Στα 4,647 δισ. ευρώ διαμορφώθηκε το πρωτογενές πλεόνασμα στο 11μηνο, σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών, έναντι στόχου για 3,07 δισ. ευρώ. Για τη σημαντική αυτή υπέρβαση 1,6 δισ. ευρώ «πλάτη έβαλαν» οι φόροι εισοδήματος, οι φόροι στην περιουσία, οι φόροι κατανάλωσης, ο ΦΠΑ, οι εισπράξεις από τέλη κυκλοφορίας, αλλά και οι εισπράξεις από αναγκαστικά μέτρα.
Αντιθέτως στους φόρους που απέδωσαν λιγότερα από το αναμενόμενο ήταν οι λοιποί ειδικοί φόροι κατανάλωσης όπως στον καπνό.
Μειωμένες έναντι του στόχου εμφανίζονται και οι επιστροφές φόρων, ενώ σαφώς καθοριστικό ρόλο για την επίτευξη υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων εξακολουθεί να παίζει η υπερσυγκράτηση δαπανών (υστέρηση έναντι του στόχου κατά 1,73 δισ. ευρώ).
Αυτή ακριβώς την πρακτική στηλιτεύει η αντιπολίτευση μιλώντας για «στάση πληρωμών» που, μεταξύ άλλων, στερεί σημαντική ρευστότητα από την πραγματική οικονομία.
Τα στοιχεία αναλυτικά
Σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2017, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 774 εκατ. ευρώ έναντι πλεονάσματος 353 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2016 και στόχου για έλλειμμα 2,3 δισ. ευρώ που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2018, για το αντίστοιχο διάστημα του 2017.
Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 4.647 εκατ. ευρώ, έναντι πρωτογενούς πλεονάσματος 5.757 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2016 και στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3.074 εκατ. ευρώ.
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 45,1 δισ. ευρώ παρουσιάζοντας μείωση κατά 158 εκατ. ευρώ ή 0,3% έναντι του στόχου.
Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 43,7 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 506 εκατ. ευρώ ή 1,2% έναντι του στόχου.
Ποιοι φόροι υπεραπέδωσαν
Ειδικότερα, την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2017, αύξηση έναντι του στόχου παρατηρήθηκε κυρίως στις εξής κατηγορίες εσόδων:
α) Φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων κατά 28 εκατ. ευρώ ή 1,0%,
β) Φόρος εισοδήματος ειδικών κατηγοριών κατά 11 εκατ. ευρώ ή 1,1%,
γ) Φόροι στην περιουσία κατά 38 εκατ. ευρώ ή 1,4%,
δ) Άμεσοι φόροι ΠΟΕ κατά 72 εκατ. ευρώ ή 4,2%,
ε) Λοιποί άμεσοι φόροι κατά 41 εκατ. ευρώ ή 1,9%,
στ) ΦΠΑ πετρελαιοειδών κατά 26 εκατ. ευρώ ή 1,6%,
ζ) ΦΠΑ λοιπών κατά 47 εκατ. ευρώ ή 0,4%,
η) Λοιποί φόροι συναλλαγών κατά 12 εκατ. ευρώ ή 2,3%,
θ) ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 29 εκατ. ευρώ ή 0,7%,
ι) Τέλη κυκλοφορίας οχημάτων κατά 19 εκατ. ευρώ ή 13,6%,
ια) Λοιποί φόροι κατανάλωσης κατά 35 εκατ. ευρώ ή 11,8%,
ιβ) Έμμεσοι φόροι ΠΟΕ κατά 44 εκατ. ευρώ ή 5,0%,
ιγ) Λοιπά μη φορολογικά έσοδα κατά 57 εκατ. ευρώ ή 1,5%,
ιδ) Έσοδα καταργηθέντων ειδικών λογαριασμών κατά 21 εκατ. ευρώ ή 7,6%.
Αντίθετα, μειωμένα έναντι του στόχου την ίδια περίοδο ήταν τα έσοδα στους Λοιπούς ΕΦΚ (καπνού κλπ) κατά 23 εκατ. ευρώ ή 0,9%.
Οι επιστροφές εσόδων (εξαιρουμένων των επιστροφών από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών) ανήλθαν σε 4,8 δισ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση κατά 48 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (4,8 δισ. ευρώ).
Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1,3 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 664 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Δίαιτα των δαπανών
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2017 ανήλθαν στα 45,9 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 1,7 δισ. ευρώ έναντι του στόχου (47,6 δισ. ευρώ).
Ειδικότερα, οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 42,8 δισ. ευρώ και είναι μειωμένες κατά 913 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου. Μειωμένες έναντι του στόχου ήταν κυρίως οι δαπάνες για το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης κατά 110 εκατ. ευρώ, οι αποδιδόμενοι πόροι κατά 106 εκατ. ευρώ, τα εξοπλιστικά προγράμματα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας κατά 53 εκατ. ευρώ και οι δαπάνες μεταναστευτικών ροών κατά 76 εκατ. ευρώ.
Οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού παρουσιάζονται μειωμένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2016 κατά 1,3 δισ. ευρώ. Έχουν καταβληθεί επιπλέον 485 εκατ. ευρώ για το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης, 19 εκατ. ευρώ για αποδόσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, 52 εκατ. ευρώ για επιδοτήσεις γεωργίας, 22 εκατ. ευρώ για δαπάνες μεταναστευτικών ροών και 22 εκατ. ευρώ για εξοπλιστικά προγράμματα του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης.
Οι δαπάνες του ΠΔΕ διαμορφώθηκαν σε 3 δισ. ευρώ παρουσιάζοντας μείωση έναντι του στόχου κατά 818 εκατ. ευρώ.
Στοιχεία Νοεμβρίου
Ειδικότερα, τον Νοέμβριο 2017 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 4,5 δισ. ευρώ μειωμένο κατά 483 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο.
Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν στα 4,5 δισ. ευρώ, αυξημένα έναντι του μηναίου στόχου κατά 181 εκατ. ευρώ.
Οι κυριότερες κατηγορίες εσόδων στις οποίες σημειώθηκε αύξηση έναντι του στόχου τον Νοέμβριο 2017, είναι οι κάτωθι:
α) Φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων κατά 17 εκατ. ευρώ,
β) Άμεσοι φόροι ΠΟΕ κατά 19 εκατ. ευρώ,
γ) Λοιποί άμεσοι φόροι κατά 18 εκατ. ευρώ,
δ) ΦΠΑ πετρελαιοειδών κατά 14 εκατ. ευρώ,
ε) ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 24 εκατ. ευρώ,
στ) Τέλη κυκλοφορίας οχημάτων κατά 19 εκατ. ευρώ,
ζ) Έμμεσοι φόροι ΠΟΕ κατά 31 εκατ. ευρώ,
η) Λοιπά μη φορολογικά έσοδα κατά 11 εκατ. ευρώ,
θ) Έσοδα καταργηθέντων ειδικών λογαριασμών κατά 12 εκατ. ευρώ.
Αντίθετα, μειωμένες έναντι του στόχου ήταν τον Νοέμβριο 2017 κυρίως οι εξής κατηγορίες εσόδων:
α) Φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων κατά 28 εκατ. ευρώ,
β) Φόρος ασφαλίστρων κατά 10 εκατ. ευρώ,
γ) Λοιποί ΕΦΚ (καπνού κλπ) κατά 9 εκατ. ευρώ.