότηση 69 επενδυτικών σχεδίων, συνολικού προϋπολογισμού 4,92 δισ. ευρώ, αξιοποιώντας πόρους 1,2 δισ. ευρώ μέσω του ΤΑΑ και 860,32 εκατ. ευρώ μέσω δανείων που χορήγησε παράλληλα για τα επίμαχα επενδυτικά σχέδια.
Στο στάδιο της έγκρισης λήψης της 6ης δόσης βρίσκεται από την πλευρά της, η Τράπεζα Πειραιώς, έχοντας έως σήμερα ολοκληρώσει τη σύναψη συμβάσεων για τη χρηματοδότηση 83 επενδυτικών σχεδίων, συνολικού προϋπολογισμού 4,78 δισ. ευρώ, αξιοποιώντας τους πόρους του ΤΑΑ, ύψους 1,2 δισ. ευρώ και κεφάλαια της ίδιας, ύψους 1,02 δισ. ευρώ. Στο πλαίσιο των ανωτέρω συμβάσεων, η Τράπεζα Πειραιώς έχει εκταμιεύσει ποσά περίπου 400 εκατ. ευρώ από δάνεια ΤΑΑ και 300 εκατ. ευρώ από κεφάλαιά της.
Τέλος, η Εθνική Τράπεζα έχει υπογράψει 78 δάνεια, για τη χρηματοδότηση επενδύσεων συνολικού ποσού 2,3 δισ. ευρώ.